Tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Tekstverbanden en signaalwoorden

B2j - leesvaardigheid - blok 4

Aan het einde van de les kun je...

verschillende tekstverbanden herkennen en benoemen.
de bijbehorende signaalwoorden van verschillende tekstverbanden herkennen en gebruiken.

Wat weet je al over tekstverbanden en signaalwoorden?

Chronologisch verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat de tijdsvolgorde van gebeurtenissen aangeeft.
Signaalwoorden: eerst, daarna, vervolgens.

Concluderend verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband waarbij een conclusie wordt getrokken uit eerdere informatie.
Signaalwoorden: dus, daarom, concluderend.

Opsommend verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband waarbij zaken achter elkaar worden opgesomd.
Signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, ook, bovendien.

Samenvattend verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband waarbij eerdere informatie verkort wordt weergegeven.
Signaalwoorden: samenvattend, al met al, kortom.

Tegenstellend verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat tegenovergestelde zaken laat zien.
Signaalwoorden: maar, echter, daarentegen.

Toelichtend verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat extra informatie geeft bij een onderwerp, vaak door middel van voorbeelden.
Signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, ter illustratie.

Doel-middelverband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat aangeeft welk middel wordt ingezet om een doel te bereiken.
Signaalwoorden: om te, met als doel, met behulp van.

Oorzakelijk verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat de oorzaak van iets aangeeft.
Signaalwoorden: doordat, omdat, aangezien.

Redengevend verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat de redenen aangeeft waarom iemand iets doet of vindt.
Signaalwoorden: daarom, om te, vanwege.

Toegevend verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat een andere kant van de zaak laat zien, ondanks een bepaalde situatie.
Signaalwoorden: hoewel, ondanks, desondanks.

Vergelijkend verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat overeenkomsten of verschillen tussen zaken laat zien.
Signaalwoorden: net als, in vergelijking met, zoals.

Voorwaardelijk verband en bijbehorende signaalwoorden

Een verband dat aangeeft onder welke voorwaarden iets plaatsvindt.
Signaalwoorden: als, indien, mits.

Welk signaalwoord geeft een tegenstelling aan?

1. Daardoor
2. Ook
3. En
4. Maar

Wat is een voorbeeld van een tekstverband?

1. Onbepaald lidwoord
2. Oorzaak-gevolg
3. Bijwoord
4. Bijvoeglijk naamwoord

Wat betekent 'daarentegen' als signaalwoord?

1. Opsomming
2. Gevolg
3. Tegenstelling
4. Oorzaak

Welk tekstverband wordt gebruikt om voorbeelden te geven?

1. Bijvoorbeeld
2. Daarom
3. Dus
4. Omdat

Welk tekstverband wordt gebruikt om oorzaak en gevolg aan te geven?

1. Toch
2. Maar
3. Bovendien
4. Daarom

Wat is de functie van het signaalwoord 'omdat' in een tekst?

1. Een reden aangeven
2. Een samenvatting maken
3. Een voorbeeld geven
4. Een tegenstelling aanduiden

Opdracht

Werk in duo's

1. Maak opdracht 6 t/m 9 (blz. 22-24)

2. Lever na de les opdracht 7 in op papier!

3. Morgen opdracht 10 in de les! Als je eerder klaar bent kunnen jullie daar dus al aan beginnen!

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.