1.2

1.2     Wortels en stengels
1 / 28
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvmbo g, t, mavoLeerjaar 4

In deze les zitten 28 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

Onderdelen in deze les

1.2     Wortels en stengels

Slide 1 - Tekstslide

Planning
1. Magister
2. Terugblik fotosynthese
3. Filmpje
4. Uitleg 
5. Werktijd
6. Check

Slide 2 - Tekstslide

Lesdoelen 
  • Je kunt in afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven.
  • Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.
  • Je kunt beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden en je kunt het belang hiervan voor de fotosynthese beschrijven.

Slide 3 - Tekstslide

Functie wortels 
  • Vastzetten in de grond
  • Water met voedingsstoffen (mineralen) opnemen
  • Opslag van reservevoedsel

Slide 4 - Tekstslide

Functie stengels 
  • Dragen van bladeren en   bloemen
  • Transport van water en  voedingsstoffen (mineralen)
  • Opslag reservevoedsel

Slide 5 - Tekstslide

Vaatbundels 
  • Zorgen voor transport in (zaad)planten
  • Een groepje vaten; lange buisjes die van de wortels tot aan de bladeren lopen
  • 2 soorten vaten:
       Houtvaten en Bastvaten

Slide 6 - Tekstslide

Houtvaten 
  • Vervoeren water met mineralen   van de wortel naar de bladeren 
      (Houtvaten - omHoog).
  • In bladeren liggen de Houtvaten   Hoog en de bastvaten laag.
  • In de stengel liggen ze aan de binnenkant (in het Hart).
  • Om de vaatbundels liggen vezels voor stevigheid.

Slide 7 - Tekstslide

Bastvaten 
  • Vervoeren water met energierijke stoffen van de bladeren naar alle delen van de plant (Beneden).
  • In bladeren liggen de bastvaten aan de onderkant.
  • In de stengel liggen ze aan de   Buitenkant.

Slide 8 - Tekstslide

Houtvaten:

  • Ligging in de bladeren aan de bovenzijde
  • Ligging in wortel en stengel aan de binnenkant
  • Transport van water en mineralen
  • Transport van wortel naar blad

Bastvaten:

  • Ligging in de bladeren aan de onderzijde
  • Ligging in wortel en stengel aan de buitenkant
  • Transport van water en assimilatieproducten
  • Transport van blad naar alle delen

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Bouw van houtvaten en vezels 
  • Houtvaten
Dode houtcellen boven elkaar
De verticale celwanden zijn verdikt(cellulose en houtstof).
De dwarswanden zijn verdwenen.

  • Vezels : zijn hetzelfde opgebouwd als houtvaten alleen de wand is nog dikker!!! 

Slide 11 - Tekstslide

         Bastvaten 
  • Levende cellen boven elkaar

  • Openingen in de dwarswanden (om stoffen door te laten)

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Stevigheid
  • Houtcellen en vezels zijn stevig dankzij de celwanden
  • Celwanden bestaan uit houtstof en cellulose 
  • Houtstof en cellulose zorgen voor stevigheid 
  • Bij uitdroging blijven delen van houtstof en vezels toch stevig.

Slide 14 - Tekstslide

Wortelharen

  • Vergroten het worteloppervlak
  • Zorgen voor opname van water en opgeloste stoffen

Slide 15 - Tekstslide

Transport water en mineralen
Het water van kan van beneden naar boven door 2 oorzaken:
  • Zuigkracht door verdamping in de bladeren,
  • Worteldruk; de wortels persen het water omhoog.

Slide 16 - Tekstslide

Opname en transport
  • Wortels nemen water en mineralen op via de celwanden van de wortelharen.
  • Wortels, stengels en bladeren transporteren water en mineralen door houtvaten
  • Vooral door zuiging van de bladeren
  • Ook een beetje door worteldruk

Slide 17 - Tekstslide

Houtvaten
  • Sapstroom omhoog
  • Klein beetje wateropname door worteldruk 
  • Meeste watertransport door verdamping/zuiging van de bladeren 
    (capillaire werking)

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Video

Welke stoffen neemt de plant waar op en hoe?
Huidmondjes
Wortelharen
Koolstofdioxide
Water
Mineralen

Slide 20 - Sleepvraag

Een vaatbundel bestaat uit ...
A
houtvaten en nerfvaten
B
bastvaten en suikervaten
C
houtvaten, suikervaten en nerfvaten
D
bastvaten en houtvaten

Slide 21 - Quizvraag

Waar zitten luizen op een blad?
A
houtvaten
B
vaatbundel
C
bastvaten

Slide 22 - Quizvraag

Wat vervoeren de houtvaten?
A
water en mineralen
B
water en glucose
C
water en zuurstof
D
water

Slide 23 - Quizvraag

Bastvaten vervoeren....
A
van de wortel naar de bladeren
B
van de bladeren naar de wortel

Slide 24 - Quizvraag

Bastvaten bevinden zich aan de .......... van een blad.
A
onderkant
B
bovenkant

Slide 25 - Quizvraag

Transport omhoog in een stengel komt o.a. door....
A
spierkracht
B
zwaartekracht
C
verdamping van water uit de huidmondjes
D
zuigkracht van de bastvaten

Slide 26 - Quizvraag

Een peen is een verdikte wortel die reservestoffen bevat.
Hoe komen de reservestoffen in de peen?
A
via bastvaten
B
via houtvaten
C
via haarvaten
D
via wortelharen

Slide 27 - Quizvraag

Maken: 1.2 Wortels en stengels
Opdracht 1 t/m 7

Slide 28 - Tekstslide