H1 Aarde in beweging

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 1 - Aarde in beweging

Wat ga je leren?

1. Je leert hoe de aarde is opgebouwd. (Basis)
2. Je kan uitleggen waarom aardkorstplaten bewegen. (verdieping)
3. Je kunt met een kaart aangeven waar en hoe gebergten ontstaan. (uitdaging)

Wat weet jij over de aarde?

De wereld nu

De continenten hebben heel lang geleden verschillende keren aan elkaar vastgezeten.
Hoe noem je zo’n groot stuk land?

1. Continent
2. Aardkorst
3. Pangea
4. Supercontinent

Pangea = het laatste supercontinent; een grote landmassa die bestaat uit een aantal werelddelen die aan elkaar vast zitten.

Vanaf zo’n 270 miljoen jaar geleden brak Pangea.

Een dergelijk groot stuk land noemen we een supercontinent.

Dat heeft gevolgen voor de opbouw van de aarde.

Hoe komt het dat Pangea is gebroken?

1. Door de zee
2. Door de wind
3. Door de binnenkant van de aarde
4. Door de klimaatverandering

Opbouw van de aarde

Opbouw van de aarde

Aardkorst

De buitenste schil van de aarde. Die laag van hard gesteente is tussen de 8 en 40 km dik. 

Op deze laag ligt land en zee. Wij leven hierop

Aardmantel

Laag van gesmolten steen onder de aardkorst. 

Deze laag is bijna 3000 kilometer dik. 

Aardkern

Het midden van de aarde. 

Het is hier ongeveer 5000 graden celcius en bestaat uit vaste en vloeibare metalen.

Aardkern

Aardkorst

Aardmantel

De aardmantel is dikker dan de aardkorst.

1. Waar
2. Niet waar

Het gesteente in de aardmantel is vloeibaar

1. Juist
2. Onjuist

Bewegende platen

De aarkorst bestaat niet uit 1 stuk, maar uit verschillende continenten. 

Deze continenten of aardkorstplaten verplaatsen zich heel langzaam. Dit noem je platentektoniek

Nakijken opdracht 2

blz 15

Platentektoniek

nos.nl

www.rtlnieuws.nl

 Oreo Proef

Luister goed naar de instructies!

Oreo proef

1. Haal de koekjes los van elkaar. Probeer de koekjes heel te laten.
2. Schuif de koekjes over elkaar -> Welk proces zijn we aan het nabootsen?
3. Breek 1 koekje in 2 stukjes en ......

Platentektoniek 

Het bewegen van aardkorstplaten heet platentektoniek.

Door het bewegen van de platen verandert de aardkorst.

Aan de slag!

Maken blz 16 en 17

Leren begrippen blz 15 en 16

Wat is de motor voor de platentektoniek?

1. Convectiestromen
2. De hitte van de aardkern
3. De mantel
4. Lava

Wat is Pangea?

1. Niks
2. Continent
3. Een kerstboom
4. Supercontinent

Bergen ontstaan.......

1. langzaam
2. plotseling

Platentektoniek betekent

1. Dat de aardkorst bestaat uit aardplaten
2. Het bewegen van de aardplaten
3. Het bewegen van de aardkorst
4. Dat de aardkorst drijft op magma

Waarom merken we in Nederland weinig van platentektoniek?

Aan de slag!

Is alles duidelijk? 

Kan je aan de slag? 

Maken opdrachten 1.1 in je boek 

Succes!

www.ntr.nl

1.2 Aardbevingen

Als je klaar bent met deze paragraaf: 

Dan weet je wat een aardbeving en wat een tsunami is;

weet je hoe en waar aardbevingen en tsunami’s ontstaan;

kan je aangeven wat de gevolgen zijn van aardbevingen en tsunami’s in verschillende gebieden.

Even herhalen:
Uit welke 3 lagen bestaat de aarde?

Platentektoniek betekent

1. Dat de aardkorst bestaat uit aardplaten
2. Het bewegen van de aardplaten
3. Het bewegen van de aardkorst
4. Dat de aardkorst drijft op magma

Aardkorst is opgebouwd uit bewegende platen. Als die platen elkaar raken ontstaan er spanningen. 

Er wordt druk opgebouwd en een deel van de aardkorst verschuift. Gevolg: een aardbeving

Een aardbeving is een trilling van de aardkorst. 

De meeste aardbevingen ontstaan tientallen kilometers onder het aardoppervlak. 

Recht daarboven is de schok het sterkst.

Dat is het epicentrum. 

Het epicentrum

Locatie van de aardbeving

Waar komen aardbevingen voor?

Waarom komen de aardbevingen op deze plekken voor?

Aardbevingen komen voor waar: 

1. een zeeplaat duikt onder een landplaat
2. twee platen schuiven langs elkaar
3. platen met land botsen op elkaar

Aan de slag!

Is alles duidelijk? 

Kan je aan de slag? 

Maken Paragraaf 1.2 

Opdracht 1, 2, 3 in je boek 

Succes!