Sociale problematiek - Onvoorziene situaties

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Onvoorziene en crisissituaties

Sociale problematiek

Vandaag

• Sociale problematiek
• Grensoverschrijdend gedrag
• Uitpluizen van casus

Na deze les...

• Kan je in eigen woorden uitleggen wat sociale problematiek is.
• Kan je voorbeelden noemen van sociale problematiek.
• Weet je wat je kunt doen wanneer je sociale problematiek signaleert. 

Wat is sociale problematiek?

Wanneer mensen zich in langdurige probleemsituaties bevinden die hen op een achterstand zetten ten opzichte van andere mensen, spreken we van sociale problematiek. 

Dit wordt ook wel maatschappelijke problematiek genoemd.

Relatief 

Het is duidelijk dat criminaliteit een onwenselijke situatie is voor de samenleving. Dit is een vorm van sociale problematiek waarover men dus geen discussie heeft. Bij geluidsoverlast ligt dit al anders. Een groepje hangjongeren, dat op zomeravonden rondhangt op een pleintje in de buurt en daarbij wat luide muziek draait bezorgt overlast aan buurtbewoners, met name de mensen die vlak bij het pleintje wonen. De hangjongeren zelf hebben helemaal geen last van de muziek. Integendeel, zij willen graag hun eigen muziek kunnen draaien. Voor hen is deze situatie dus zeker niet onwenselijk. Een onwenselijke situatie is dus niet voor iedereen hetzelfde. Daarmee is het begrip ‘sociale problemen’ relatief.

Kan je een
voorbeeld noemen?

Voorbeelden:

• werkloosheid • slechte zorg voor ouderen • criminaliteit • hangjongeren • isolement • vroegtijdig schoolverlaten • alcoholisme • gokverslaving • armoede • schulden • overgewicht • normverval • slechte huisvesting • zwerfvuil • nieuwe Nederlanders die slecht geïntegreerd zijn • discriminatie • analfabetisme (laaggeletterdheid). 

Sociale problematiek

• huiselijk geweld
• seksueel misbruik
• kindermishandeling
• Eerwraak 
• Sociale isolatie
• Financiële problemen
• Mantelzorgbelasting
• Huisvestingsproblemen
• Problemen met toegang tot zorg en diensten: Cliënten kunnen moeite hebben om toegang te krijgen tot passende zorg en ondersteuning, vanwege beperkte financiële middelen, transportproblemen, gebrek aan kennis over beschikbare diensten of taal- en culturele barrières.

Signalen sociale problematiek

• Teruggetrokken gedrag: De persoon vertoont een afname in sociaal contact, vermijdt sociale situaties en isoleert zichzelf.

• Veranderingen in stemming en emoties: De persoon vertoont aanhoudende gevoelens van verdriet, angst, prikkelbaarheid of woede. Ze kunnen prikkelbaar of huilerig zijn zonder duidelijke reden.

• Veranderingen in eet- en slaappatroon: De persoon heeft plotselinge gewichtsveranderingen, eetlustverlies of juist excessief eten. Ze kunnen ook moeite hebben met slapen, slapeloosheid ervaren of juist overmatig slapen.

• Fysieke tekenen van mishandeling of verwaarlozing: Onverklaarbare blauwe plekken, kneuzingen, brandwonden, snijwonden of andere fysieke verwondingen kunnen wijzen op mishandeling of verwaarlozing.

• Verminderde persoonlijke verzorging: Een plotselinge achteruitgang in persoonlijke hygiëne en verzorging, zoals ongewassen kleding, onverzorgd haar, ongezonde huid of slechte tandheelkundige gezondheid.
  

• Financiële problemen: Onverwachte of voortdurende geldproblemen, zoals het niet kunnen betalen van rekeningen, het ontvangen van aanmaningen of het lenen van geld bij anderen.

• Veranderingen in gedrag en prestaties: Plotse veranderingen in gedrag, zoals agressie, impulsiviteit, onvermogen om zich te concentreren, terugtrekking uit activiteiten . 

• Problemen met relaties: Moeilijkheden in relaties, conflicten met familieleden, vrienden of partners, en frequente veranderingen in vriendschappen of sociale kringen.

Gebruik je zintuigen!

- Wat hoor je?

- Wat zie je?

- Wat ruik je?

- Wat geven je 'voelsprieten' door?

Opdracht: Teken je voelsprieten

Welke vraag zou je kunnen stellen als je huiselijk geweld vermoed?

Bij sociale problematiek gaat het in eerste plaats om de omgevingsfactoren waarin mensen leven en kinderen opgroeien.

1. Waar
2. Niet waar

De wet beroepsgeheim staat boven de meldcode.

1. Waar
2. Niet waar

Beroepsgeheim

Sinds de invoering van de wet meldcode bestaat er een meldrecht voor

huiselijk geweld. Dit houdt in dat professionals bij signalen van huiselijk

geweld, net als nu al is geregeld voor kindermishandeling, hun beroepsgeheim mogen doorbreken om een melding te doen. 

Er kan dus ook gemeld worden zonder toestemming van de cliënt.

Wat is Veilig Thuis?

1. Advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling
2. Zij geven adviezen over brandveiligheid in huis
3. Advies- en meldpunt onveilig wonen
4. Advies- en meldpunt voor kinderen in een lastige thuissituatie

Hoe tevreden ben jij over het bespreekklimaat in je team t.a.v. van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag?

1. Geen idee.
2. Tevreden, alles is bespreekbaar .
3. Ontevreden, het klimaat is niet veilig genoeg
4. Ontevreden, het gebeurt en lijkt wel alsof we dat gedrag accepteren.

Is jouw aanpak anders als het grensoverschrijdende gedrag van iemand met dementie komt?

Wat zijn mogelijke gedragssignalen bij slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag?

1. Niet willen douchen
2. Plotselinge agressie
3. Plukken aan kleding
4. Niet aangeraakt willen worden

Bij grensoverschrijdend gedrag gaat het altijd over opzettelijk gedrag

1. waar
2. niet waar

Welke sociale problematiek komen jullie tegen ?

Casus: 'waar bemoei jij je mee'

Lees in duo's de casus en schrijf signalen op. 

- Wat hoor je?

- Wat zie je?

- Wat ruik je?

- Wat geven je 'voelsprieten' door?

Na deze les...

• Kan je in eigen woorden uitleggen wat sociale problematiek is.
• Kan je voorbeelden noemen van sociale problematiek.
• Weet je wat je kunt doen wanneer je sociale problematiek signaleert.