Scheikunde mavo3 H4.1 Stoffen veranderen

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Scheikunde mavo3

Hoofdstuk 4.1

Stoffen veranderen

Hoe herken je een chemische reactie?

Door één of meerdere reactieverschijnselen waar te nemen EN verandering van stofeigenschappen:​

Kleurverandering                                           ​Ontstaan van gasbelletjes​

Knal​                                                                       Lichtflits​

Vuur                                                                      Rook​

Warmte​                                                               Geur​

chemische reacties

De moleculen uit de beginstof(fen) worden afgebroken en er worden nieuwe moleculen opgebouwd. 

beginstof(fen)--> ractieproduct(en)

chemische reactie

reactieschema:

beginstof(fen) --->  reactieproduct(en)

2 soorten reacties

• ontledingsreacties

       

• verbrandingsreacties

Bekijk het volgende filmpje

Thermolyse van suiker. 

Thermolyse is een manier van ontleden door verhitting, je verhoogt de temperatuur. 

Onderzoeksvragen:

Hoeveel beginstoffen zijn er bij de ontleding van suiker?

 Welke stoffen ontstaan wanneer je suiker ontleedt door middel van thermolyse?

Verbrandingsreactie

Staat er bij de beginstoffen ook zuurstof (O )       
dan is er sprake van een verbrandingsreactie.

bijvoorbeeld

papier + zuurstof ---> koolstofdioxide(g) +                                                                                                 water(g)

2

ontledingsreacties

-  1 beginstof

-  2 of meer reactieproducten

1 stof valt in meerdere nieuwe stoffen uit elkaar.

verbrandingsreacties

-   altijd reactie brandstof met        zuurstof

-  1 of meer reactieproducten

ontstaan van verbrandingsproducten

organische stoffen

• In organische stoffen zit koolstof.
• zoals: suiker, brood, hout, papier, benzine, methaan etc.
• bij ontleden van organische stoffen ontstaan altijd:         koolstof (s), water(l) en witte rook.
• De witte rook is brandbaar.
  
• bij volledige verbranding van organische stoffen ontstaan altijd koolstofdioxide (g) en water (g)

voorbeeld reactieschema

• ontledingsreactie van een organische stof:
• hout(s) ---> koolstof(s) + water(l) + witte rook(g)

• verbrandingsreactie van de organische stof methaan:
• methaan(g) + zuurstof(g) ---> koolstofdioxide(g) + water(g)
• het gaat hierbij om een volledige verbranding.
  

verschil verbranden en ontleden door warmte(=thermolyse) van organische stoffen 

• ontleden:  maar 1 beginstof, er kan geen of te weinig zuurstof bij waardoor de stof niet verbrandt.
  Dus thermolyse :
  organische stof ---> koolstof+ water+ rook 

• verbranden, zuurstof is de 2e beginstof: organische stof + zuurstof->                                                                            koolstofdioxide + water
   

Samenvatting

• Verbranding en ontleding zijn allebei chemische reacties,
• er ontstaan nieuwe stoffen

• Wat is het verschil tussen een verbrandingsreactie en een ontledingsreactie?
• Een verbrandingsreactie is een reactie tussen een brandstof en zuurstof.
• Een ontledingsreactie heeft 1 beginstof,  2 of meer reactieproducten.
  

Beginstof

Reactieproducten

Suiker

Brandbare gassen

Water

Koolstof

water --> waterstof + zuurstof
Wat voor soort reactie is dit?

1. Verbranding
2. Ontleding
3. Vorming

methaan + zuurstof--> koolstofdioxide+ water
Wat voor soort reactie is dit?

1. Verbranding
2. Ontleding
3. Vorming
4. thermolyse

Wat gebeurt er als je magnesiumlint laat reageren met zuurstof?

1. Fase-overgang
2. Scheiding
3. Verbranding
4. Ontleding

Op dit plaatje zie je een:

1. Fase-overgang
2. Ontleding
3. Verbranding
4. Gloeien

Wat gebeurt er als je papier verhit in een reageerbuis?

1. Fase-overgang
2. Scheiding
3. Verbranding
4. Ontleding

Wat gebeurt er als je kaarsvet verwarmt?

1. Ontleding
2. Scheiding
3. Verbranding
4. Fase-overgang

Wat gebeurt er als je papier verhit buiten een reageerbuis?

1. Fase-overgang
2. Scheiding
3. Verbranding
4. Ontleding

Is de beschreven reactie een ontledingsreactie, of een verbrandingsreactie?

1. ontleding
2. verbranding

Een sterretje wordt aangestoken waarop magnesium is aangebracht. Bij de reactie ontstaat magnesiumoxide (MgO). Welk type reactie vindt hier plaats?

1. Ontleding
2. Verbranding
3. Smelten
4. Zuur-base

Conclusie
De onderzoeksvraag was: Welke reactieproducten ontstaan wanneer je suiker ontleedt dmv thermolyse? Geef antwoord op de onderzoeksvraag.

Huiswerk H4.1

Maken opdracht 1 t/m 14