Thema 12.4 & 12.5 Vertering en organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

12.2 Voedingsstoffen en een gezonde leefstijl

Lesprogramma

Je kunt de functie van voedingstoffen, voedingsvezels en voedingsmiddelen kennen

Je kent de 6 voedingsstoffen en hun functie.

Huiswerk

T12.2 opdr 2 t/m 7

Geef deze les vanuit de context van eten. Welk eten vinden de leerlingen lekker en wat is allemaal van planten gemaakt.

'

doel is vooral dat leerlingen snappen dat planten: vetten, koolhydraten, en eiwitten maken d.m.v. glucose.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

het verschil kennen tussen voedingsstoffen en voedingsmiddelen

Je kunt zes groepen voedingsstoffen met hun functies en kenmerken noemen.

Begrippen

beschermende stof, bouwstof, brandstof, reservestof, voedingsmiddel, voedingsstof, voedingsvezel.

eiwitten, koolhydraten, mineralen, onverzadigd vet, verzadigd vet, vetten, vitaminen, water

Opdrachten 1-4 van thema 12.2

Wat zit er in eten?

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Wat zit er in je eten

Voedingsmiddelen: koop je in de supermarkt

Voedingsstoffen zitten in de voedingsmiddelen, dat zijn de volgende:

Energierijke stoffen: Koolhydraten en vetten, (eiwitten)

Bouwstoffen: Eiwitten, vetten, mineralen (b.v. kalk), Water

Beschermende stoffen: vitaminen en mineralen

Alles wat je niet verteerd!! Voedingsvezels!

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Voedinsgstoffen

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Tanden en kiezen:

Afbijten = tanden

Kauwen = kiezen

Glazuur is de natuurlijke bescherming

Andere manier van beschermen

- Tanden poetsen

- Fluorbahandeling

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

De maag:

1- Enzymen in maagsap verteren eiwitten en vetten

2- Zure omgeving beschermt tegen bacteriën en andere organismen

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Twaafvingerige darm:

1- Regelen van de hoeveelheid voedsel die de maag verlaat

2- Verteren

3- Opening voor:

 a- Alvleesklier (alvleessap, enzymen voor vet koolhydraten en eiwitten)

 b- Galblaas (gal = emulgerend)

 c- Lever (maakt gal)

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Dunne darm

Functie:

- Darmwand is sterk geplooid (waarom?)

- Adsorptie: voedsel door wand naar bloed

- Kneeden van voeselbrij (mengen)

- Darmperistaltiek

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Dikke darm

Functie:

- Opname van water en zouten!!

- Laaste beetje voedingstoffen

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Endeldarm

Functie:

Opslag

Afgesloten door de anus

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Lever

Functie:

- Bewerken en produceren van eiwitten

- Bewerken van koolhydraten

- Glucose: glucose naar glycogeen en andersom

- Bewerken van vetten

- Vetten borden brandstof en reservesotffen gemaakt

- Gal maken

- Afval en gifstoffen afbreken

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Mineralen, Vitaminen, water, glucose zijn al klein genoeg dus hoeven niet verteerd te worden

Twaalfvingerige darm:

Vetten

Koolhydraten, zetmeel

Eiwitten

Gal --> vetten worden kleiner gemaakt (emulgerende werking

Mondholte:

- koolhydraten, zetmeel

Maag:

- Eiwitten

Dunne darm:

Vetten

Koolhydraten, zetmeel

Eiwitten

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Veel leerlingen denken dat vertering het zelfde is als opnemen door de darmen.

Dus de vraag: wordt water verteerd in het lichaam vinden ze lastig.

Verteren is dus het kleiner maken van grote moleculen die niet door de darmwand heen kunnen. Mineralen, vitaminen en water worden dus niet verteerd. Alleen Eiwitten, Koolhydraten(grote) en vetten

Indicatoren

Verteren en opnemen

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Vertering:

Omzetten van voedingstoffen die niet door de darmwand heen kunnen in stoffen die wel door de darmwand heen kunnen.

Verteren met Enzymen

Eindexamentraining: Het lichaam in stand houden

Mondholte:

Hier start de vertering

- Fijnmalen voedsel

- Speeksel

   * Verteringssap

   * Koolhydratem omzetten (zetmeel)

- Doorslikken voedselbrij

- Gaat richting maag

Aan de slag!

thema 12.4 en 12.5 

- Stencils vertering

-

harde werkers

maak examenopdrachten