H13.2 Ademhalen

• biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H13.2 Dieren en planten

• Pak je spullen en log in.
  (Je hebt een schrift nodig voor evt. aantekeningen.)
• Kijk nog even door wat we vorige keer hadden gedaan.
• Weet je ook al wat we deze les gaan doen? (Zie HW Magister)

• Opfrisser vorige les
• Lesdoelen doornemen
  
• Uitleg H13.2
• Extra uitleg of zelfstandig verder
  
• Afsluiting

Bas zegt tegen Anna: "Als het de bedoeling was dat ik alleen nog maar planten moest gaan eten, dan had ik wel een ander spijsverteringstelsel gehad."

Kun jij de reactie van Bas verklaren?

H13.1 Ging over spijsvertering.

Vraagstelling vorige les:

Bas zegt tegen Anna: "Als het de bedoeling was dat ik alleen nog maar planten moest gaan eten, dan had ik wel een ander spijsverteringstelsel gehad."

Kun jij de reactie van Bas biologisch verklaren?

Lesdoelen H13.2

• Je weet waarom organismen ademhalen.
  
  
• Je kent de reactie vergelijking van verbranding en van zuurstof.
  
  
• Je weet hoe verschillende organismen aan gaswisseling doen.
  
  
• Je weet hoe kieuwen zuurstof uit water kunnen halen.

Ademhaling bij dieren

alle organismen doen aan stofwisseling en dus ook aan gaswisseling

Waarom doen organismen aan ademhaling?

Verbranding: 

koolstofdioxide

water

energie

glucose

zuurstof

Hoe komen planten aan
zuurstof?

Fotosynthese: 

koolstofdioxide

water

energie

glucose

zuurstof

Dieren die op het land leven hebben longen.

• Niet alle longen hebben dezelfde vorm.
  
• Niet alle dieren die in het water leven hebben kieuwen.
  
• Niet alle dieren die op het land leven hebben longen.

Kikkers hebben longen.
Maar waarmee ademen hun jongen?
(Kikkervisjes)

Een walvis leeft in het water.
Toch is het geen vis.
Waarom is een walvis geen vis?

Water bevat relatief weinig zuurstof.
Waardoor kunnen kieuwen voldoende
zuurstof opnemen uit het water?

1. Water wordt rondgepompt langs de kieuwen
2. De kieuwen hebben door de kieuw-lamellen relatief veel oppervlakte
3. Longblaasjes koelen te sterk af
4. De longen doen niet aan het tegenstroomprincipe.

Ademhalingssysteem insecten

Ademhalinsorganen zijn sterk vertakte buizen (tracheeen).

Opening naar de buitenkant heet een stigma

Openingen in het lijf van een
insect heten:

1. Stigmata
2. Tracheeen
3. Pragmata
4. Kieuwspleten

Hoe komt het pantoffeldiertje
aan zuurstof?

1. Micro longen
2. Speciale kieuw organellen
3. Stigmata
4. Direct door hun membraam heen

Diffussie

Bij diffussie wordt de concentratie in het ene gebied gelijk gemaakt met die in het andere gebied. 

Daarbij stroomt de zuurstof van  een hoge concentratie naar  een lage concentratie

Hebben alle organismen zuurstof nodig?

NEE!!! 

Anaerobe bacteriën en gisten breken suiker op een andere manier af.  Ze hebben daarbij geen zuurstof nodig voor stofwisseling.

Aerobe bacteriën -> zuurstof nodig voor hun stofwisseling.

Anaerobe bacteriën -> geen zuurstof nodig voor hun stofwisseling.

De afvalstoffen (toxinen) die bacteriën afscheiden bepalen het ziekteverwekkende vermogen van de bacterie. Het lichaam kan antitoxines tegen bacteriën vormen.

Sommige bacteriële aandoeningen genezen spontaan, andere met anti-biotica.

We gaan vloggen...

Wat is belangrijk tijdens het maken van een vlog?

Belangrijk bij een vlog:

• Duidelijk verhaal (inleiding, kern en afsluiting)
• Logische opbouw van je uitleg + correctheid
• Minimaal 3 takes
• Elk onderwerp een eigen take
• Lichaamstaal passend bij wat je vertelt
  
  

Aan de slag

Bekijk de filmpjes die in LessonUp en Magister staan.
Maak nu zelf een korte vlog waarin je uitleg geeft over de werking van de kieuwen.  
Lever de vlog volgende week in op Magister.
Ben je klaar? Start dan alvast met de opdrachten van H13.2

Ik zie jullie allemaal 5 minuten voor het einde van de les terug.

Vlog tips

Afsluiting

Kieuwen kunnen zuurstof uit water halen.
Longen kunnen dat niet.
1) Hoe kan dat?

2) Waarom is dat nodig?

• Zijn er nog vragen?
• Huiswerk: Zie Magister

Heb jij nog een goede tip voor het maken van je vlog?

Zo gaat je docent de vlog beoordelen:

inleiding: doel van het vlog 

kern; deelonderwerpen 

slot; korte samenvatting

- duidelijk en compleet script/storyboard

- minimaal 3 takes.

- elk deelonderwerp een eigen take

-duidelijke opbouw;

- je lichaamstaal past bij wat je vertelt.

- minimaal 2 verschillende perspectieven. 

- goed aan elkaar plakken. (editten)

4 p

10 p

6 p

6 p

6 p

4 p

4 p

Totaal behaalde punten : 40 x9 +1 = jouw cijfer

minimaal 3 minuten

maximaal 5 minuten