H12.3: Voedselvertering

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Goedemorgen!

This is the place to   Bio

H12: Voeding en vertering

Paragraaf 3:

Voedselvertering

Leerdoelen

1.  Je kunt in een afbeelding van de mens alle organen benoemen die een rol bij de spijsvertering spelen.
   
2. Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen mechanische vertering en chemische vertering.
   
3. Je kunt uitleggen welke verteringssappen waar werkzaam zijn en je kunt de eindproducten van de spijsvertering noemen.

Het darmkanaal

Verteringsproducten (van vet)

Niet opneembaar

Niet opneembaar

Opneembaar

Opneembaar

Lengte darmkanaal

Darmperistaltiek

Vlak voor de voedselbrok ontspannen de kringspieren en trekken de lengtespieren samen. Het darmkanaal wordt hier wijder 

Vlak achter de voedselbrok trekken de kringspieren samen en ontspannen de lengtespieren. Het darmkanaal wordt hier nauwer

Voedingsvezels prikkelen de spieren in de wand van het darmkanaal. De peristaltiek wordt zo bevorderd. 

Samentrekkingen dwars- en lengtespieren om de voedselbrij voort te duwen

Oppervlaktevergroting in de darmen

Mechanische vertering

Chemische vertering

Verteringsorganen

Verteringsorganen

Deze stoffen kunnen we direct in ons
bloed opnemen:

• glucose
• mineralen
• water
• vitaminen

Ze hoeven dus niet verteerd te worden!

Speeksel... 

• laat het voedsel makkelijk
  door je keel glijden.
• verteert zetmeel.

De maag... 

• is een 'wachtkamer' voor je voedsel. 
• voegt maagsap toe.
• kneedt je voedsel met de sappen.

In de twaalfvingerige darm...

• voegt de lever gal toe (dat opgeslagen
  was in de galblaas).
• voegt de alvleesklier alvleessap toe. 

In de dunne darm...

• is ongeveer 8m lang.
• voegt darmsap toe.
• neemt zo veel mogelijk voedings-
  stoffen op in het bloed. 

In de dikke darm...

• is ongeveer 1,5m lang.
• haalt zoveel mogelijk vocht uit het
  onverteerde voedsel.

In de endeldarm...

• slaat het onverteerde voedsel op, tot 
  je naar de wc gaat.
  
• wordt afgesloten door de anus (een
  kringspier).

Verteringssappen

Speeksel

Speekselklieren in je mond produceren speeksel.

Speeksel bestaat uit water, slijm en het enzym amylase.

Dit enzym begint met de vertering van zetmeel.

Gal

Wordt gemaakt in de lever
Wordt bewaard in de galblaas

Maakt vetdruppeltjes klein=
emulgeren

alvleessap

De alvleesklier produceert alvleessap (enzym).

Alvleessap breekt eiwitten, zetmeel en vetten af.

Neutraliseert tot pH = 8 mbv HCO3-

4.4 verteringsorganen

Vertering bij dieren

Fagocytose

Intracellulaire vertering:

voedingsvacuole

Extracellulaire vertering:

Maagdarmholte

Aan de slag

Lezen

Paragraaf 3: Voedselvertering

Maken

Basiskennis-vragen over 12.3: opdracht 1 t/m 6

Meer weten? Bekijk de volgende filmpjes en links

Your Biology NL

Biologie met Joost

NG Biologie

Juf aminozuur

Links

Uitleg verteringsstelsel 1 - Biologiepagina

Uitleg verteringsstelsel 2- Biologiepagina

Oefening verteringsstelsel - Biologiepagina

Uitleg verteringssappen - Biologielessen

Uitleg verteringsstelsel- Biologielessen

Biojuf

Wat zie je op het plaatje?

1. Voedingsstoffen
2. Voedingsmiddelen

Welk van de onderstaande voedingsstoffen is geen brandstof?

1. Vetten
2. Nucleinezuren
3. Koolhydraten
4. Eiwitten

Wat is vertering?

1. Energie in voedingsstoffen gebruiken om te bewegen.
2. Voedingsstoffen gebruiken om cellen te bouwen.
3. Voedingsstoffen klein maken zodat ze in het bloed kunnen worden opgenomen.
4. Voedingsstoffen opnemen in het bloed.

Welke voedingsstof wordt door lipase verteerd?

1. eiwitten
2. koolhydraten
3. vetten
4. vitamines

Welke functie heeft deze voedingsstof in je lichaam vooral?

1. bouwstof en transportmiddel
2. reservestof en beschermende stof
3. bouwstof en brandstof
4. brandstof en reservestof

Welke voedingsstof heeft niet de functie reservestof?

1. vetten
2. koolhydraten
3. vezels
4. eiwitten

Wat is de belangrijkste functie van deze voedingsstof in je lichaam?

1. bouwstof
2. brandstof
3. reservestof
4. beschermende stof

een voedingsvezel is een voedingsstof

1. juist
2. onjuist

Voedingsvezels zijn...

1. koolhydraten afkomstig uit de celwand van plantaardige cellen
2. eiwitten afkomstig uit de celwand van plantaardige cellen
3. koolhydraten afkomstig uit het celmembraan van dierlijke cellen
4. eiwitten afkomstig uit het celmembraan van dierlijke cellen

Wat is de functie van voedingsvezels?

1. bouwstoffen
2. brandstoffen
3. geen van bovenstaande antwoorden
4. brandstoffen en beschermende stoffen

Wat is de functie van peristaltiek?

1. Het verkneden van verteringssappen en de voedselbrij
2. Het voortduwen van de voedselbrij
3. Beide
4. Geen van beide

Welke spieren zijn betrokken bij de peristaltiek?

1. Lengtespieren
2. Kringspieren
3. Beide
4. Geen van beide

In de afbeelding is de peristaltiek in een deel van het darmkanaal schematisch getekend.
Zijn op plaats 1 de kringspieren in de wand van het darmkanaal ontspannen of samengetrokken? En hoe zit
het op die plaats met de lengtespieren?

1. De kringspieren en de lengtespieren zijn allebei ontspannen.
2. De kringspieren zijn ontspannen en de lengtespieren zijn samengetrokken.
3. De kringspieren zijn samengetrokken en de lengtespieren zijn ontspannen.
4. De kringspieren en de lengtespieren zijn allebei samengetrokken.

Welk orgaan doet NIET aan peristaltiek?

1. maag
2. slokdarm
3. dunne darm
4. lever

Aan de slag

Lezen

Paragraaf 3: Voedselvertering

Maken

Basiskennis-vragen over 12.3: opdracht 1 t/m 6

Heb je de leerdoelen onder de knie?

😒🙁😐🙂😃

Waren er lastige onderdelen?
Of heb je nog vragen over bepaalde onderdelen?