Les 4 - Planten B2 & B3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Planten

Les 3

Basisstof 3

Wat gaan we doen?

Uitleg basisstof 3 + stukje herhaling basisstof 2

Blauwe woorden zijn belangrijke woorden!

Maakwerk/Huiswerk

Het wordt alleen huiswerk als je het in de les niet af hebt kunnen maken.

Wat vervoeren de houtvaten?

1. water en mineralen
2. water en glucose
3. water en zuurstof
4. water

Bastvaten
In welke richting verloopt het transport in bastvaten?

1. Van de bladeren naar de wortels.
2. Van de bladeren naar alle delen van de plant.
3. Van de wortels naar de bladeren
4. Van de wortels naar alle delen van de plant.

Wat vervoeren de bastvaten?

1. Water en mineralen
2. Water en glucose
3. Water en zuurstof
4. Water

Houtvaten

Houtvaten vervoeren water en mineralen vanuit de wortels naar de plant.

Water gaat via de houtvaten door de stengels naar de bladeren (omhoog)

Water verdampt door de huidmondjes uit de bladeren. 

Er ontstaat zo een stroom van water in de plant, van de wortels naar de bladeren.

Bastvaten

In de bladeren wordt glucose gemaakt. Glucose is een suiker.

 Suikers lossen op in water. 

Bastvaten vervoeren water met opgeloste suikers vanuit de bladeren naar de overige delen van een plant (naar beneden)

houtvaten (hoog)

bastvaten (beneden)

Doorsnede blad

Fotosynthese. 

Nu gaan we naar het laatste leerdoel en gaan we kijken hoe een plant in zijn geheel werkt en hoe deze er voor zorgt dat er fotosynthese kan plaatsvinden. 

Een plant heeft een aantal dingen nodig voor fotosynthese. Dit zijn water, zonlicht en koolstofdioxide. 

Het water krijgt de plant via de wortels. Dit water wordt omhoog gebracht via de vaatbundels die uitlopen in de nerven in het blad. Als het water in het blad aankomt zorgen de huidmondjes dat het niet te snel verdampt. 

Glucose als brandstof (blz.29)

Nieuwe vraag? 

Welke stoffen zijn energierijk en welke energiearm?

energierijk en energiearm

Organische stoffen hebben energie

afkomstig van organismen (dieren en planten)

v.b. eiwitten en koolhydraten

energiearme stoffen hebben geen energie

Afkomstig van levenloze natuur

v.b. water en zuurstof

Energierijk en energiearm

Fotosynthese

Planten nemen energiearme stoffen op

Planten leveren ons energierijke stoffen (glucose) en energiearme (ijzer en mineralen)

Planten gebruiken ook glucose (verbranding)

Energie uit glucose

- alleen 's nachts

- glucose wordt dan mbv zuurstof verbrand

- er ontstaat dan energie, koolstofdioxide en water

Fotosynthese en verbranding

de vorming van energierijke stoffen

Glucose = energierijk (in organisme (plant) gemaakt)

Glucose is ook voeding/energie voor de plant maar wordt ook tijdelijk opgeslagen voor later, vb. als zetmeel.

Maar daarvoor moet het eerst worden omgezet.....

assimilatie

Omzetting van stoffen

Verbranding bij andere organismen

Voedsel (plantaardig/dierlijk) 

+

zuurstof

=

Energie + koolstofdioxide en water

Samengevat

1. Planten doen aan fotosynthese en maken glucose + zuurstof

koolstofdioxide + water + zon (energie) --> glucose + zuurstof

2. Planten gebruiken een deel van de glucose voor verbranding

glucose + zuurstof --> energie + koolstofdioxide + water

3. Planten zetten een deel van de glucose om in andere stoffen

Glucose wordt door assimilatie omgezet in o.a. vetten, eiwitten en koolhydraten

Aan de slag!

Ga naar je boek.

Heb je 8.1 en of 8.2 niet af? Ga daar eerst mee verder.

Maak van 8.3: 1.2.3.4.6.7