§8.3 Je bloed vervoert

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

§8.3 Je bloed vervoert

Leerdoelen

Les 1:

• Je kunt beschrijven hoe je bloed stoffen vervoert.
  
• Je kunt drie soorten bloedvaten met hun kenmerken opnoemen.

Les 2:

• Je kunt beschrijven hoe stoffen vanuit het bloed bij je cellen komen.

Rode bloedcel

Witte bloedcel

Bloedplaatje

Samenstelling van het bloed

1. plasma-eiwitten 7%
2. water 91 %
3. opgeloste stoffen 2 %
   

Samenstelling van het bloed

1. plasma-eiwitten 7%
2. water 91 %
3. opgeloste stoffen 2 %
4. bloedplaatjes
5. witte bloedcellen
6. rode bloedcellen
   

Bloeddeeltjes

Rode bloedcellen: vervoeren zuurstof mbv hemoglobine en ijzer

Witte bloedcellen: bestrijden van ziekteverwekkers

• Vreetcellen
• Antistoffen maken

Bloedplaatjes: bloedstolling

• Fibrinogeen -> fibrine draden
• Korstje

Bloedvatenstelsel

Drie typen bloedvaten

1. Slagaders

2. Haarvaten

3. Aders

Slagader vs Aders

Slagader:

- Voert het bloed weg van het hart

- Lichaamsslagaders bevatten zuurstofrijk bloed

- Hebben een hogere bloeddruk

- Hebben een actieve spierwand

- Hebben geen kleppen

- Het bloed loopt er snel en stootsgewijs doorheen

- Hebben een voelbaar hartritme

Aders:

- Voert het bloed naar het hart

- Lichaamsaders bevatten zuurstofarm bloed

- Hebben een lagere bloeddruk

- Hebben geen gladde spieren in de wand

- De meeste hebben een terugslagklep

- Het bloed stroomt traag

- Hebben geen voelbaar hartritme

Huiswerk

Bestudeer blz. 92 t/m 96.

Maken + nakijken opdr. 3 t/m 9.

Stoffen in cellen

Stap 1: Slagader voert bloed met zuurstof (aan RBC) en glucose (bloedplasma)

Stap 2: RBC-zuurstof -> zuurstof in bloedplasma (samen met glucose, vitaminen, mineralen, hormonen, etc)

Stap 3: Bloedplasma -> weefselvloeistof

Stap 4: VERBRANDING -> afvalstoffen (CO2 en H2O) vanuit weefselvloeistof via haarvaten terug naar bloed

Huiswerk

Bestudeer blz. 96 t/m 98.

Maken + nakijken opdr. 10 t/m 12.

bloedplasma

bloedplaatjes

witte bloedcellen

rode bloedcellen

Wat is de functie van de kleppen in (de meeste) aders?

Leerdoelen

Les 1:

• Je kunt beschrijven hoe je bloed stoffen vervoert.
  
• Je kunt drie soorten bloedvaten met hun kenmerken opnoemen.

Les 2:

• Je kunt beschrijven hoe stoffen vanuit het bloed bij je cellen komen.

Hoe komen stoffen bij je cellen?

Er zijn miljarden cellen in het lichaam die glucose, zuurstof en andere stoffen nodig hebben...

Stap 1 t/m 4

Dus:

Zuurstof & glucose: bloedplasma -> weefselvloeitstof -> cellen

Koolstofdioxide & water: cellen -> weefselvloeistof -> bloed

Weefselvloeistof is een tussenstation.

Huiswerk les 2:

Bestudeer blz. 96 en 97

Maken + nakijken opdracht 10, 11 en 12