5.4 Het zenuwstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

WELKOM 

• Telefoon in de telefoonzak
• Jassen uit
• Boeken op tafel

Het zenuwstelsel

Basisstof 4 

Wat gaan we doen?

• Uitleg basisstof 4: Het zenuwstelsel (15 min)
• Nakijken bs 1-3 en opdrachten maken bs 4 (20 min)
• Afsluiting (10 min)

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je de bouw en functie van het zenuwstelsel beschrijven

Wat weten we nog?

Wat is een prikken?

 

Een invloed uit je omgeving

Wat weten we nog (huid)?

Bestaat uit resten van dode cellen

Bestaat uit levende cellen 

Bevinden zich de warmte-, koude-, druk- en tastzintuigen

 

1. De hoornlaag

2. De kiemlaag

3. De lederhuid

Wat weten we nog (oog)?

Welk onderdeel van het oog heeft zintuigcellen?

De gele vlek

Wat is een prikkel?

1. Een orgaan reageert op invloed uit de omgeving
2. Electrische signalen die naar je hersens gaan
3. Een invloed uit je omgeving
4. Een cel die impulsen opvangt

Sleep de juiste omschrijving naar daarbijhorende woord

Zweetklieren

Hoornlaag

Kiemlaag

Talgklieren

Lederhuid

Bestaat uit resten van dode cellen 

Bestaat uit levende cellen

Maakt talg

Bevinden zich de warmte-, koude-, druk- en tastzintuigen

Produceert zweet

Welk onderdeel van het oog heeft zintuigcellen

1. Blinde vlek
2. Gele vlek
3. Oranje vlek
4. Kleine vlek

Het  zenuwstelsel

• Centrale zenuwstelsel = hersenen en ruggenmerg
• Zenuwen; verbinden centrale zenuwstelsel met alle lichaamsdelen

Het centrale zenuwstelsel

• Hersenen
• Ruggenmerg

Functie van het zenuwstelsel

1. Verwerken van impulsen die van zintuigen (zintuigcellen) afkomen

2. Regelen van de werking van spieren en klieren

Een klier is een orgaan dat een bepaalde stoffen produceert. bijv. zweetklieren, talgklieren en speekselklieren

Werking zenuwstelsel

1. Zintuigen vangen de prikkels op
2. Zintuigcellen zetten deze om in impulsen 
3. Impulsen gaan via de zenuwen naar het ruggenmerg en zo naar de hersenen
4. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn

Werking zenuwstelsel

4. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn. Hoe dan?

--> bewust reageren ---> er ontstaan impulsen in je hersenen

De impulsen gaan via het ruggenmerg naar de spieren en klieren

De spieren en klieren zorgen voor bepaalde reactie 

Werking zenuwstelsel

1. Zintuigen vangen de prikkels op
2. Zintuigcellen zetten deze om in impulsen 
3. Impulsen gaan via de zenuwen naar het ruggenmerg
4. Ruggenmerg naar de hersenen 
5. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn
6. De impulsen gaan via de zenuwen naar de spieren en klieren 
7. De spieren en klieren zorgen voor bepaalde reactie 

Zenuwcellen

Zenuwstelsel bevat miljoenen zenuwcellen

• Zenuwcel: cellichaam en uitlopers
• Cellichamen liggen in of vlak bij centrale zenuwstelsel
• Uitlopers: geleiden de impulsen (naar en van het cellichaam), doorgeven aan andere zenuwcellen, heel lang
• Impulsen gaan via 1000-den uitlopers tegelijk, deze liggen in een zenuw.
• Elke uitloper is omgeven door een laagje isolatie, om een zenuw een stevige laag.

Zenuwcellen

Er zijn drie verschillende type zenuwcellen:

• Gevoelszenuwcel
• Bewegingszenuwcel
• Schakelcel

Reflex (en reflexboog)

Reflexboog

Reflex

Aan de slag

 Maak opdracht 

1 t/m 3 

en

 5 t/m 8 

Samenvatting

• Zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel en zenuwen 
• Centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en ruggenmerg 
• De weg van een prikkel tot aan een reactie van de klieren en spieren
• Het zenuwstelsel verwerkt de impulsen die van de zintuigen afkomen en regelt de werking van spieren en klieren

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je de bouw en functie van het zenuwstelsel beschrijven