9.1 Inbrengen van een maagsonde

• VTH
• MBO
• Studiejaar 2

9.1 Inbrengen van een maagsonde 

Indicatie:

- tijdelijk of permanent te weinig voedingsstoffen opneemt

- slechte lichamelijke conditie (decubitus)

- operatie aan hoofd/halsgebied 

- ontsteking aan slokdarm 

- slikproblemen 

Slikproblemen leidt tot 

- uitdroging 

- ondervoeding

- obstipatie

Typen sondes 

- neus-maagsonde 

- PEG-sonde

- neus-jejunumsonde 

Het inbrengen van een maagsonde is een

1. risicovolle handeling
2. voorbehouden handeling
3. risicovolle en voorbehouden handeling

De neus-jejunumsonde wordt ingebracht in de

1. slokdarm
2. maag
3. eerste deel dunne darm
4. laatste deel dunne darm

Neus-maagsonde 

* kortdurende sondevoeding via dunne flexibele slang

- Sonde om de maag van de cliënt leeg te houden 

na operatie of bij ernstig braken (groter lumen)

Darmen: waar zit de PEG ?

Voorkomende klachten sonde 

- irritatie van de keel

- pijn bij het slikken 

- drukplekken in neus 

PEG sonde 

- percutaan

- endoscopisch

- gastrostomie 

Neus jejunumsonde 

actie arts : 

in dunne darm (jejunum)

ingebracht ziekenhuis 

indicatie: verstoorde maaglediging, voeding mag niet in de maag 

Materialen 

PVC 7-10 dagen 

stug/maagsappen beïnvloeden gebruiksduur sonde 

Pur 6 maanden 

soepel/dunne sonde 

Siliconen (zichtbaar lekkage of verstopping)

dikke wand/soepel 

Maatvoering 

in Charriere (Ch)

8-10-12-14

Bij kinderen 6

9.2 Maagsonde inbrengen en verzorgen

* goede informatie aan cliënt  (indicatie en lichamelijke reacties) 

* Afleiding brengt enige ontspanning 

meten juiste lengte:

uiteinde sonde: vanaf puntje neus via oorlel naar uiteinde borstbeen + 10 cm

NEX methode

nose, erlobe, xyphoid 

+ 10 cm

dit is de lengte 

noteer deze lengte in dossier 

lengte ligt gemiddeld tussen 50-70 cm

Fixeren maagsonde

2 of 3 plekken 

- neus

-wang 

- veiligheidsspeld kleding

Controle ligging maagsonde 

* controle PH waarde

controle maagsap

geen maagsap ? cliënt op linker zij / sonde iets terugtrekken en dieper inbrengen

PH waarde moet lager zijn dan 5.5

Als de ph waarde hoger is dan 5.5 herhaal je controle na 30 minuten. 

- nog hoger dan 5.5 ? overleg arts

- limonadetest

-X foto

- sonde verwijderen en nieuwe inbrengen 

Vaardigheid 9.5.1 Inbrengen van een neus-maagsonde via de neus

Indicatie: toedienen sv/ spoelen van de maag /opzuigen maaginhoud onderzoek/ ledigen maag

Contra-indicatie

verdikkingen/tumoren keelholte, slokdarm,maag / stollingsstoornissen

Mogelijke complicaties 

- sonde ligt in de longen

- weerstand in de neus tijdens het inbrengen

- braakneigingen/hoestprikkel

-sonde krult op in mond- of keelholte

-geen maagsap 

9.2.2 Verzorgen van een neus-maagsonde en jejunumsonde

pleister op de neus: minimaal 2 keer per week vervangen

bij geïrriteerd neusslijmvlies: vaseline op binnenkant neusgat

Verstopte neussonde? 

-met 10 ml spuit en lauw water doorspuiten 

Wanneer controle ph meting ?

- bij het toedienen van voeding/medicatie

- bij hoesten/ benauwdheid 

9.2.3 verzorgen van een PEG sonde 

1-5 dagen: controle externe fixatiedisk (fistelvorming)

in de eerste week mag cliënt niet douchen of in bad

7 dagen en verder:

Problemen PEG 

- lekkage fistel

- bloeden van de fistel

- huidirritaties

- vastzitten sonde (dagelijks dompel en draaien: wel afhankelijk van soort PEG)

Vaardigheid 9.5.3 Verzorgen van een PEG-sonde 

Indicatie: voorkomen van infectie

doorspuiten van sonde om toegankelijkheid te behouden

Mogelijke complicaties:

huidirritatie/bloeden fistel/drukplekken druk externe fixatiedisk/vorming wild vlees

Vragen ? 

Duidelijk ?