Bio H3 Th5 Kruisingen oefenen1

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Genotype vs. Fenotype

Genotype: wat staat in je DNA? 

Welke twee allelen heb je van je ouders gekregen.

In geval van kruisingen afgekort tot letters: AA, Aa of aa

Fenotype: wat is je uiterlijk? Is afhankelijk van je genotype, welk allel dominant is en omgevingsfactoren (je haar verven bijv.)

Homozygoot - heterozygoot

Als je twee dezelfde allelen van je ouders hebt gekregen (2x blond haar bijvoorbeeld) noem je dat homozygoot (homo = hetzelfde). Dan heb je genotype AA óf aa

Heb je twee verschillende dan ben je heterozygoot Aa

Dominant - Recessief

Het allel dat altijd tot uiting komt noem je dominant. Stel je bent heterozygoot met één allel voor blauwe ogen en één voor bruine, dan zul je bruine ogen krijgen omdat die dominant is. et dominante allel kort je af met een hoofdletter (A). Heb je minstens één A (AA of Aa) dan zie je die dus sowieso.

Recessief is het allel dat je alleen ziet als je er twee van hebt: aa

Konijnen

Let op: de komende vragen gaan allemaal over vachtkleur bij konijnen. Schrijf zelf de belangrijkste stukjes informatie op: 

• welke kleuren (allelen) heb je
• welk allel is dominant en welke recessief
  

1. Bij konijnen is een zwarte vachtkleur (H) dominant over een witte vachtkleur (h).
Wat is het genotype van een wit konijn?

2. Een wit konijn krijgt nakomelingen met een heterozygoot konijn. (Nog steeds geldt: zwart is dominant (H) over wit (h))
Geef in een kruisingsschema de kruising weer tussen een heterozygoot en een wit konijn -> upload een foto

Antwoord en uitleg van vorige vraag

3. De twee konijnen van vraag 2 (wit konijn x heterozygoot konijn) krijgen 8 nakomelingen
Hoeveel nakomelingen daarvan verwacht je met een witte vacht?

4. Een heterozygote konijnenvader en een homozygote zwarte konijnenmoeder krijgen samen baby konijntjes.
Hoeveel procent van de nakomelingen is naar verwachting wit? Gebruik een kruisingsschema en maak een foto

Antwoord en uitleg van vorige vraag

5. Twee zwarte konijnen krijgen samen een baby konijntje met een witte vacht.
Wat waren de genotypes van de ouders?

Antwoord en uitleg van vorige vraag

6. Een wit vader konijn krijgt een zwart baby konijntje.
Wat was het fenotype van moeder konijn?

Muizen

Let op: de komende vragen gaan allemaal over de vorm van de oren bij muizen. Schrijf zelf weer de belangrijkste stukjes informatie op: 

• welke allelen heb je
• welk allel is dominant en welke recessief
  

1. Twee muizen met spitse oren krijgen een nakomeling met kromme oren. Welke eigenschap (spitse oren of kromme oren) is dominant?

2. Kunnen twee muizen met kromme oren nakomelingen krijgen met spitse oren?

3. Twee heterozygote muizen krijgen nakomelingen. Wat is de verwachte verhouding nakomelingen met spitse oren en kromme oren? En wat is de verwachte verhouding van genotypes van de nakomelingen?

Antwoord en uitleg van vorige vraag

Labradors

Let op: de komende vragen gaan allemaal over het haar van labradors. Schrijf zelf weer, zodra je het weet, de belangrijkste stukjes informatie op: 

• welke allelen heb je
• welk allel is dominant en welke recessief
  

1. In een nestje labradors wordt gekeken naar de verhouding haartypes. Van de 10 puppy’s hebben er 3 krullend haar en 7 stijl haar.
Wat verwacht je dat het dominante haartype is?

2. De volgende keer werden twee labradors met krullend haar gekruist. Eén van hun puppy’s had stijl haar.
Klopt jouw verwachting nog steeds?

3. In een derde nestje zaten 10 puppy’s. 5 daarvan hadden krullend haar. Wat verwacht je dat de genotypen van de ouders waren?

Fruitvliegjes

Let op: de komende vraag gaat niet meer over labradors, maar is wel moeilijk. Succes!

In fruitvliegjes komen rode en witte ogen voor. Witte ogen zijn dominant (R) over rode ogen. Een homozygoot dominant mannetje wordt gekruist met een vrouwtje met rode ogen. Hun nakomelingen (F1) worden onderling weer gekruist (F2). Wat verwacht je dat de verhouding is van fenotypes in de F2 en wat verwacht je voor verhouding in de genotypes van de F2? Geef twee kruisingsschema’s