4.5/4.6/4.7

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Nederlands Hoofdstuk: 4.6 + 4.7
1.	Lesopening
2.	Lesdoel + Leergebiedoverstijgende doelen
3.	Arrangementen + mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

Pak je boek en schrift van Nederlands op tafel. Open je boek op blz 172.

2. Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen

Aan het eind van deze les:

- kun je het onderwerp in een zin vinden

- weet je hoe je de persoonsvorm in de verleden tijd schrijft

Leergebiedoverstijgende doelen:

Plannen en organiseren

- Neem in je agenda op wat je de komende week moet leren

- Pas je planning aan (indien nodig) voor de andere helft van de week

3. Arrangementen + Mini-check

Verdiept (een 8 of hoger): 

Gwen, Keano, Daan en Daniël

De rest doet mee met de mini-check.

De fietsenmaker repareert morgen mijn fiets.
Wie repareert?

Schrijf de persoonsvorm in de vt op van de zin:
(het hele werkwoord staat tussen ( ..))

Jullie ___________ (huilen) echt als een stelletje baby's.

Schrijf de persoonsvorm (vt) op van de zin:
(het hele werkwoord staat tussen ( ..))

Wij _________ (zorgen) voor ons broertje.

Wie maakt wat?

Had je alle vragen goed? Dan mag je zelfstandig aan de slag: opdracht 14 en 18 op blz 174 t/m 177

De rest doet mee met de instructie. 

het onderwerp

De werkwoorden in een zin vertellen wat er gedaan wordt of wat er gebeurt.

Het onderwerp in een zin vertelt wie of wat dat doet.

getalproef

Het onderwerp en de persoonsvorm horen bij elkaar. Ze zijn allebei of enkelvoud of allebei meervoud.

Hoe vind je het onderwerp?

1. Je zoekt eerst het werkwoordelijk gezegde.

2. Dan stel je de vraag wie / wat + werkwoordelijk gezegde.

De leerlingen letten goed op.

Wie letten op? ....... de leerlingen.

Klankveranderende werkwoorden

De klank van het werkwoord verandert in de verleden tijd

Bijvoorbeeld:              

tegenwoordige tijd	verleden tijd
Ik loop - wij lopen	ik liep - wij liepen
Ik zwem - jullie zwemmen	Ik zwom - jullie zwommen
hij zegt - wij zeggen	Hij zei - wij zeiden
Hij eet - zij eten	Hij at - zij aten

Klankvaste werkwoorden

- De klank van het werkwoord in de tegenwoordige en verleden tijd is hetzelfde.
- In de verleden tijd komt er achter de 'ik-vorm'  +te(n) of +de(n)

Bijvoorbeeld:              

tegenwoordige tijd	verleden tijd
Ik voer - wij voeren	ik voerde - wij voerden
Ik straf - jullie straffen	Ik strafte - jullie straften
hij hoest - wij hoesten	Hij hoestte - wij hoestten
Hij noemt - zij noemen	Hij noemde - zij noemden

Klankvaste werkwoorden

• Soms kan je niet goed horen of het in de verleden tijd nu +te(n) of de(n) is.
  
  
• Want is het nu 'de jongen niesde' of is het 'de jongen nieste' ? of
•                                'ik verfde mijn haar blauw' of 'ik verfte mijn haar blauw'?
  
  
• Daarvoor is er een trucje!

't kofschip X

Hoe werkt 't kofschip X

De stappen	Voorbeeld
1. Je hebt een werkwoord	niezen
2. je neemt de 'stam'	dat is het hele ww -en dus 'niez'
3. Wat is de laatste letter van de stam?	de laatste letter van niez = z
4. Zit deze letter in 't kofschip X?	nee dan +de(n)
5. Neem de ' ik-vorm ' van het ww +de(n)	nies+de(n)

Hoe werkt 't kofschip X

De stappen	Voorbeeld
1. Je hebt een werkwoord	straffen
2. je neemt de 'stam'	dat is het hele ww -en dus 'straff'
3. Wat is de laatste letter van de stam?	de laatste letter van straff = f
4. Zit deze letter in 't kofschip X?	ja dan +te(n)
5. Neem de ' ik-vorm ' van het ww +te(n)	strafte(n)

5. Begeleid inoefenen

Intensief --> Had je alle vragen van de mini-check fout?

Wij maken samen opdracht 18.

6. Zelfstandig werken

Je maakt nu zelfstandig opdracht 14 en 18 op blz 174 t/m 177

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdracht na.

7. Evaluatie LJ1

Hoe ging de les?

Zijn er nog dingen die je lastig vindt?

- weet je hoe je de persoonsvorm in de verleden tijd schrijft