1.5 Biologisch onderzoek

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

1.5 Biologisch onderzoek

Leerdoelen

3.6.9 Je kunt de stappen van een onderzoek beschrijven.

3.6.10 Je kunt (met hulp) een onderzoek uitvoeren volgens een werkplan.

3.6.11 Je kunt (met hulp) een conclusie trekken die antwoord geeft op de onderzoeksvraag.

Bij het vak biologie doe je vaak onderzoek. Een onderzoek bestaat uit een aantal vaste stappen.

De stappen van onderzoek: 1 Onderzoeksvraag

Een onderzoek begint altijd met een vraag: de probleemstelling. Deze probleemstelling is vaak nog te vaag om te kunnen onderzoeken. Om duidelijk te maken wat je gaat onderzoeken bedenk je één vraag. Dit noemen we de onderzoeksvraag. 

De stappen van onderzoek: 2 Hypothese

Op de onderzoeksvraag probeer je alvast een antwoord te geven. Je schrijft dan je verwachting of hypothese op.

De stappen van onderzoek: 3 Werkplan

De stappen van onderzoek: 3 Werkplan

De stappen van onderzoek: 4 De uitvoering

Proefgroep en controlegroep

Soms werk je met een proefgroep en een controlegroep. Elke groep bestaat uit meerdere organismen, zoals zaadjes of plantjes. Met de proefgroep doe je het onderzoek. Met de controlegroep doe je niets. Op die manier weet je na het onderzoek of er verschil is.

Een onderzoeker kijkt bijvoorbeeld naar de invloed van cola op de concentratie van jongeren. De proefgroep zijn dan jongeren die cola drinken. De controlegroep zijn jongeren die geen cola drinken.

Voorbeeld:

Spinnen krijgen verschillende drugs (proefgroep)

Dan kijken  we naar het spinnenweb dat ze maken. Om te weten of het spinnenweb normaal is moet je ook een controlegroep hebben die geen drugs krijgen

Onafhankelijke variabele: de drugs die ik toedien

Afhankelijke variabele: de vorm van het spinnenweb

Controle variabele: de spin die niets krijgt. 

Variabelen die gelijk moeten blijven: voeding, vocht, daglicht, temperatuur, enz.

Positieve controle: er zeker van zijn dat het enige actieve bestandsdeel de drug is. 

Gelijke omstandigheden

De omstandigheden zijn voor beide groepen gelijk. Alleen de invloed die je onderzoekt, verschilt. Bijvoorbeeld: je onderzoekt het kiemen van zaadjes met en zonder water. Dan zet je de groepen weg bij dezelfde temperatuur en met evenveel licht. Alleen de hoeveelheid water is verschillend. Als je nu verschillen vindt, weet je dat het door het water komt, en niet door iets anders.

Voldoende organismen

Een onderzoek doe je altijd met meerdere organismen. Zou je maar één organisme onderzoeken, dan kan het resultaat toeval zijn. Het organisme kan bijvoorbeeld ziek zijn, zonder dat je het weet.

Op school kun je niet altijd met meerdere organismen werken. Dan gebruik je de resultaten van je klasgenoten. Zo heb je toch resultaten van meerdere organismen.

De stappen van onderzoek: 5 Waarnemingen en  resultaten

Tijdens het onderzoek verzamel je de waarnemingen van je proefgroep en je controlegroep. Je meet de waarnemingen en zet deze in een schema of grafiek. Dat zijn de resultaten van je onderzoek. 

De stappen van onderzoek: 6 De conclusie

De conclusie is jouw antwoord op de onderzoeksvraag

Het verslag

Je sluit je onderzoek met een verslag. Dit verslag bestaat uit 4 onderdelen:

1) Wat ga ik onderzoeken? (onderzoeksvraag + verwachting)

2) Wat is mijn werkplan?

3) Wat neem ik waar? (de waarnemingen)

4) Welke conclusie kan ik trekken.

Je maakt altijd ook een titelpagina

Conclusie

Bij een onderzoek werk je volgens een werkplan. Dit werkplan volg je stap voor stap. Je houdt bij wat je ziet tijdens het onderzoek. Bijvoorbeeld in een tabel. Je beschrijft kort wat je hebt gezien. Daarna kun je een conclusie trekken over je onderzoek. De conclusie is jouw antwoord op de onderzoeksvraag.

Je hebt nog geen antwoord op de vraag ‘Hoe komt het dat zaadjes in een zakje niet kiemen?’. Je hebt nu gezien dat het niet aan de lucht ligt. Het zou kunnen dat de zaadjes niet kiemen doordat ze geen water krijgen. In de volgende slide zie je een onderzoek naar de invloed van water op zaadjes. Het onderzoek is ingedeeld in de zes stappen.

Aan het werk! Bio voor Jou

Wat? 1.5 Biologisch onderzoek - opdrachten 31 t/m 34

Waar? In Magister.me in de studiewijzer mens en natuur. 

Hoe? Als het bord op rood staat werk je alleen en in stilte.

Als het bord op groen staat mag je fluisterend overleggen met je buurman. 

Heb je vragen? Steek je hand op en ik kom bij je. 

Klaar? Test Jezelf!