H6 Herhaling Leefomgeving 6.1 + 6.2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Leefomgeving - rivieren (herhaling)

Onderwerpen

Leefomgeving:

4H - hoofdstuk 3 (§1 t/m §6)    -             Stedelijke gebieden

          hoofdstuk 4 (§1 t/m §6)    -             Wateroverlast

Herhaling: hoofdstuk 6

Wateroverlast: Rivieren en gevaren

Wateroverlast: maatregelen en beleid tegen wateroverlast

Lengteprofiel

stroomstelsel - stroomgebied - waterscheiding

bovenloop - middenloop - benedenloop

Welke soorten rivieren zijn er?

verval = hoogteverschil tussen 2 plaatsen

verhang = verval per km

Verval en verhang

• Debiet: totale hoeveelheid water per seconde (in m3)
  

• Regiem: schommelingen in waterafvoer 
  

• Piekafvoer: maximale afvoer tijdens hoogwaterperiode
  

• Vertragingstijd: tijd dat neerslag erover doet om in de rivier te komen
  

         -> afhankelijk van vegetatie, doorlaatbaarheid ondergrond, invloed mens

Dwarsprofiel - getemde rivier

Maatregelen tot 1995

1. dijkverzwaring
   
2. kanaliseren, stuwen, afsnijden bochten
   
3. kribben
4. zomerdijkverhoging
5. noodoverloopgebieden
   
6. extra rivierlopen

Maatregelen tot 1995

Veranderingen in waterafvoer

• Verstening
• Verstedelijking
• Ontbossing
• Klimaatverandering  

        - Onregelmatiger neerslagregiem

        - Meer neerslag

-> vaker piekafvoer

-> geringer verval door relatieve zeespiegelstijging (door bodemdaling)

Welke problemen ontstaan bij een watertekort? 

• tekort aan drinkwater 
• tekort aan water voor landbouw
  
• verzilting
  

De hoofdkranen verdelen bij watertekorten het water over Nederland.

Bekijk GB55 40 en 41

1993 en 1995

Reactie: Ruimte voor de rivier

1. Veiliger rivierengebied
2. aantrekkelijke leefomgeving

Ruimte voor de rivier

Regionaal

Watertoets

-> bij alle bouwplannen

-> drietrapsstrategie

regel: hoe meer versteend, hoe hoger de piekafvoer & hoe korter de vertragingstijd

Internationaal

Fluviaal schaalniveau

- Intergouvernmentele samenwerking: rijnconferentie 

-ICBR: actieplan hoogwater

1. water vasthouden en bergen in boven- en middenloop -> drietrapsstrategie
2. rivier meer ruimte geven
3. verbetering waarschuwingssystemen

Opdrachten

Maken opg. H4: par. 6 & 7