Herhaling erfelijkheid - PLS1337

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Lesprogramma

1. Inloggen Examensite (10 min)
2. leerdoelen van de toets
3. Invulopdrachten mannelijk en vrouwelijke geslachtsorganen (30 min)
4. Pauze (5 min)
5. Extra uitleg/herhaling van de leerdoelen (15 min)
6. Opdrachten maken

Ben je klaar met een onderdeel? dan mag je de opdrachten gaan maken op je laptop

Voor deze les een demonstratie met een kaars doen.

Misschien ook een pinda?

1. Ga op je laptop naar magister.
2. In het huiswerk van vandaag en morgen staat een link naar: Eindexamensite.nl
3. maak je account aan en log in met de zelfde gegevens als magister.
4. Er staan 2 toetsen met oefenopdrachten klaar.

Account aanmaken bij eindexamensite

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Leerdoelen

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Invulopdrachten 

Vul voor jezelf aan

Substraat: is wat wordt omgezet/verwerkt in een enzym

Active centrum: waar substraat bind met enzym

reactieproduct: wat uit de reactie komt

Onderwerpen

• Genotype/fenotype
• Homozygoot/heterozygoot
• Dominant/recessief
• Kruisingen
• Stambomen 

Erfelijkheid

Herhaling van klas 3

Aan de slag!

- afmaken stencils

- opdrachten Eindexamensite.nl

Dit doe je stil voor jezelf!

Heb je vragen? dan steek je je vinger op.

Ik probeer je zo snel mogelijk te helpen

Genotype en fenotype

Erfelijkheid

Fenotype

Fenotype: Het uiterlijk (zichtbare kenmerken) van een organisme

• Het fenotype komt tot stand door genotype en door invloeden van het milieu (buiten het organisme)
  

Genotype

Genotype: de informatie voor de erfelijke eigenschappen van een organisme

• Deze informatie ligt in de chromosomen in de kern van elke lichaamscel
• Het genotype is het geheel aan genen dat in een celkern aanwezig is
• Het genotype van een organisme ligt vast op het moment van bevruchting
  
• Het genotype wordt aangegeven met letter:

       AA

       Aa

       aa

Gen

Een deel van een chromosoom dat de informatie bevat van één erfelijke eigenschap

• 1 chromosoom bevat vele genen
• in lichaamscelen komen de genen in paren voor, dus 2 genen zijn verantoordelijk voor 1 erfelijke eigenschap
• In geslachtscellen komen de genen enkelvoudig voor, dus 1 gen wordt doorgegeven naar de volgende generatie
  

Wat is het fenotype van deze mensen?

Homozygoot en heterozygoot

Erfelijkheid

Homozygoot

Wanneer de beide genen voor één eigenschap hetzeflde zijn.  

Bijvoorbeeld 2 genen voor blauwe ogen of 2 genen voor bruine ogen

De mogelijkheden:                  AA of aa

Heterozygoot

Wanneer de beide genen voor één eigenschap anders zijn. 

Bijvoorbeeld 1 gen voor blauwe ogen en 1 gen voor bruine ogen

De enige mogelijkheid:                  Aa

Dominant en recessief

Erfelijkheid

Dominant

Wanneer er een dominante eigenschap aanwezig is in het genenpaar komt die altijd tot uiting in het fenotype.

AA

of 

Aa

Recessief

Een recessieve eigenschap kan alleen tot uiting komen in het fenotype wanneer die homozygoot is:

aa

Kruisingen

Erfelijkheid

Te volgen stappen

1. Welke eigenschappen zijn er, welke zijn dominant/recessief, dus: wat is het genotype?
2. Maak het kruisingsschema en zet de letters op de juiste plek
3. Welke verhoudingen zie je in het kruisingsschema

Een kruising

Bij fruitvliegen is de eigenschap voor rode ogen dominant over dat van witte ogen. Een homosygote vlieg met rode ogen wordt gekruist met een vlieg met witte ogen. de nakomelingen (kinderen) worden onderlng gekruist zodat een F2 (kleinkinderen) ontstaat.

Werk deze kruising uit

Een kruisingsschema

P:                                  AA             x                    aa

Geslachtscellen:    A                                      a

F1:                                                  Aa

                                     Aa             x                 Aa

Geslachtscellen: A of a                         A of a

F2:

Stamboom

Erfelijkheid

Een stamboom

Wanneer 2 ouders hetzelfde fenotype hebben en ze krijgen een kind met een ander fenotype, dan is de eigenschap van de ouders dominant en zijn ze beide heterozygoot (Aa)

De nakomeling is dan homozygoot recessief (aa) voor deze eigenschap

Stamboom 1

Stamboom 2

Hoe groot is de kans dat kind 3 in de 4e generatie de afwijking heeft?

En dan nu.....

Maken oefenvragen erfelijkheid:

• Op papier met de opgaven in het lokaal
• Op www.eindexamensite.nl bij toetsen de vragen klas 3 erfelijkheid