1.4 Europa na de Eerste Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Welkom

Programma:

- Mededelingen

- SO Bespreken

- Actualiteit

- Terugblik

- Leerdoel

- 1.4 Europa na de Eerste Wereldoorlog

- Bronnenopdracht

- Zelfstandig werken

- Afsluiting

Startopdracht

Twee zaken staan centraal in deze les:

1. Fascisme 

2. Inflatie

Zoek samen met je buurmens op hoe deze twee zaken nu weer actueel zijn! 

Snel klaar? Wat betekenen deze twee begrippen eigenlijk?

Leerdoel

- Je kunt uitleggen waarom de Republiek van Weimar grote politieke en economische problemen kende.

- Je kunt beschrijven hoe in Italië het fascisme opkwam.

- Je kunt beschrijven hoe het Ottomaanse Rijk uiteenviel en de nieuwe staat Turkije ontstond.

Vrede van Versailles

28 juni 1919

Exact 5 jaar na de aanslag op kroonprins Franz-Ferdinand 

door Gavrilo Princip is de oorlog voorbij.

Beschrijf het gevoel van de Duitsers, waarom vonden zij het Verdrag van Versailles niet eerlijk?

Verdrag?! Dictaat!

In Duitsland is grote onvrede en spreekt men

liever van het Dictaat van Versailles

Gevolgen van de wapenstilstand en de vrede

• Oprichting Republiek van Weimar.
  

• Veel nieuwe staatjes in Europa (Polen, Joegoslavië).
  

• Verenigde Staten trekken zich terug uit de wereldpolitiek.
  

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog

• Republiek van Weimar (1919) zetelt in Weimar, in Berlijn is het té onrustig

• Het verlies van de oorlog komt hard aan, zowel emotioneel als economisch.

• Keizer is gevlucht naar Nederland.

Gevolgen

• Sociaal, politiek en economisch zeer onrustig in Duitsland

• Dolkstootlegende.

• Wie krijgen denk je de schuld?

Bezetting van het Ruhrgebied

1923-1924

• Omdat Duitsland de herstelbetalingen niet meer kan opbrengen, bezetten Franse troepen het Ruhrgebied om Duitsland te dwingen tot betalen.

• Dit was toegestaan volgens het Verdrag van Versailles.
  
• Franse troepen blijven in het Saargebied tot 1925.
• Bijdrukken geld --> hyperinflatie

Franse troepen bezetten Essen

Wat weet jij eigenlijk
van fascisme?

Fascisme

Fascisme is een politieke stroming.

De naam komt van het voorwerp dat je hier ziet: een fasces

Dit voorwerp, een bijl met takken, stond symbool voor

de macht van bestuurders in het Romeinse Rijk.

Benito Mussolini

Leider, of 'Il Duce',  van Italië (1922-1943)

Oprichter van de Fasci di Combattimento (Zwarthemden, knokploegen)

Na de Eerste Wereldoorlog en de Vrede van Versailles was er veel onvrede, 

en dat kwam door de onderhandelingen van de 'slechte' Italiaanse regering.

Fascisme in Europa

• "Oplossing voor de crisis"

• Populair in de jaren ’20 en ’30 van de 20e eeuw

• Antwoord op slecht beleid van de democratische regeringen

• Niet alleen in Italië of Duitsland (NSDAP), ook in Engeland (BUF) en Nederland (NSB)

Kenmerken van fascisme (1)

• Fascisme is overal tegen: vooral dingen die vreemd zijn en andere culturen
  

• Fascisme is anti-democratisch: het volk hoeft niet mee te praten

• Er is één leider. Hij bepaalt wat goed is. (Leidersbeginsel/Führerbeginsel)

Kenmerken van fascisme (2)

• Fascisme is nationalistisch: de eigen staat boven alles
  

• Fascisme gaat uit van ongelijkheid tussen mensen: de hoogontwikkelden moeten de laagontwikkelden leiden. (Het recht van de sterkste: Sociaal-Darwinisme)

Kenmerken van fascisme (3)

• Niet denken maar doen. Gevoel is belangrijker dan denken.

• Geweld is goed: geen woorden maar daden
  

• De vrouw is ondergeschikt: haar taak is het krijgen van kinderen.
  

Opdracht fascisme

- Stappenplan cartoons 

- Tekstvragen: Het fascisme in Italië 

--> laatste vraag als extra uitdaging, hiervoor moet je zelf zoeken in je boek.

- Antwoorden schrijf je in je schrift.

- Zelfstandig

In welk jaar kwam Mussolini aan de macht.

1. 1919
2. 1922
3. 1927
4. 1933

Hoe kwam de Mussolini aan de macht?

1. De Italiaanse koning maakte hem minister-president na de 'Mars naar Rome
2. Mussolini werd gekozen als minister-president in verkiezingen.
3. Mussolini pleegde een staatsgreep en nam de macht over.
4. Mussolini was familie van de koning en volgde de hem op toen hij stierf.

Welk kenmerk hoort niet bij het Fascisme van Mussolini?

1. Het leger heeft veel invloed op de politiek
2. Vrouwen zijn gelijk aan mannen
3. Het belang van het land gaat voor het belang van 1 persoon.
4. De kranten moeten schrijven wat de leider wil.

Welk kenmerk van het Fascisme past bij deze foto

1. persoonsverheerlijking
2. antidemocratisch
3. vrouwen zijn ondergeschikt aan de man
4. geweldadig

Mussolini wilde....

1. Vreedzaam met andere landen samenleven.
2. De hele wereld veroveren.
3. Een sterk rijk veroveren rond de Middellandse Zee, zoals de Romeinen hadden gehad.
4. Samen met Duitsland Europa veroveren.

Wat is fout? Het fascisme was in de jaren '30 populair, omdat...

1. men teleurgesteld was in het verloop van WO I
2. men teleurgesteld was in de democratie
3. Het economisch heel goed ging in Europa
4. men teleurgesteld was in de vredesafspraken van Versailles

Turkije

Afstand doen van Arabische gebieden in het Midden-Oosten 

Mandaatgebieden van Fr. en GB.

1923 Turkije, overgebleven uit de veelvolkerenstaat van het Ottomaanse Rijk, maar men is niet tevreden... 

Turkije

Doel: modern westers  land, met zoveel mogelijk etnische Turken

Gevolg: volksverhuizingen en verbod taal/cultuur Koerden.  

Zelfstandig werken

VWO

Wat? Maken opdrachten paragraaf 4

Tekstboek pagina: 40 t/m 43

Opdrachten op pagina: 44 t/m 47

Opdracht: 3, 5, 8, 10, 11, 14

Hoe? In stilte! 

Hoe lang? Rest van de les.

Hulp? Je mag de docent vragen stellen.

Klaar? Afsluitende paragraaf maken

Zelfstandig werken

Havo

Wat? Maken opdrachten paragraaf 4

Tekstboek pagina: 38 t/m 41

Opdrachten op pagina: 42 t/m 44
Opdracht:  3, 4, 6, 8, 11
Hoe? In stilte! 
Hoe lang? Rest van de les.
Hulp? Je mag de docent vragen stellen.
Klaar?  Afsluitende paragraaf maken

Leerdoel

- Je kunt uitleggen waarom de Republiek van Weimar grote politieke en economische problemen kende.

- Je kunt beschrijven hoe in Italië het fascisme opkwam.

- Je kunt beschrijven hoe het Ottomaanse Rijk uiteenviel en de nieuwe staat Turkije ontstond.