13.3 Nierwerking

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom

Tas van tafel

Laptop + notitiespullen pakken

Ga in deze Lesson-Up

Nierfalen

Waarom wordt er gekeken naar het bloed? 

Wat kan er gedaan worden?

Doel

Je hebt een overzicht van de verschillende uitscheidingsorganen bij de mens en hun functie

H13

uitscheidingsorganen

Op welke manier kan de lever zorgen dat het lichaam afvalstoffen uitscheid? Hoe verlaten de afvalstoffen dan het lichaam?

Doel

Je kunt aan de hand van de functie 3 functies  van de nier de anatomie en werking verklaren.

Je kent de werking van de verschillende onderdelen van het nefron in detail 

Wat zijn de functies van de nieren?

Anatomie

13.2 en 13.3

functie: uitscheiden afvalstoffen uit bloed, osmoregulatie bloed, pH regulatie bloed

filtert 20% per minuut! 

Anatomie

nierschors = 3

niermerg = 4

nierbekken = 7

urineleider = 11

Op de volgende slide is een video over de werking van de nier

biologiepagina.nl

niereenheden / nefron

1 miljoen niereenheden per nier

deels in schors, deels in merg

Functies:

- filteren bloed (afvalstoffen eruit filteren)

- handhaven osmotische waarde bloed (door water/zouten meer of minder uit te scheiden)

Herhaling: osmose

Osmose = Diffusie van water door een semi-permeabel membraan naar de kant met de hoogste osmotische waarde

Osmotische waarde = aantal opgeloste deeltjes per volume-eenheid

Wat zal er gebeuren in het plaatje hiernaast?

1. Deeltjes gaan naar rechts
2. Deeltjes gaan naar links
3. Water gaat naar rechts
4. Water gaat naar links

Actief transport....

1. Maakt concentratieverschillen groter en kost energie
2. Maakt de concentratieverschillen kleiner en kost energie
3. Maakt de concentratieverschillen groter en kost geen energie
4. Maakt de concentratieverschillen kleiner en kost geen energie

Werking

De niereenheden (nefronen) werken via vier stappen

1. ultrafiltratie
   
2. terugresorptie
   
3. excretie
4. uitscheiding
   
   Ezelsbruggetje volgorde = UTEU
   

Op welke plek kun je urine aantreffen?

1. 4
2. 6
3. 8
4. 9

BINAS 85B. Hoe zie je dat bloedeiwitten niet door het kapsel van Bowman komen

Waar vindt de ultrafiltratie plaats in het nefron?

1. Kapsel van Bowman
2. Glomerulus
3. Lis van Henle
4. Eerste gekronkelde buisje

Welke factor(en) speelt/spelen een rol bij de ultrafiltratie?

1. Osmotische waarde
2. Bloeddruk
3. Osmotische waarde & bloeddruk

Waar lijkt voorurine qua samenstelling het meest op?

1. bloed
2. urine
3. bloedplasma

Welke stoffen worden terug geresorbeerd in de Lis van Henle?

Op welke manier haalt de nier glucose, aminozuren en ionen uit de het verzamelbuisje?

1. Diffusie
2. Osmose
3. Actief transport
4. Endocytose

Waarom moeten er veel haarvaten rond de lis van Henle zitten?

In de nierkanaaltjes worden de bruikbare stoffen uit de voorurine opgenomen. Waarom noemen we dit terugresorptie en niet gewoon resorptie (zoals in de darmen)?

Hoe geeft de binas excretie aan?

Urine

Jouw 5L bloed wordt 230x gefilterd per 24 uur (180 L voorurine en slechts 1,5 L urine)

1. alles eruit (ultrafiltratie)

2. alles nuttig terug (terugresorptie = actief transport)

3. enkele afvalstoffen er nog uit (excretie = actief transport)

Nierfalen

Waarom wordt er gekeken naar het bloed? 

Wat kan er gedaan worden?

Nierfalen

Met de dialyse-apparaat wordt het bloed gefilterd en worden er afvalstoffen uit het bloed gehaald.

Huiswerk voor maandag

Oefenvragen 13.3 (niet vraag 4)
Toetsvragen 13.3