KuBv CvK beeldendekunst hfst5

De kracht van het beeld
1 / 26
volgende
Slide 1: Tekstslide
KunstMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 5

In deze les zitten 26 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 70 min

Onderdelen in deze les

De kracht van het beeld

Slide 1 - Tekstslide

Tegen ca. 1000 was bijna heel West-Europa bekeerd tot het __________________. Hoewel de het bestuur van Kerk en staat gescheiden was, probeerde de __________________ overheid greep te krijgen en te houden op de koningen en de benoeming van de keizers. Andersom deden ook de wereldlijke heersers hetzelfde met de benoemingen van geestelijken. Het was ook niet ongebruikelijk dat het geestelijke ambt overgeërfd werd van vader op zoon. Daarnaast was de kerk verantwoordelijk voor ________________ en opvoeding van burgers. Op die manier werd het hele culturele leven doordrongen van het christelijke _________________.
SLEEPVRAAG - VUL IN - herhaling
christendom
kerkelijke
scholing
geloof

Slide 2 - Sleepvraag

Cultuur van de Kerk
H4 en 5 Beeldende kunst
Romaans
Gotisch

Slide 3 - Tekstslide

Kunstenaar

Slide 4 - Woordweb

Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht
 Organisatie van de samenleving: driestandenmaatschappij (geestelijkheid, adel, boeren/burgers)

− Ontstaan geldeconomie: opkomst steden, gildenorganisatie.

− Opdrachtgevers: kerk, adel, gilden, burgerij, stadsbestuur. (zichtbaar in het werk)

− Status van de kunstenaar: kunst als ambacht.

Slide 5 - Tekstslide

Gebruik je tekstboek pagina 42. De inleiding gaat over de rol van de gilden. Het ambacht veranderd naar kunst en de rol van gilde veranderd naar de titel kunstenaars.
Wat is de reden dat deze positie veranderen.

Slide 6 - Open vraag

Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht
 Organisatie van de samenleving: driestandenmaatschappij (geestelijkheid, adel, boeren/burgers)

− Ontstaan geldeconomie: opkomst steden, gildenorganisatie.

− Opdrachtgevers: kerk, adel, gilden, burgerij, stadsbestuur. (zichtbaar in het werk)

− Status van de kunstenaar: kunst als ambacht.

Slide 7 - Tekstslide

Kunst en religie, levensbeschouwing
− Heilsgeschiedenis (Bijbel): schepping; zondeval; geboorte, leven, sterven en opstanding van Christus; laatste oordeel.
− Liturgie en kerkelijk jaar: cyclus (kerst, pasen, pinksteren, kerst).
− Religieuze volkscultuur; pelgrimages, heiligenverering (wonderen), relieken.

− Het menselijk invoelen, de verinnerlijking van de geloofservaring (bijvoorbeeld Mariadevotie).

Slide 8 - Tekstslide

Nieuwe beeldtaal Romaans of Gotisch, heilig taal.
plastischer
byzantijnse kunst
historisch besef
ruimte uitbeelding
Romaans
Gotisch

Slide 9 - Sleepvraag

Kunst en esthetica
− Schoonheid als openbaring van het goddelijke in licht, glans en kleur; gotiek; geometrische orde op basis van getalsverhoudingen.
− Didactische functie van kunst. (overbrengen van de boodschap)
− Verschillende opvattingen over kunst: kunst en geloofsbeleving (abt Suger versus Bernardus van
Clairvaux, Franciscus van Assisi); theorieën voor en tegen het gebruik van beelden.
− Natuur (flora en fauna) als boek vol symbolen van het goddelijke.
− Werken volgens beeldconventies en praktijk van kopiëren; originaliteit is ondergeschikt

Opvattingen over lichaam en geest: het geestelijke boven het lichamelijke en het mannelijke boven het vrouwelijke.
− Houding van de kerk t.o.v. de kunsten, ordening van kunsten en wetenschappen in artes mechanicae en artes liberales

Slide 10 - Tekstslide

Hugo van der Goes, Portinari-altaarstuk, Aanbidding van de herders ca 1475 (5.2 TB 43)
Plooien in de kleding
meer uitdrukking op het gezicht
horizonlijn --> ruimte
details zijn realistischer
realistische gebouwen, meubels
Opdrachtgevers herkenbaar GEEN aureool
patroonheilige
aureool
anachronisme

Slide 11 - Sleepvraag

Gebruik je tekstboek pagina 42. Wat is de reden dat de schilderijen en afbeeldingen realistischer worden.

Slide 12 - Open vraag

Gebruik je tekstboek pagina 47 beeldhouwkunst
Tekstzvasdfsadf
Tekstboek pagina 47 Beeldhouwkunst
pilaarfiguren in zuil
los van zuil, meer vrijstaand
emotieloos
meer emoties zoals lachen of lijden
statisch, strak, bewegingloos
dynamischer, houding losser
plooien ter decoratie
lossere plooien
s-houding/ contrapost

Slide 13 - Sleepvraag

Kunst en esthetica
− Schoonheid als openbaring van het goddelijke in licht, glans en kleur; gotiek; geometrische orde op basis van getalsverhoudingen.
− Didactische functie van kunst. (overbrengen van de boodschap)
− Verschillende opvattingen over kunst: kunst en geloofsbeleving (abt Suger versus Bernardus van Clairvaux, Franciscus van Assisi); theorieën voor en tegen het gebruik van beelden.
− Natuur (flora en fauna) als boek vol symbolen van het goddelijke.
− Werken volgens beeldconventies en praktijk van kopiëren; originaliteit is ondergeschikt

Opvattingen over lichaam en geest: het geestelijke boven het lichamelijke en het mannelijke boven het vrouwelijke.
− Houding van de kerk t.o.v. de kunsten, ordening van kunsten en wetenschappen in artes mechanicae en artes liberales

Slide 14 - Tekstslide

Masaccio, De Heilige Drie-eenheid (5.5 TB 43)
Plooien in de kleding
horizonlijn perspectief
gevoelsperspectief
details zijn realistischer
realistische gebouwen, meubels
opdrachtgevers in beeld verwerkt
Driehoekscomositie, hiërarchie
lijnperspectief
meer emotie zichtbaar zoals verdriet

Slide 15 - Sleepvraag

Tekstboek pagina 45 Getijdenboeken. Middeleeuwse geïllustreerde manuscripten zijn zeldzaam en kostbaar. Ook in de middeleeuwen zelf waren ze erg duur onder andere omdat ze met de hand werden geschreven. Leg aan de hand van nog drie argumenten uit waarom deze boeken zo duur waren.

Slide 16 - Open vraag

Kunst en esthetica
− Schoonheid als openbaring van het goddelijke in licht, glans en kleur; gotiek; geometrische orde op basis van getalsverhoudingen.
Didactische functie van kunst. (overbrengen van de boodschap)
− Verschillende opvattingen over kunst: kunst en geloofsbeleving (abt Suger versus Bernardus van Clairvaux, Franciscus van Assisi); theorieën voor en tegen het gebruik van beelden.
Natuur (flora en fauna) als boek vol symbolen van het goddelijke.
Werken volgens beeldconventies en praktijk van kopiëren; originaliteit is ondergeschikt

Opvattingen over lichaam en geest: het geestelijke boven het lichamelijke en het mannelijke boven het vrouwelijke.
− Houding van de kerk t.o.v. de kunsten, ordening van kunsten en wetenschappen in artes mechanicae en artes liberales

Slide 17 - Tekstslide

Lees pagina 45 TB en bekijk bron 5.10. Het getijdenboek van de gebroeders Van Limburg, dat in opdracht van de hertog van Berry (1340-1416) is vervaardigd, is een voorbeeld van de internationale stijl en onderscheidt zich door een hoog niveau van realisme. Licht toe wat dit werk zo realistisch maakt, en baseer uitleg op zowel de voorstelling als de vormgeving."

Slide 18 - Open vraag

Kunst en esthetica
Schoonheid als openbaring van het goddelijke in licht, glans en kleur; gotiek; geometrische orde op basis van getalsverhoudingen.
− Didactische functie van kunst. (overbrengen van de boodschap)
− Verschillende opvattingen over kunst: kunst en geloofsbeleving (abt Suger versus Bernardus van Clairvaux, Franciscus van Assisi); theorieën voor en tegen het gebruik van beelden.
− Natuur (flora en fauna) als boek vol symbolen van het goddelijke.
− Werken volgens beeldconventies en praktijk van kopiëren; originaliteit is ondergeschikt

Opvattingen over lichaam en geest: het geestelijke boven het lichamelijke en het mannelijke boven het vrouwelijke.
− Houding van de kerk t.o.v. de kunsten, ordening van kunsten en wetenschappen in artes mechanicae en artes liberales

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Video

Het filmfragment toont het interieur van de Sagrada Família in Barcelona, ontworpen door Gaudí (gestart met de bouw in 1882). Hoewel het bouwtechnisch niet langer als Gotisch kan worden gekarakteriseerd, vertoont het toch kenmerken van de Cultuur van de Kerk. Raadpleeg je tekstboek op pagina 46 en beschrijf welke aspecten van de Cultuur van de Kerk terugkomen in de beleving van de bezoekers van deze basiliek."

Slide 21 - Open vraag

Cultuur van de Kerk
H4 en 5 Beeldende kunst
Romaans
Gotisch

Slide 22 - Tekstslide

Kunst en esthetica
− Schoonheid als openbaring van het goddelijke in licht, glans en kleur; gotiek; geometrische orde op basis van getalsverhoudingen.
− Didactische functie van kunst. (overbrengen van de boodschap)
− Verschillende opvattingen over kunst: kunst en geloofsbeleving (abt Suger versus Bernardus van Clairvaux, Franciscus van Assisi); theorieën voor en tegen het gebruik van beelden.
− Natuur (flora en fauna) als boek vol symbolen van het goddelijke.
− Werken volgens beeldconventies en praktijk van kopiëren; originaliteit is ondergeschikt

Opvattingen over lichaam en geest: het geestelijke boven het lichamelijke en het mannelijke boven het vrouwelijke.
− Houding van de kerk t.o.v. de kunsten, ordening van kunsten en wetenschappen in artes mechanicae en artes liberales

Slide 23 - Tekstslide

Onderzoeksopdracht

Wat zijn de verschillende opvattingen over kunst: kunst en geloofsbeleving 
*abt Suger
*Bernardus van Clairvaux, 
*Franciscus van Assisi); 

theorieën voor en tegen het gebruik van beelden.
--> twee voorbeelden per persoon, uitleg voorstelling en vormgeving + koppeling opvatting esthetica van het goddelijke.

Vergeet je bron niet te benoemen APAstijl



Slide 24 - Tekstslide

TERUGBLIK + Franciscus van Assisi
 In de vroege middeleeuwen ontstaan er drie stromingen. 
Vanaf 850 wordt Christus en andere heiligen weer afgebeeld.
Iconoclasme, verbod weergave mens en dier. Bijbel; Maak geen godenbeelden, geen enkele afbeelding van iets dat in de hemel hier boven is of van iets beneden op de aarde.
Afkeuring gebruik afbeeldingen in de kerk omdat dit afleidt van de ware boodschap van Gods woord.
Stimuleert beelden toe omdat ze een verbeelding zijn van het paradijs. Beelden dienen ter moraal en educatie. Geloofsbeleving is hoger bij beelden.
Byzantijnse Rijk
Bernardus van Clairvaux
Abt Sugar

Slide 25 - Sleepvraag

Onderzoeksopdracht

Wat zijn de verschillende opvattingen over kunst: kunst en geloofsbeleving 
*abt Suger
*Bernardus van Clairvaux, 
*Franciscus van Assisi; 

theorieën voor en tegen het gebruik van beelden.
--> twee voorbeelden per persoon, uitleg voorstelling en vormgeving + koppeling opvatting esthetica van het goddelijke.

Vergeet je bron niet te benoemen APA stijl



Achternaam Auteur, Initialen. (Jaar, dag maand). Titel artikel. Naam Publicatie. Geraadpleegd op dag maand jaar, van URL

VB
Willems-ter Maat, E., & Van Maanen, S. (2021, 17 maart). Even een andere verkiezing: De frikandel is meest favoriete snack. De Gelderlander. Geraadpleegd op 21 april 2021, van https://www.gelderlander.nl/winterswijk/even-een-andere-verkiezing-de-frikandel-is-meest-favoriete-snack~a548757f/

Slide 26 - Tekstslide