12.2 Het zit in de familie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Erfelijkheid & evolutie

Het zit in de familie

Lesprogramma

• Huiswerk
• Leerdoelen
• Uitleg
• Vragen
• Nabespreken
• Huiswerk

Welke vragen van het huiswerk willen jullie dat ik bespreek?

Leerdoelen

• Je leert hoe aandoeningen overerven
• Je leert hoe je eigenschappen in een stamboom weergeeft. 

Hoe krijg je een erfelijke aandoening?

• Monogeen een erfelijke aandoening die bepaald wordt door 1 gen.
• Recessieve overerving het ziekmakende allel is recessief. Als je heterozygoot bent, dan ben je drager.
• Dominante overerving het ziekmakende allel is          dominant.

Waardoor zijn er weinig kleurenblinde meisjes?

• Geslachtsgebonden recessieve overerving het allel ligt op het X-chromosoom en erft recessief over.

• Geslachtsgebonden dominante overerving het allel ligt op het X-chromosoom en erft dominant over.

Waarvoor gebruik je een stamboom?

Wanneer laten ouders stamboomonderzoek doen?

• Je gaat naar een centrum voor erfelijkheidsvoorlichting als er een verhoogde kans is op een erfelijke ziekte.  

Welke vormen van overervende ziekten hebben we?

Gebruik de tabel hiernaast. Hieronder staan 2 beweringen. Welke bewering(en) is/zijn juist?
1. Een gezonde vrouw trouwt met een man met hemofilie. Een kind uit dit huwelijk kan geen hemofilie hebben.
2. De zoon van meneer Visser heeft de (spier)ziekte van Duchenne. Mevrouw Visser lijdt dus ook aan deze ziekte.

1. Beide beweringen zijn juist
2. Alleen bewering 1 is juist
3. Alleen bewering 2 is juist
4. Beide beweringen zijn onjuist

Uit welke stamboom kun je afleiden dat de eigenschap 'rode bloemen' door een dominant allel wordt veroorzaakt?

1. 
2. 
3. 
4. 

Op welke manier geeft je in een stamboom een man aan? En een vrouw?

Nabespreken

• Je leert hoe aandoeningen overerven
• Je leert hoe je eigenschappen in een stamboom weergeeft. 

Huiswerk

Leren en maken 12.2