4. Ontwikkeling van de landbouw

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

4. Ontwikkeling van de landbouw

Ga rustig zitten op je plek

Pak je boek, schrift en pen alvast op tafel

Kijk je opdrachten van de vorige lessen na.

Antwoorden vind je in de LessonUps van die lessen.

Eerst

Nakijken. Zorg dat je les 1 t/m 3 hebt nagekeken.

Antwoorden staan in de LessonUps zelf.

Aandacht voor verbanden

Het gemiddelde inkomen en het aantal mensen dat werkt in de primaire sector, hebben iets met elkaar te maken. Als twee dingen met elkaar te maken hebben, noemen we het een verband.

Bij aardrijkskunde schrijf je een verband op in een hoe..., hoe...-zin.

Hoe hoger/lager het gemiddelde inkomen, hoe meer/minder mensen in de primaire sector werken.

Wat is een voorbeeld van het productiemiddel 'natuur'?

1. Een schroevendraaier
2. Een stuk hout
3. Een timmerman
4. Een elektrische zaag

In welke sector werkt een politievrouw?

1. Primaire sector
2. Secundaire sector
3. Tertiaire sector
4. Quartaire sector

Welk van deze grondstoffen is ook een delfstof?

1. Hout
2. Zout
3. Water
4. Wol

Bij welke vorm van landbouw wordt vaak gebruik gemaakt van kassen?

1. Veeteelt
2. Akkerbouw
3. Tuinbouw
4. Bosbouw

Is specialisatie vooral kapitaalintensief, of arbeidsintensief?

1. Kapitaalintensief
2. Arbeidsintensief

Doelen

1. Je kan uitleggen wat schaalvergroting betekent

2. Je kan uitleggen wat het verschil is tussen intensieve en extensieve landbouw

Gaan de opdrachten je écht makkelijk af?

Je mag alvast zelfstandig beginnen aan de opdrachten van deze les.

Gebruik deze LessonUp en je boek. Werk in stilte.

We hebben geleerd over specialisatie: je bedrijf focussen op één product.

Specialisatie is duur, door mechanisatie en automatisering.

Daarom kunnen vooral grote boerenbedrijven dit doen.

Eén product verbouwen = monocultuur (mono = één).

Boeren doen dan vaak ook aan:

- Mechanisatie (machines in plaats van mensen die arbeid doen)

- Automatisering (computers die zelf denkwerk doen).

Kleine bedrijven gaan dan op in grote bedrijven.

Wanneer bedrijven groter worden om zo meer opbrengst te krijgen, noemen we dat schaalvergroting.

Een hoe...-hoe...-verband:

Hoe groter de bedrijven worden, hoe kleiner het aantal.

We hebben het woord 'intensief' al gehad. Wat betekent het ook alweer?

1. Iets veel gebruiken
2. Iets weinig gebruiken

Intensieve landbouw betekent: landbouw met veel opbrengst (per stuk grond of per dier).

Tuinbouw in kassen is heel intensief. Je gebruikt veel machines, geld aan stookkosten etc., maar je hebt ook veel opbrengst.

Bij intensieve veeteelt probeer je zoveel mogelijk opbrengst per dier te krijgen.

Je kan dit zien als een soort fabriek, waar bv. een kip zoveel mogelijk eieren moet leggen. Daarom noemen we het ook wel bio-industrie.

Waarom zijn sommige mensen tegen die intensieve veeteelt?

Je kan ook doen aan extensieve veeteelt - weinig vee op een grote oppervlakte.

Dit gebeurt in gebieden waar het bijvoorbeeld heel droog is, zoals Australië.

Dit hebben we geleerd:

1. Wat schaalvergroting is bij boerenbedrijven.

2. Wat intensieve landbouw is, en voorbeelden hiervan.

3. Wat extensieve veeteelt is en waar het voorkomt.

Aan de slag

Maak: de opgaven in deze LessonUp.

Hoe? In je schrift. Gebruik je basisboek (B199 t/m B201) bij de opdrachten.

Met wie? Je mag samenwerken met je buur.

Klaar? Noteer in je schrift de leerdoelen van deze les en schrijf de antwoorden/uitwerkingen erbij.

Tot hoe laat? Einde van de les.

Opdracht 1

Lees B199. Gebruik de figuur op de volgende slide.

a. Hoeveel landbouwbedrijven waren er in Nederland in het jaar 1950? (let op: in de grafiek staat ‘landbouwbedrijven (x 1.000).)

b. Hoeveel landbouwbedrijven waren er nog over in het jaar 2000?

c. Het gemiddelde aantal hectares van een boerenbedrijf is steeds groter geworden. Welk begrip hoort hierbij? 

Opdracht 1

a. Hoeveel landbouwbedrijven waren er in Nederland in het jaar 1950?

Er waren toen ongeveer 400.000 landbouwbedrijven.

b. Hoeveel landbouwbedrijven waren er nog over in het jaar 2000?

Er waren toen ongeveer 3.000 landbouwbedrijven.

c. Het gemiddelde aantal hectares van een boerenbedrijf is steeds groter geworden. Welk begrip hoort hierbij?

Schaalvergroting

Opdracht 2

a. Waarom komt specialisatie vooral voor op grote boerenbedrijven?

b. Schrijf het verband op tussen specialisatie van het boerenbedrijf en schaalvergroting. Doe dit met een hoe…-hoe…-zin:

Hoe meer/minder specialisatie van een boerenbedrijf, hoe meer/minder er sprake is van schaalvergroting.

Schrijf de hele zin over met de juiste woorden in de zin. 

Opdracht 2

a. Waarom komt specialisatie vooral voor op grote boerenbedrijven?

Omdat specialisatie duur is, en alleen grote boerenbedrijven genoeg kapitaal hebben daarvoor.  

b. Schrijf het verband op tussen specialisatie van het boerenbedrijf en schaalvergroting. Doe dit met de hoe…-hoe… constructie:

Hoe meer/minder specialisatie van een boerenbedrijf, hoe meer/minder er sprake is van schaalvergroting.

Opdracht 3

Lees B200.

a. Welke twee vormen van intensieve landbouw zijn er?

b. Leg in je eigen woorden uit wat intensieve akkerbouw betekent.

c. Een voorbeeld van intensieve akkerbouw is glastuinbouw. Leg uit waarom je voor glastuinbouw veel kapitaal en kennis nodig hebt.

Opdracht 3

a. Welke twee vormen van intensieve landbouw zijn er?

Er bestaat intensieve akkerbouw, en intensieve veeteelt.

b. Leg in je eigen woorden uit wat intensieve akkerbouw betekent.

Intensieve akkerbouw is wanneer je kennis en kapitaal gebruikt, om zoveel mogelijk opbrengst per hectare (stuk oppervlakte) te krijgen.

c. Leg uit waarom je voor glastuinbouw veel kapitaal en kennis nodig hebt.

Je moet voor glastuinbouw veel slimme apparatuur hebben en veel betalen aan het verwarmen van de kassen.

Opdracht 4

Lees B200 en B201 en bekijk de afbeeldingen op de volgende slide.

a. Geef van elke afbeelding (A t/m C) aan of er sprake is van intensieve, of extensieve veeteelt.

b. Hoe wordt intensieve veeteelt ook wel genoemd?

c. Waarom komt er in Nederland weinig extensieve veeteelt voor?

Opdracht 4

a. Geef van elke afbeelding (A t/m C) aan of er sprake is van intensieve, of extensieve veeteelt.

A = intensief, B = extensief, C = intensief

b. Hoe wordt intensieve veeteelt ook wel genoemd?

Bio-industrie

c. Waarom komt er in Nederland weinig extensieve veeteelt voor?

Omdat daar in Nederland te weinig ruimte voor is.

A

B

C