Materialen en stoffen - deel 1

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Van welk materiaal kun je het beste een kachel ontwerpen?

1. rubber
2. staal
3. papier
4. kunststof

Materialen en stoffen - deel 1

Je leert...

• ...wat materialen en stoffen zijn
• ...wat stofeigenschappen zijn
• ...welke verschillende houtsoorten er zijn
• ...wat duurzaam betekent

Gevaarlijke stoffen

Sommige stoffen zijn gevaarlijk, je kunt er bijvoorbeeld ziek van worden, er kan brand ontstaan of iets kan ontploffen.

Om aan te geven welk gevaar er dreigt bij bepaalde stoffen worden 

gevarensymbolen gebruikt.

Deze symbolen worden ook wel pictogrammen genoemd en worden gebruikt om te waarschuwen.

Op een fles verfverdunner staat:
Licht ontvlambaar. Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.
Welke pictogrammen horen op de fles verfverdunner te staan?

D

C

B

A

1. pictogrammen A en B
2. pictogram B en C
3. pictogrammen C en D
4. pictogrammen A en D

Een bank van textiel

Een bank van beton en hout

Het bankje in de woonkamer is gemaakt van een heel ander materiaal dan het bankje in het park. Waarom zou dat zo zijn?

STOF-EIGENSCHAPPEN?

Soms is een materiaal of stof totaal niet geschikt om er iets van te maken.

In dat geval heeft het materiaal niet de juiste
stof-eigenschappen!

WELKE STOF-EIGENSCHAPPEN?

Stoffen kun je herkennen aan hun stofeigenschappen.

STOFEIGENSCHAPPEN:

Fase, kleur, geur, smaak, brandbaarheid, doorzichtigheid, giftigheid, hardheid, kookpunt en smeltpunt.

Wat was de FASE van een stof ook alweer?

1. of een stof vloeibaar of vast of gasvormig is
2. of een stof in de puberteit zit
3. of een stof geschikt is om er iets van te maken
4. of een stof sterk genoeg is

Welke stof zie je hiernaast afgebeeld?

1. ijzer
2. lood
3. goud
4. zilver

Welke stof zie je hiernaast afgebeeld?

1. ijzer
2. lood
3. goud
4. zilver

Wat is de OVEREENKOMST tussen de goudstaaf en de gouden ring?

1. Fase, kleur, geur, smaak, brandbaarheid, doorzichtigheid, giftigheid, hardheid, etc....
2. Ik heb geen enkel idee...

Wat is het VERSCHIL tussen de goudstaaf en de gouden ring?

1. ik heb geen enkel idee...
2. de vorm en de hoeveelheid natuurlijk!

WELKE STOF-EIGENSCHAPPEN?

STOFEIGENSCHAPPEN:

Fase, kleur, geur, smaak, brandbaarheid, doorzichtigheid, giftigheid, hardheid, kookpunt en smeltpunt.

VORM en HOEVEELHEID (MASSA) zijn dus GÉÉN
stofeigenschappen

Waarom is de massa (hoeveelheid) van een stof geen stofeigenschap?

HOUTSOORTEN?

ZACHTHOUT?

stofeigenschappen:

• naaldbomen (den, spar, lariks)
• groeit snel
• zacht
• gemakkelijk te bewerken
• beschadigt heel snel
• rot snel
• moet bijna altijd geverfd worden
•  goedkoop
• Niet duurzaam (gaat niet lang mee)

HARDHOUT?

stofeigenschappen:

• loofbomen (eik, beuk, esdoorn)
• groeit langzaam
• hard
• moeilijk te bewerken
• beschadigt bijna niet
• rot niet
• hoeft niet geverfd te worden
• duurzaam (gaat heel lang mee)

Je ontwerpt een bankje voor het schoolplein. In het PVE staat dat het gemaakt moet worden van hout.

Welke houtsoort kun je het beste gebruiken?

1. zachthout
2. hardhout

Je bouwt een tuinhuisje, maar je hebt alleen zachthout dat je kan gebruiken.

Wat moet je als laatste doen om het huisje te beschermen tegen weer en wind?

1. het huisje iedere dag binnen zetten
2. het hout behandelen (verven of beitsen)
3. een afdak bouwen waar het huisje onder kan staan
4. meer schroeven en spijkers gebruiken

STOFFEN HERKENNEN?

Zou je een stof kunnen herkennen aan alleen de stofeigenschappen?

Wat ben ik? Ik ben een vaste stof, los op in water, smelt bij verwarmen, je kunt me eten, mijn kleur is wit, ik heb geen geur en ik smaak zoet....

Wat ben ik? Ik ben vloeibaar, mijn kleur is wit en niet doorzichtig, ik bederf of word zuur, mijn smaak verandert bij opwarmen en ik ben niet giftig....

Wat ben ik? Ik ben gasvormig, je kunt me niet zien en je kunt me niet ruiken maar je hebt me heel hard nodig om te kunnen leven...

Opdracht

Kies 3 stoffen of materialen die in de klas staan.

Schrijf van elke stof of materiaal zoveel mogelijke stofeigenschappen op.