3 vmbo-k/pm 7.6: Stevigheid en beweging: Blessures

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

7.6 Blessures

wat gaan we vandaag doen?

herhalen 7.5 Houding en beweging

bespreken huiswerk

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 7.6 Blessures

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

7.5 Houding en beweging

De wervelkolom bestaat uit wervels die bovenop elkaar liggen met een stukje kraakbeen ertussen: tussenwervelschijven.

De tussenwervelschijven werken als schokbrekers en zorgen ervoor dat de wervelkolom een beetje kan bewegen.

7.5 Houding en beweging

De wervelkolom heeft een dubbele-S vorm. Deze vorm zorgt ervoor (samen met de tussenwervelschijven) dat schokken worden opgevangen.

Deze vorm wordt in stand gehouden door rugspieren die aan de wervels zijn bevestigd.

7.5 Houding en beweging

Door een verkeerde houding kan de wervelkolom scheef komen te staan: de ene kant wordt dan meer belast dan de andere kant.

Sommige spieren moeten dan harder werken en kunnen zo overbelast raken: kramp.

7.5 Houding en beweging

Door een verkeerde houding worden ook de tussenwervelschijven aan een kant meer belast dan aan een andere kant: ze kunnen dan hun veerkracht verliezen.

je hebt dan meer kans op nek- en rugklachten en het kan zelfs voorkomen dat een tussenwervelschijf kapot gaat en dat je een hernia krijgt

7.5 Houding en beweging

Om nek- en rugklachten te voorkomen is een goede lichaamshouding belangrijk: goed staan en een goede zithouding.

Ook is het belangrijk dat je op een juiste manier tilt.

En dat je voldoende beweegt.

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je een aantal spierblessures opnoemen en uitleggen

- kan je een aantal peesblessures opnoemen en uitleggen

- kan je een aantal botblessures opnoemen en uitleggen

- kan je vertellen wat een voetbalknie is

- kan je uitleggen wat een kneuzing, verzwikking en ontwrichting is

- kan je vertellen hoe je blessures kan voorkomen

7.6 Blessures

Een blessure is een lichamelijk letsel dat je oploopt bij sporten.

Blessures worden door veel verschillende factoren veroorzaakt.

De belangrijkste blessures zijn:

- blessures aan spieren

- ontstekingen van aanhechtingsplaatsen (pezen) van spieren

- blessures aan botten

- blessures aan gewrichten (voetbalknie)

- kneuzingen, verzwikkingen en ontwrichtingen

7.6 Blessures

blessures aan spieren:

- spierpijn

- spierscheuring

- spierkramp

7.6 Blessures

spierpijn:

- door grotere belasting spieren

- meestal paar dagen

7.6 Blessures

spierscheuring:

- door te sterke inspanning of een plotselinge beweging

- geneest meestal door rust (+ matige beweging)

- hamstring

- kuitspier: 'zweepslag'

7.6 Blessures

spierkramp:

- doordat er te weinig bloed naar de spier stroomt

- samentrekken van alle spiervezels tegelijk

- masseren helpt

7.6 Blessures

ontstekingen van pezen:

- door overbelasting van de spieren

- elleboog: 'tennisarm'

Een tennisarm is een voorbeeld van RSI: een verzamelnaam voor klachten die ontstaan door te vaak achter elkaar dezelfde beweging te maken.

7.6 Blessures

blessures aan botten: botbreuken:

- goed te zien op rontgenfoto's

- gips

- rechtzetten of operatie

7.6 Blessures

blessures aan gewrichten: voetbalknie:

- stukje kraakbeen in knie (meniscus) is gescheurd

- meestal zijn de kniebanden of de kruisbanden ook gescheurd

- genezen door rust of operatie

7.6 Blessures

kneuzing:

- beschadiging van weefsel zonder dat er iets gescheurd of gebroken is

- door een stoot, stomp of trap

- bloeduitstorting/blauwe plek door inwendige bloeding

- koelen met ijs(water)

- drukverband bij ernstige gevallen

7.6 Blessures

verzwikking/verstuiking:

- kneuzing van een gewricht

- kapselbanden en gewrichtskapsel zijn opgerekt

- bij ernstige verzwikking kunnen de banden scheuren en het kraakbeen in het gewricht beschadigen

7.6 Blessures

ontwrichting:

- gewrichtskogel schiet uit de gewrichtskom ('uit de kom')

- schiet soms zelf weer terug

- weer op zijn plaats brengen door een arts

7.6 Blessures

Blessures voorkomen:

- warming-up

- cooling down

VRAGEN??

biologie met Joost

7.6 Blessures

https://www.youtube.com/watch?v=z_wwuDhbRVk

zelf aan de slag

opdracht 31, 32 en 33 maken

herhalen leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je een aantal spierblessures opnoemen en uitleggen

- kan je een aantal peesblessures opnoemen en uitleggen

- kan je een aantal botblessures opnoemen en uitleggen

- kan je vertellen wat een voetbalknie is

- kan je uitleggen wat een kneuzing, verzwikking en ontwrichting is

- kan je vertellen hoe je blessures kan voorkomen