Do 18-01-24 Gramm uitleg

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H49

Donnerstag, 18. Januar 2024

die Planung

• Grammatica herhalen + stencil

Kapitel 1

Grammatik A: haben/sein/werden in t.t, v.t, v.d

Grammatik B: vervoeging zwakke werkwoorden in t.t. 

Grammatik E: zwakke werkwoorden uitzonderingen

Hulpwerkwoord haben + sein

ich

du

er/sie/es

wir

ihr

sie/Sie

habe

hast

hat

haben

habt

haben

hatte

hattest

hatte

hatten

hattet

hatten

haben  (hebben)               

Partizip II (v.d)

gehabt                

Präsens(t.t)          Präteritum (v.t)

A

Hulpwerkwoord haben + sein

ich

du

er/sie/es

wir

ihr

sie/Sie

war

warst

war

waren

wart

waren

sein (zijn               

Partizip II (v.d)

gewesen               

Präsens(t.t)          Präteritum (v.t)

bin

bist

ist

sind

seid

sind

A

Hulpwerkwoord haben + sein

ich

du

er/sie/es

wir

ihr

sie/Sie

wurde

wurdest

wurde

wurden

wurdet

wurden

werden (worden/zullen)                  

Partizip II (v.d)

geworden               

Präsens(t.t)          Präteritum (v.t)

werde

wirst

wird

werden

werdet

werden

A

1. stam? werkwoord -en

2. plaats uitgang die hoort bij het pers vnw

BV.: wohnen - wohn - du wohnst

B

zwakke ww t.t

(FE)   E  |  ST  |  T  |  EN  |  T  |  EN

ich          du           er           wir         ihr        sie

                                sie                                      Sie 

                                es

ik                    jij                  hij                     wij                jullie           zij (mv)

           

    

zij                                                              u

het

ich

du

er/sie/es

wir

ihr

sie/Sie

ik

jij

hij/zij/het

wij

jullie

zij/u

wohne

wohnst

wohnt

wohnen

wohnt

wohnen

reise

reist

reist

reisen

reist

reisen

rede

redest

redet

reden

redet

reden

wohnen      reisen          reden        atmen

1. stam? werkwoord -en

2. plaats uitgang die hoort bij het pers vnw

BV.: wohnen - wohn - du wohnst

ezelsbruggetje:

(fe)esttenten

normaal            stam op s-klank      stam op -d/-t           stam op -m-n

E

zwakke ww

t.t

atme

atmest

atmet

atmen

atmet

atmen

-s klank: -ß, -s, -ss, -x, -z GEEN SCH

Kapitel 2

Grammatik A: modale werkwoorden in de t.t.

Grammatik C: volgorde werkwoorden

Modale werkwoorden

Geeft een extra betekenis aan de zin: dat je iets mag/kan/moet.
*Bij het enkelvoud verandert de klinker.

müssen	wollen	können	dürfen	mögen	sollen
moeten (noodzaak, plicht)	willen/ zullen	kunnen	mogen	leuk vinden, houden van, lusten, iemand mogen	moeten (verzoek/opdracht van een ander)

A

ich

du

er/sie/es

wir

ihr

sie/Sie

muss

musst

muss

müssen

müsst

müssen

müssen

will

willst

will

wollen

wollt

wollen

wollen

kann

kannst

kann

können

könnt

können

können

noodzaak/                           willen/                                       kunnen

plicht                                    zullen

v.d.            gemusst              gewollt                    gekonnt

A

ich

du

er/sie/es

wir

ihr

sie/Sie

darf

darfst

darf

dürfen

dürft

dürfen

dürfen

mag

magst

mag

mögen

mögt

mögen

mögen

soll

sollst

soll

sollen

sollt

sollen

sollen

mogen                    leuk vinden, houden van          moeten (verzoek/

                                  lusten, iemand mogen           opdracht van een ander)

v.d.            gedurft                gemocht                 gesollt

A

Woordvolgorde

tijd - reden - manier - plaats

Bv. Ich lerne am Wochenende wegen meiner Prüfung sehr intensiv in der Bibliothek.

C

Voor de woorden:

denn, dass, weil en ob

komt een , . Dit zijn namelijk voegwoorden. 

In een zin:

Ich komme nicht, denn mein Fuß ist gebrochen.

of

Ich komme nicht, weil mein Fuß gebrochen ist. (pv achteraan)

of

Danke, dass Sie mir geholfen haben. 

of: Weisst du, ob du am Samstag kommst (pv achteraan)

Woordvolgorde: 3 situaties waarbij NL/D anders zijn

1: samengesteld ww staat de pv vooraan en het 2e deel achteraan.

NL: Ik ga graag uit met mijn vrienden/ Ik ga graag met mijn vrienden uit.

D: Ich gehe gerne mit meinen Freunden aus.

2: twee hele ww aan het eind van de zin? Modale ww altijd achteraan.

NL: Ik heb het nog nooit kunnen betalen.

D: Ich habe es noch nicht zahlen können.

3: in samengestelde zin (hoofdzin+bijzin) moet de pv achteraan.

NL: Ik weet, dat zij niet mag komen/komen mag.

D: Ich weiß, dass sie nicht kommen darf.

C

 Aufgaben machen

opdrachten maken

• Was (wat)? 

Film

• Wie (hoe)? Boek
• Hilfe (hulp)? Buren, docent

• Zeit (tijd)? 9:50
• Fertig (klaar)? iets voor jezelf

An die Arbeit!