9.2 De Sovjet-Unie, een communistische heilstaat?

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

De Sovjet-Unie, een communistische heilstaat

1. Lees eerst 9.2 in je boek!!!!
2. Werk je dan door deze lesson-up heen
3. Huiswerk voor woensdag 8 december is: lesson-up af maken van 9.2 opdrachten 1 t/m 8 

 Ontwikkelingen in Rusland in WO I:

• Rusland behoorde bij de Geallieerden
• WO I verliep voor Rusland zeer slechte: slechte leiding en bewapening 
• Problemen waren ook voor 1914 al groot:
• -  verpauperde boeren, hongersnood in de steden
• - volk geen enkele inspraak in het bestuur 
• - industriële achterstand
• - al in 1905 grote protesten (nav Japans-Russische oorlog) >
• - 'Bloedige Zondag'

WO I vergrootte alle problemen:

• - hongersnood +
  
• - vele slachtoffers 
  
• Gevolgen:
  
• - grotere ontevredenheid >
  
• - twee revoluties in 1917:
  
• 1.  Februari: tsaar afgetreden
  
• 2. Oktober: Lenin aan de macht,
  
• een communist/ Marxist >  
  

Raspoetin

wat weet je van het communisme?

Communisme:

• grondlegger: Karl Marx
• einddoel: klassenloze samenleving =
• een maatschappij zonder onderdrukking en inkomensverschillen
• hoe: revolutie, omdat:
• met de rijke burgers toch niet valt te praten over verbetering van levensomstandigheden arbeiders.
• communisten waren tegen WO I !!!
• Ook: "Godsdienst is opium voor het volk" (Marx)

Februari-revolutie 1917

• voortgekomen uit ontevredenheid.
  
• situatie verergerd door WO I.
• anti-tsaar demonstraties 
• Nu steun van vele soldaten >
•  aftreden Nicolaas II.
• Doema (parlement) vormde een voorlopige regering (gematigd)
•  in steden hebben de communisten het bestuur in handen ('Sovjets', radicaal)

Oktoberrevolutie

• na februari complete chaos:
• hongersnood bleef >
• edelen beroofd en vermoord.
• voortzetting oorlog door regering
• vele soldaten deserteerden.
• propaganda Lenin:
• 'Land, brood en vrede'
• Gevolg: staatsgreep Lenin 

beloftes Lenin:

'brood, land, vrede'

• Na oktoberrevolutie:


• 1. Verdeling grootgrondbezit 
• 2. Wapenstilstand met Dld (dec)
• 3. Vrede van Brest-Litovsk:
• - maart 1918 (!)
• - Russisch - Duitse vrede
• - grote bedreiging voor Eng/Fr
• - inmiddels gesteund door VS

vrede van Brest-Litovsk

Documentaire over WO I: 1917

(23 minuten)

0

Waarom verloren de Russen slag op slag van niet alleen de Duitsers maar ook de Oostenrijk-Hongaren?

1. leger is slecht bewapend en moe
2. leger is moe en ondervoed
3. leger is slecht bewapend en ondervoed
4. leger is ondervoed en sjacherijnig

Wat deden veel Russische soldaten in deze slechte omstandigheden?

1. delibereren
2. deserteren
3. discussieren
4. delegeren

Waarom wordt er in de video over maart en november gesproken als het gaat over de februari en oktoberrevolutie?

Waarom blijven mensen demonstreren na de februari revolutie?

1. Zijn sjacherijnig
2. Hebben nog steeds honger
3. Vinden het gezellig op straat
4. willen einde aan de oorlog

Welk belang heeft Duitsland om Lenin actief te helpen om in Rusland te komen in april 1917?

Hoe heet het verdrag tussen Duitsland en Rusland uit maart 1918

1. brest-litovsk
2. brest-litouwen
3. molotov-ribbentrop
4. molotov-ribbenpact

Wat is volgens de video het tweede voordeel voor Duitsland van het vredesverdrag met Rusland naast het wegvallen van het oostfront?

Documentaire over 1917:

het revolutiejaar in Rusland

(15 minuten)

Welke bekende politieke gevangene kwam na de februari revolutie terug uit een Siberische kamp?

1. Lenin
2. Trotski
3. Kerenski
4. Stalin

Welk deel van de leus brood, vrede, land wordt niet genoemd in de video?

1. Brood
2. Vrede
3. Land
4. Bier

Wie gaf leiding aan de Voorlopige Regering?

1. Lenin
2. Stalin
3. Kornilov
4. Kerenski

Hoe probeerde Lenin de bevolking te winnen voor het Bosljewisme

1. propagandakoetsen
2. propagandatreinen
3. propagandaradio
4. propagandafilms

Tussen welke groepen ontstond een burgeroorlog in 1918?

1. witten en de blauwen
2. roden en de blauwen
3. roden en de witten
4. witten en de gelen

Lenin

•  oktober-revolutie (beter: staatsgreep) door bolsjewieken
•  de Voorlopige regering werd afgezet >
• verkiezingen (januari 1918): bolsjewieken 25 % van de stemmen>
•  bolsjewieken schakelen tegenstanders uit


•  burgeroorlog (Witten tegen de Roden) van 1918-1922
• Trotski belangrijk voor Roden

Gevolgen oktober-revolutie

• alle andere partijen verboden
• begin terreur (geheime politie)
• Rusland werd USSR (1921)
• geldeconomie afgeschaft
• privébezit afgeschaft
• kerken gesloten, priesters opgepakt 
• indoctrinatie
• Gevolg: De SU werd een totalitaire staat =
• een staat die het leven van de burgers volledig controleert 

Oorlogscommunisme en NEP

• Na winnen burgeroorlog grote economische problemen >
• 'Oorlogscommunisme':
• alles ondergeschikt aan de belangen van de comm staat >
• vooral boeren enorm onder druk gezet (oogst afstaan) >
• voedseltekorten en toenemend verzet >
• Lenin past beleid aan: NEP
• Onderdelen: 
• - geld weer in omloop
• - winst maken toegestaan, boeren mochten producten verkopen
• - minder belasting in natura 

De planeconomie onder Stalin

• 1924: Dood Lenin >
• Na machtsstrijd, Stalin aan de macht. Beleid:
• - Planeconomie (5- jaren plannen voor landbouw en industrie)
• - Collectivisatie van de landbouw, doel:  hogere productie
• Uitkomst: doelen niet gehaald ondanks enorme uitbuiting en terreur

Gevolgen beleid Stalin: totalitarisme/stalinisme

• strafkampen voor tegenstanders en zij die de doelstellingen niet haalden
• hongersnood (o.a in Oekraïne, 7 miljoen doden)
• showprocessen en zuiveringen (KGB)
• censuur, propaganda en indoctrinatie
• koelakken in 'Goelag Archipel'
•  1937 / 1938: De Grote Terreur, slachtoffers:
• oude bolsjewieken, 'nationale groepen, legertop 
• uiteindelijk ook: leider geheime dienst: Nicolai Jezjov

voor de 'zuiveringen'

na de 'zuiveringen'

                       Overzicht 1917: Russische Revoluties in feb. en okt

• laatste tsaar in Rusland: Nicolaas II (Romanov familie)
• absoluut vorst, 'macht van God gekregen'
• grote onvrede onder bevolking (armoede/macht adel/uitbuiting)
• Wo I verergert de ellende onder de bevolking (o.a. hongersnood)
• februari 1917: revolutie (spontane volksopstand)
• tsaar wordt afgezet en vervangen door Voorlopige regering (Doema)
• oktober 1917: Lenin aan de macht >
• Dictatuur van de communistische partij