2.1.2 licht en schaduw

• Beeldende vorming
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Dit is de slagschaduw

Licht & Schaduw

Dit is een silhouet.

Beeldaspect LICHT

lichtbron: 

natuurlijk / kunstmatige lichtbron

licht / donker contrast

clair-obscur

lichtrichting / lichtval:
mee- / zij- / tegen- / strijklicht

schaduweffecten:

eigen- / slag- schaduw

glimlicht

silhouet

Lichtbron

Een lichtbron is een object dat licht uitzendt. Er zijn 2 soorten lichtbronnen; natuurlijk & kunstmatig licht.

Kunstmatig licht

Licht dat gemaakt is door de mens zoals een lamp, kaars, gloeilamp etc.

Licht-donker contrast

• Dit is het verschil tussen lichte en donkere kleuren. 
  
• Wit -zwart is het grootste contrast.
  
• Je maakt kleuren donkerder of lichter door het bijmengen van zwart of wit.
  

Claire-obscur

Claire- obscur is Frans voor licht donker. Dit is een lichteffect met een groot contrast tussen de uitgelichte onderdelen en donkere schaduwplekken.

De nadruk ligt hierbij op de lichte delen.

Alles wat donker is, wordt naar de achtergrond gedrongen.

Meelicht

Meelicht is licht dat van voren - met de kijker mee - op de voorstelling valt. Bij meelicht is vaak slagschaduw te zien.

Zijlicht

Bij zijlicht komt het licht van opzij. Dat kun je zien aan de slagschaduw.

Tegenlicht

Tegenlicht is het tegenovergestelde van meelicht; het licht schijnt je tegemoet. Bij fel tegenlicht zie je alleen een silhouet (donkere schaduw vorm met zichtbare omtrek).

Een voorbeeld van tegenlicht is een laagstaande zon die in je ogen prikt.

Strijklicht

Strijklicht strijkt over een oppervlak heen. Als bijvoorbeeld de zon opkomt of onder gaat. Vaak glijdt dit soort licht laag over de grond, wanneer de zon dus laag aan de hemel staat, en dat is automatisch in de ochtend en avond. Je ziet vaak een mooie gloed of glans. Vaak zorgt strijklicht voor een romantisch effect, het is ook geen fel licht, maar heel zacht.  

Tip: Denk aan een foto buiten (of binnen) waarbij je strijklicht vast legt. Buiten is vaak wel het mooiste effect wanneer de zon opkomt of onder gaat.  

Slagschaduw

Slagschaduw is de schaduw die een object "werpt" op een ondergrond of achtergrond.

Eigen schaduw en slagschaduw

Gebroken schaduw

Een gebroken schaduw is een slagschaduw die doorloopt van de grond op een ander oppervlak, bijvoorbeeld een muur.

Silhouet

Een donker schaduwbeeld met zichtbare omtrek. Vaak ontstaat dit door tegenlicht.

Glimlicht

Op glimmende voorwerpen zie je allemaal witte vlekken, dat zijn glimlichten. Glimlichten ontstaan door weerkaatsing van het licht op gladde voorwerpen.

SCHETSOPDRACHTEN:
LICHT

sfeer en dramatiek door licht en donker
slag- en eigen schaduw

Hier zie je twee voorbeelden van schaduw in het portret. Waar staat de lichtbron

Bepaal de lichtbron, en breng schaduw aan in dit portret

Bepaal de lichtbron, en breng schaduw aan in dit portret

Eigenschaduw & slagschaduw

Eigen schaduw:
Schaduw op het voorwerp zelf

Slag schaduw:

Schaduw die het voorwerp op de ondergrond of achtergrond achter laat.

slagschaduw en schaduwen op de 

schoen maken de tekening ruimtelijk

Opdracht 1:  Teken een bol met schaduw en slagschaduw

Opdracht 2:  

Teken een voorwerp met schaduw en slagschaduw

Grote opdracht:  Teken een illussie  doormiddel van licht & schaduw,
met potlood