5V Thema 7 Regeling Bs 6 Spieren en beweging

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

7.6

Spieren en beweging

LEERDOELEN

* je kunt de bouw en werking van spieren beschrijven 

                       * drie typen weefsel

                       * bouw spier

                       * samentrekking spier

* je kunt de effecten van doping en training beschrijven

* je kunt de uitvoering van een onderzoek en conclusies evalueren

spieren en beweging

wat gebeurt er op het niveau van..

organen

weefsel

cel

spierweefsel

dwarsgestreept spierweefsel

* bewust te besturen

- skeletspieren, huidspieren

glad spierweefsel

* langwerpige cellen, actine en myosine niet gerangschikt

hartspierweefsel

fibrillen liggen niet naast elkaar in vezel

groen: actine

paars: myosine

Waar in de BINAS kan je hier iets over vinden?

De beweging die myosine maakt is te vergelijken met de beweging van roeiers in een roeiboot (zie ook 90C in Binas). Het in elkaar schuiven van de actine en myosine heeft als gevolg dat de hele myofibril verkort. Een spiervezel verkort wanneer alle myofibrillen tegelijk verkorten. Een spierbundel trekt samen als meerdere spiervezels samentrekken. Op deze manier kan jij je spieren gebruiken.

Aansturing 

Axon v/e motorische neuron prikkelt de motorische eindplaat van een spier (contactpunt)

Hierdoor worden de spiervezels geprikkeld om samen te trekken (actine en myosine schuiven in elkaar)

Alles of niets (te weinig impulsen = geen contractie)

Aansturing 

Des te minder spiervezels aan één motorische eenheid, des te preciezer de beweging die je kunt maken

Spierspanning - een aantal motorische eenheden zijn altijd gespannen, hierdoor blijf je in evenwicht/ gaat je gezicht niet hangen

Doping

Anabole steroïden: lijkt op de werking testosteron

• toename spiermassa 
• aanmaak rode bloedcellen

EPO (erytropoëtine) 

• aanmaak rode bloedcellen. 

LEERDOELEN

* je kunt de bouw en werking van spieren beschrijven 

                       * drie typen weefsel

                       * bouw spier

                       * samentrekking spier

* je kunt de effecten van doping en training beschrijven

* je kunt de uitvoering van een onderzoek en conclusies evalueren

Aan de slag

BS6 opdr 68 t/m 80 

Begrippenlijst/samenvatting + binastabellen. 

Samenhang opdrachten 1 t/m 4

Opdracht 53

53.a. Als de spier ontspannen is, geleidt neuron P impulsen met een bepaalde frequentie. Leg uit waarom in deze situatie het ontbreken van impulsen niet functioneel zou zijn.

53.b. De spier trekt samen onder invloed van impulsen die door neuron Q worden aangevoerd. Is de impulsfrequentie in neuron Q evenredig aan die in neuron P, of omgekeerd evenredig? Leg je antwoord uit.

53.c. In afbeelding 65.2 wordt de spier uitgerekt. Bij veel skeletspieren heeft zo'n situatie tot gevolg dat de spier reflexmatig samentrekt. Let uit dat deze samentrekking een gevolg is van negatieve terugkoppeling.