Hoofdstuk 8 Paragraaf 3 democratisering

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Democratisering van Nederland, Groot-Brittannië en Duitsland

1848-1919

https://schooltv.nl/video-item/is-de-minister-president-de-baas-van-nederland-het-volk-bepaalt-de-premier-en-ministers-nemen-be

Nationalisme

Socialisme

Liberalisme

Conservatisme

Arbeiders

Burgerij

Vrijheid

Individu

Natiestaat

Adel

Na de slag bij Waterloo is Napoleon definitief verslagen

Conservatief = bewaren wat goed is / bewaren van het  'oude bekende'

De ‘erfgenamen van de Franse Revolutie’, de Liberalen, komen tot de conclusie: "Alles is weer hetzelfde als vóór de Franse Revolutie!"

Overal zitten er weer koningen op de Europese tronen en ondanks 'een grondwet' is er maar weinig democratie.

Revolutiejaar 1848

Het revolutiejaar 1848

In Europa vonden veel mensen dat de machtsverdeling moest worden herzien:

Frankrijk: val van de monarchie en uitroeping van de Tweede Republiek

Duitse staten: Frankfurter Parlement om Duitse eenheid te realiseren (niet gelukt, pas in 1871 olv Otto von Bismarck)

Nederland: grondwetwijziging van Thorbecke

Paniek bij de vorsten

in heel Europa!

Ook in Den Haag...
...koning Willem II wordt 'in één nacht' liberaal

Leg het verschil uit tussen de grondwet voor 1848 en na 1848.

Gevolgen

• De leider van de Nederlandse Liberalen: Johan Rudolf Thorbecke maakt een nieuwe grondwet:
  

1. Koning is onschendbaar
2. Ministeriële verantwoordelijkheid

• Dit betekent: de ministers zijn verantwoordelijk voor de daden van de regering (ook: voor de daden van de koning)
  

Trias Politica

• Belangrijk onderdeel van een parlementaire democratie

• Verdeling van de macht in het land in drie machten

• Bedacht in Frankrijk in 18e eeuw, toen de koning alle macht(en) had.

• Iemand kan maar bij één van de drie machten horen.

Hoe zag het bestuur 

van Nederland er 

vanaf 1848* uit?

*de meeste onderdelen zijn vandaag nog steeds geldig

Leg het verschil uit tussen censuskiesrecht en algemeen kiesrecht.

Tussen aanpassingen van 1848 en 1917 zit nog een kiesrechtwijziging, naar welk materiaal is deze vernoemd en waarom?

Staatshoofd & regeringsleider

Staatshoofd

Grondwet van 1848

Ministeriële verantwoordelijkheid

Vrijheid van meningsuiting

Leider van de liberalen

Zoon v/d laatste stadhouder

Willem I

Willem II

Thorbecke