Les 4: Pathologie Lagere Urinewegen

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Nieren en urinewegen

Les 4: Pathologie Lagere Urinewegen

Larissa Bastiani

Meest voorkomende symptomen bij nierfalen

Als er wordt gesproken over renaal uremie dan ligt de oorzaak ..

1. voor de nieren
2. in de urinewegen
3. in de nieren
4. in de blaas

Wat betekent PU/PD?

Zijn er nog vragen?

Van vorige week

Onderwerpen

•  Actieve en passieve incontinentie
  
• Ectopische ureters
  
• Sfincter mechanisme incompetentie
  
• Cystitis
  
• FLUTD
  
• Urolithiasis/plaskater
  

De leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je van deze ziektes:
benoemen welke een spoedgeval zijn;
uitleggen wat het is;
de belangrijkste oorzaken benoemen;
uitleggen hoe de behandeling er in grote lijnen uitziet;
de prognose benoemen

Casus

Een klant belt met de volgende vraag:

“Mijn hond plast rode urine. Wat kan er aan de hand zijn?”

Wat zeg je als paraveterinair?

Incontinentie

Actieve incontinentie =

Het dier plast actief en neemt de mixtiehouding aan.

Passieve incontinentie =

 Het dier verliest urine zonder de typische houding aan te nemen.

Actieve incontinentie

Oorzaken:

  - Blaasontsteking

  - Urethra-obstructie (steentjes)

  - Prostaatprobemen

  - Sproeien / vlag plaatsen

Passieve incontinentie

Oorzaken:

  - Ectopische ureteren

  - Sfincter Mechanisme Incompetentie

Ectopisch ureteren

Aangeboren afwijking

 Incontinentie

 Operatief te behandelen

Sfincter mechanisme incompetentie

• Meest voorkomend bij teven na OVH (ovario-hysterectomie)/ OVX (Ovariectomie)
• Met name bij grotere rassen
  
• Risico neemt af bij OVH/OVX NA eerste levensjaar
  
• Klachten ontstaan vaak pas op oudere leeftijd
  
• Over het algemeen wel goed behandelbaar
  
• Tabletten of drankje; vaak wel levenslang behandeling nodig
  

Bij een blaasontsteking is er per definitie sprake van een bacteriële infectie.

1. Goed
2. Fout

Cystitis

= blaasontsteking

Overleg met je buur welke oorzaken je kent voor cystitis?

welke oorzaken ken je voor een cystitis?

Cytitis

Oorzaken:

- Idiopathisch

- Bacterieel:

   Primair

   Secundair; bv bij suikerziekte, ziekte van Cushing, FIV, FeLV

- Urolithiasis

- Neoplasie

Blaasontsteking Hond en Kat

Symptomen;

- Moeilijk of pijnlijk plassen (dysurie)

- Veel kleine plasjes (pollakisurie)

- In huis plassen

- Bloed bij de urine (hematurie)

- Troebele urine

- Anders ruikende urine 

Gecompliceerd:

- Koorts

- Veel drinken en plassen (pyelonefritis)

- Incontinentie

- Slecht eten, vermageren

- Sloomheid

- Niet kunnen plassen

- Afscheiding, onafhankelijk van het plassen 

Diagnostiek Cystitis

Lichamelijk onderzoek

Urineonderzoek:

Complicaties;

Urinekweek

Echo

Bloedonderzoek

Röntgen

CTscan

Welke parameters zijn belangrijk bij een cystitis?

Bij welk dier komt het meest een blaasontsteking voor?

1. Teef, gesteriliseerd
2. Reu, gecastreerd
3. Poes, gesteriliseerd
4. Kater, gecastreerd

Antwoord

Blaasontstekingen komen vooral voor bij gesteriliseerde teven. Teven hebben een kortere en wijdere plasbuis dan reuen. Geslachtshormonen beschermen volwassen dieren tegen een blaasontsteking.

Struviet

Meestal is blaasgruis het gevolg van blaasontsteking

Cystisis hond

Therapie:

Antibioticum: snel verbetering (enkele dagen), anders verder onderzoek 

Pijnstillers/ ontstekingsremmers

Prognose

Ongecompliceerd; goed

Gecompliceerd: kans op recidief

Blaasontsteking kat: FLUTD

= Feline Lower Urinary Tract Disease

Let op: Er worden verschillende definities van FLUTD gebruikt in de literatuur: dit kan verwarrend zijn!

Oorzaken FLUTD:

Idiopatisch (FIC = Feline Idiopathic Cystitis)

Blaasgruis / blaasstenen

Slechts zelden bacterieel

katten jonger dan 10 jr: minder dan 5%

Ouder dan 10 jr: toename bacteriële infecties

Tumoren

Risicofactoren:

Binnen katten 

Overgewicht

Gecastreerde katten

Katten die enkel brokken krijgen

Therapie en preventie FLUTD

Therapie

Pijnstillers

Eventueel antibioticum (bacterieel)

Eventueel dieet (blaasgruis)

Preventie en ondersteuning

- meer drinken/ vochtopname: drinkfonteintjes, natvoer, meer drinkbakjes, etc.

- voldoende kattenbakken: vaker plassen (n+1)

- stressvermindering; evt medicamenteus

- dieetvoeding

Preventie FLUTD: Stress voorkomen

Welke maatregelen om stress te voorkomen worden in het filmpje genoemd?

Urolithiasis: Blaasgruis en blaasstenen

Blaasgruis; microscopisch klein zand.

Blaasstenen; enkele millimeters tot enkele centimeters.

Hond: vaak gevolg van bacteriële blaasontsteking

Kat: vaak oorzaak van cystitis klachten (FLUTD)

Risico: Urethra obstructie!

Mn reuen en katers waarbij de stenen/gruis vastlopen.

Blaasstenen zijn zichtbaar op een röntgenfoto, blaasgruis is dat niet.

1. Goed
2. Fout

Soorten blaasstenen 

Bij een plaskater zit de verstopping vaak net voor het penisbotje.

1. Goed
2. Fout

Urethra obstructie reu

Voorkeursplaats vastlopen:

Bekkenomslag

Voor penisbotje

Urethra obstructie kater, ofwel plaskater

Voorkeursplaats vastlopen:

Vlak voor glandula bulbourethralis

Bij penispunt

Plaskater

Meestal gecastreerde katers

Symptomen als bij blaasontsteking in eerste instantie. Vervolgens niet plassen of alleen druppels plassen ondanks veel persen. Vaak veel mauwen tgv de pijn.

Hoe onderscheid te maken tussen cystitis en urethra obstructie bij het klinisch onderzoek?

Therapie; catheteriseren, evt opereren

Preventie; (nat) dieetvoer

Wat zegt de pH?

Diëten blaas 

hH, hoeveelheid mineralen en energie

Struviet: ontstaat in basische urine dus ph voer verlagen (oplossen en voorkomen van stenen). Tevens verlaagde mineralen en eiwitgehalten

Oxalaat: laag gehalte aan calcium en oxalaat in voer

(preventie maar niet als oplossend dieet). Operatief stenen verwijderen

Een pup van 4 maand is nog steeds niet zindelijk volgens de eigenaar. Hij blijft maar druppelen in huis. Wat kan er aan de hand zijn? (meerdere antwoorden zijn juist)

Maak de lesopdrachten van les 4 over cystitis, plaskater en blaasgruis/blaastenen.

De leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je van deze ziektes:
benoemen welke een spoedgeval zijn;
uitleggen wat het is;
de belangrijkste oorzaken benoemen;
uitleggen hoe de behandeling er in grote lijnen uitziet;
de prognose benoemen

Huiswerk

Huiswerk voor volgende week (donderdag 2 december):

- Lees de productfolders van Royal Canin: Urinary en Renal (zie studieroute ELO)

- Gehele toetsstof bestuderen