week 6 - incongruentie en inversie + herhaling

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

BEGINTAAK (3 min)

Wat houden de formuleerfouten incongruentie en onjuiste inversie in? Schrijf dit, inclusief een voorbeeld van de fout, in je schrift. 

Je werkt alleen en in stilte. 

Lesplanning

• Lezen in je leesboek
• Lesson Up: incongruentie en onjuiste inversie
• Herhalen toetsstof + groepjes motivatiegesprek

Formuleren

(In)congruentie (enkelv/meerv ond/pv)

(Onjuiste) inversie (volgorde ond/pv)

Herhaling verwijswoorden

(In)congruentie

Onderwerp en persoonsvorm moeten altijd beide enkelvoud of meervoud zijn. Een zin is dan congruent. Als dit niet zo is, klopt een zin niet grammaticaal en is er sprake van incongruentie.

Voorbeeld: 'De media is een klopjacht begonnen op Ali B.'

Voorbeeld 2: 'Voor de poezen in het asiel worden gezorgd.'

Is hier sprake van congruentie of incongruentie?

Het merendeel van de leerlingen maakten het huiswerk gelukkig goed.

1. congruentie
2. incongruentie

Incongruentie, want het merendeel maakt; enkelvoudige kern. 

Verbeter de zin: Het merendeel van de leerlingen maakten het huiswerk gelukkig goed.

Is hier sprake van congruentie of incongruentie:

Het blijkt dat de jeugd in ons land tamelijk veel alcohol drinken.

1. congruentie
2. incongruentie

Verbeter de zin: Het blijkt dat de jeugd in ons land tamelijk veel alcohol drinken.

Is hier sprake van congruentie of incongruentie:

Wist jij dat deze groep rebellen in Congo voor vele misdaden tegen de menselijkheid verantwoordelijk zijn?

1. congruentie
2. incongruentie

Verbeter de zin: Wist jij dat deze groep rebellen in Congo voor vele misdaden tegen de menselijkheid verantwoordelijk zijn?

Is hier sprake van congruentie of incongruentie:

Aan de scholieren wordt vermeld dat zij geslaagd zijn voor het examen appels poetsen.

1. congruentie
2. incongruentie

Is hier sprake van congruentie of incongruentie:

Bijna tachtig procent van de Nederlanders noemt zich gelukkig.

1. congruentie
2. incongruentie

Kortom: 

Persoonsvorm & onderwerp moeten hetzelfde getal hebben.

Anders is er sprake van incongruentie.

(Foutieve) samentrekking

Een samentrekking is een zinsconstructie waarin dubbele woorden zijn weggelaten. Als deze woorden niet hetzelfde getal, dezelfde betekenis of grammaticale functie hebben, spreken we van een foutieve samentrekking.

's Ochtends heb ik Sinterklaas bezocht en ['s ochtends] was Tjeerd gaan wandelen met de hond.

(Onjuiste) inversie

Inversie is een zinsconstructie waarin het onderwerp achter de persoonsvorm staat. Bij nevenschikkende zinnen wordt deze constructie soms onterecht doorgevoerd: onjuiste inversie.

's Ochtends heb ik hem bezocht en ['s ochtends ?] was ik gaan dineren na de middagborrel.

(Onjuiste) inversie

Inversie is een zinsconstructie waarin het onderwerp achter de persoonsvorm staat. Bij nevenschikkende zinnen wordt deze constructie soms onterecht doorgevoerd: onjuiste inversie.

's Ochtends heb ik hem bezocht en ik was gaan dineren na de middagborrel.

Juiste of onjuiste inversie?

Uw bestelling is vandaag verzonden en kunt u met de track-and-trace code uw pakket volgen.

1. juiste inversie
2. onjuiste inversie

Verbeter de zin: Uw bestelling is vandaag verzonden en kunt u met de track-and-trace code uw pakket volgen.

Juiste of onjuiste inversie?

Iedere dag poets ik twee keer mijn tanden en kam ik drie keer per uur mijn haar.

1. juiste inversie
2. onjuiste inversie

Verbeter de zin: Iedere dag poets ik twee keer mijn tanden en kam ik drie keer per uur mijn haar.

Juiste of onjuiste inversie?

In Utrecht gingen we naar de bioscoop en waren we
gezellig uit.

1. juiste inversie
2. onjuiste inversie

Kortom: 

- Volgorde PV en O kan hetzelfde zijn.

- Het kan alleen als er een ander zinsdeel voor staat (of kan staan doordat er samentrekking is toegepast).

Ik heb een lekkere zak snoep en geef hen/hun ook een handje ervan.

1. hen
2. hun

Het snoep wat/dat je uitdeelde, was zo op.

1. wat
2. dat

De schoolleiding had een gesprek met het meisje waarover/over wie veel zorgen waren.

1. waarover
2. over wie

Moeilijk?
De oplossing is.......

1. ... deze woorden gewoon nooit gebruiken.
2. ... laptop onder je kussen, vannacht erover dromen en dan weet je het.
3. ... denken dat de toetsweek nog erg ver weg is en dat dit nog wel een andere keer komt.
4. veel oefenen....

Huiswerk 25-11

Maken opdrachten planner NN + herhalen van de toetsstof 

Opnemen deel van je vlog

Nog twee lessen tot aan het PW Taalvaardigheid. Waar hebben jullie nog behoefte aan?