Samenvatting voor de toets

Samenvatting voor de toets

Dit leren is niet genoeg voor een voldoende, je moet ook oefenen met de opgaven :)

Waarnemen

Verschijnsel: Een gebeurtenis die je waar kan nemen.
Waarnemen: Iets wat je merkt met je zintuigen, dus ruiken, voelen, proeven, zien of horen. 

Veiligheidsregels bij een practicum

• Luister naar je docent en doe wat je docent zegt.

• Niet duwen, trekken of rennen in het lokaal.

• Niet eten of drinken in het lokaal.

• Leg geen tas of andere spullen waar mensen moeten lopen.

• Draag een veiligheidsbril als dat nodig is.

• Bind lang haar in een staart als je met vuur werkt.

• Werk altijd voorzichtig, vooral met scheikundige stoffen.

• Ruik alleen voorzichtig aan onbekende stoffen.

• Proef nooit van stoffen.

• Als er iets fout gaat, moet je meteen je docent waarschuwen.

Meetinstrumenten

Meetinstrument = een hulpmiddel om bepaalde grootheden te meten. 

Omdat wat we waarnemen niet altijd klopt. 

Tabel

Tabel = een geordende lijst van gegevens. 

Hierin schrijf je op wat je meetinstrumenten aangeven.
Weten jullie al hoe je hiervan een grafiek kan maken?

Grafiek

Grafiek = een plaatje om een verband tussen twee variabelen weer te geven. 

Grafiek tekenen

1. Teken de assen, een verticale y-as en een horizontale x-as.

2. Bepaal welke grootheid je op welke as gaat zetten, schrijf dit bij de as. Vergeet de eenheid niet.

3. Bepaal de stapgrootte en zet cijfers bij de assen. Gebruik hierbij min. 80% van de as.

4. Zet punten waar de cijfers overeenkomen met die van de tabel.

5. Zet een vloeiende lijn door de punten heen, gebruik geen liniaal

Grootheden en eenheden

Elke waarneming heeft zijn eigen grootheid. De grootheid is de eigenschap die we kunnen meten, zoals lengte, tijd en temperatuur. De grootheid is wat je meet.

We meten iedere grootheid in een bijbehorende eenheid. De eenheid van lengte is bijvoorbeeld meter en de eenheid van tijd is seconde. De eenheid is waarin je het meet.

Voorvoegsels

Wanneer de getallen heel groot of heel klein worden, maken we gebruik van voorvoegsels, zoals kilo of mili. 

Deze moet je kennen

Deze is uitgebreider :)

Statische elektriciteit

• Elektronen = hele kleine deeltjes die een negatieve elektrische lading hebben. Deze deeltjes kunnen overspringen.
• Positief geladen = minder elektronen dan protonen.
• Negatief geladen = meer elektronen dan protonen

Wat doen die ladingen?

Positief + positief, stoten elkaar af

negatief + positief, trekken elkaar aan
Negatief + negatief, ?

Ladingen in een stroomkring

• Elektronen stoten elkaar af
• Aan het einde van de kring, wacht een positieve lading. 

Elektronen gaan 'stromen'!

• Een isolator laat elektrische stroom slecht door. 
• Een geleider laat elektrische stroom goed door.
• Waarom zit er rubber om snoeren heen? 

Stroomsterkte

• Stroomsterkte = hoeveel ladingen er per seconde voorbij komen.
• De afstand die ik heb gelopen is 100 meter.
• De stroomsterkte van dit punt is 30 Ampère. 
• Dit kan je meten met een stroommeter. 

Spanning

• Bij een beekje zorgt de zwaartekracht dat de stroom gaat lopen. 
• Bij elektriciteit zorgt spanning dat de stroom gaat lopen.  
• Spanning = de elektrische druk die ervoor zorgt dat de stroom gaat lopen. Spanning wordt geleverd door een spanningsbron, bijvoorbeeld een batterij.
• De spanning kan je meten met een spanningsmeter.
• Grootheden en eenheden?

Energie

• Gaat het molentje harder of zachter draaien als er meer lucht in de ballon zit?
• Verband spanning en energie-overdracht. 

Soorten spanningsbronnen

• Chemische spanningsbron -  spanning wordt opgewekt met een chemische reactie. 
• Herbruikbare spanningsbronnen kun je opladen door de stroom er in de omgekeerde richting doorheen te laten lopen. 
• Weten jullie voorbeelden?
• Welke is beter voor het milieu?

Batterijen in serie

Batterijen kan je het beste 

in serie (= achter elkaar)

schakelen, dan kan je hun
spanning optellen.

?

Veiligheid bij netspanning

De netspanning kan voor sommige apparaten te hoog zijn, de transformator zorgt dan dat die wordt verlaagd. 

Schakelschema

• Een overzichtelijke weergave van een stroomkring. 
• Kunnen jullie een schakelschema tekenen met deze onderdelen? 

Schakelschema

• Een overzichtelijke weergave van een stroomkring. 
• Kunnen jullie een schakelschema tekenen met deze onderdelen? 

Serie

Serieschakeling - schakeling zonder vertakkingen

• De stroomsterkte is hier overal gelijk.
• De spanning wordt verdeeld over de lampjes

Parallel

Parallelschakeling = een schakeling met vertakkingen.

• De stroomsterkte wordt hier verdeeld over de lampjes.
• De spanning is overal gelijk. 

Hoe moet ik dat nou weer onthouden?

Stroomsterkte = aantal wagonnetjes

Spanning =  vracht van de wagonnetjes, wordt afgeleverd aan lamp.

Serie

Parallel