H4 taalverzorging lijdend voorwerp (les 1)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

1C Welkom!

Nodig: H4 taalverzorging lijdend voorwerp blz. 106 

Planning

1. Opening ~5 min 
2. Online uitleg en instructie ~10 min 
3. Leerlingen thuis: Aan de slag ~15 min 
Leerlingen in de klas: toets lezen ~20 min 

Vandaag ga je... 

1. Zinsontleding herhalen: pv, ow en wg 
2. én leren hoe je het lijdend voorwerp in een zin kunt vinden. 

3. leerlingen in de klas: toets lezen (iedereen) hoogste cijfer telt! 
leerlingen online = aan de slag met het lijdend voorwerp. 

herhalen zinsontleding

• Persoonsvorm
• Onderwerp
• Werkwoordelijk gezegde
• Nieuw: Lijdend voorwerp

De persoonsvorm is altijd een werkwoord.

1. waar
2. niet waar

Voor de pv staat altijd maar één zinsdeel

1. waar
2. niet waar

Hij steekt een lucifer aan.

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. steekt
2. hij steekt
3. steekt aan
4. steekt lucifer

Wat is het werkwoordelijk gezegde?
De zwemmer liep rustig op de berg.

1. zwemmer liep
2. liep rustig
3. liep
4. liep op

wat is het onderwerp in de zin: Martin maakte een PowerPoint-presentatie.

1. Martin
2. maakte
3. een Powerpoint-presentatie
4. er is geen onderwerp

Uitleg H4 taalverzorging

Lijdend voorwerp


tip: maak aantekeningen!

Lijdend voorwerp

• Het lijdend voorwerp komt voor in zinnen waar iets of iemand wat overkomt of ondergaat --> ‘het slachtoffertje’​
• Stel de vraag Wat/wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp?​
• Een zin kan een lijdend voorwerp hebben maar dat hoeft niet. ​
• Een lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel. 
  

Lijdend voorwerp

• Tip: Afstanden, gewicht en maten zijn nooit lijdend voorwerp
  
  
• Voorbeeldzin: Julius heeft tijdens de zomervakantie lange liefdesbrieven aan Ellen geschreven.

Julius / heeft / tijdens de zomervakantie / lange liefdesbrieven / aan Ellen / geschreven.

pv = heeft​

ow = Julius​

wg = heeft geschreven​

lv vraag = wat/wie + gezegde + onderwerp?​

lv vraag = wat/wie heeft Julius geschreven? 

lv = lange liefdesbrieven --> de brieven doen zelf niks, maar ze worden geschreven. ​

Leerlingen thuis: 

WAT: H4 taalverzorging grammatica opdracht 1 + 2 + 3

HOE: Studiewijzerplus (kan je direct nakijken)

HULP: Theorie erbij pakken / vragen in de Meet 

KLAAR: Nieuw leesboek uitkiezen // lezen in je boek 

Leerlingen in de klas:

1. Ga naar Kwizl.eu 
2. Maak de toets H4 lezen (versie B) alleen 
3. Klaar: In stilte beginnen met de opdrachten van het lijdend voorwerp. 

Paar zinnen uit opdracht 1 eruit pakken. Hoe pak je dit aan? 

Hoe zit het met je kennis?

Doe mee met de quiz!

In elke zin staat een lijdend voorwerp

1. juist
2. onjuist

Marije eet een appel

Wat is het lijdend voorwerp?

1. appel
2. een appel
3. Marije
4. eet

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin:
Piet koopt snoep

1. Piet
2. koopt
3. snoep

De postbezorger overhandigde de klant de bestelling.
De bestelling =

1. Onderwerp
2. Lijdend voorwerp

Bestel jij een paar broden voor mij?
Wat is het lijdend voorwerp?

1. jij
2. broden
3. een paar broden
4. voor mij

Wat kan GEEN lijdend voorwerp zijn?

1. De kat met het gebroken pootje
2. de pan met tomatensoep
3. in de tuin van de buren
4. wij