3.5 a Spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom

Tas op de grond en telefoon weg

Pak je boeken, schrift en pen

Leg je huiswerk klaar

Lezen

lesopbouw

• wat weet je al?
  
• doel
• uitleg
• opdracht
• zelfstandig werken 
  
• afsluiting

Wat weet je al?

zwakke werkwoorden

sterke werkwoorden

Doel

Na deze les kan je voltooid deelwoorden

 goed vervoegen.

voltooid deelwoord 

Een voltooid deelwoord is een werkwoord.

Wanneer gebruik je een voltooid deelwoord?

Als je wilt vertellen dat iets al gebeurd is.

Voltooid = af. (Er gebeurt daarna niets meer)

Een voltooid deelwoord begint met: ge, be, ver, ont of her

voltooid deelwoord 

Voor een voltooid deelwoord staat altijd een vorm van hebben, zijn of worden.

Hij verhuist naar Amsterdam.

--> Hij is naar Amsterdam verhuisd.

Zij gedragen zich de hele middag goed.

--> Zij hebben zich de hele middag goed gedragen.

voltooid deelwoord 

Hoe maak je een voltooid deelwoord van een zwak werkwoord?

Gebruik altijd: 't kofschip x

• Je neemt de stam van het ww (hele ww - en)
• Laatste letter in 't koschip x --> -t 
• Laatste letter niet in 't kofschip x --> -d

Hij is naar Amsterdam verhuisd.             

Hij heeft hard gewerkt.

voltooid deelwoord 

Hoe maak je een voltooid deelwoord van een sterk werkwoord?

BIjna altijd -en erachter.

Zij hebben zich de hele middag goed gedragen.

Zij hebben mooi gezongen

voltooid deelwoord 

Let op:

Als een werkwoord al begint met ge, be, her, ver of ont -->

niet nog een keer een voorvoegsel ervoor zetten.

verhuisd --> NIET geverhuisd

gedragen --? NIET gegedragen

voltooid deelwoord 

Splitsbare werkwoorden:

Hij maakt dat touw vast.

Maak dat touw vast!

Hij heeft dat touw net vastgemaakt.

Bij het voltood deelwoord van een splitbaar werkwoord komt het voorvoegsel tussen de twee delen.

Opdracht

1. De politie werd door de betogers .................................................... (hinderen). 
2. Wie heeft nu eigenlijk tegen wie ............................................... (schreeuwen)?
3. Rondom Eindhoven zijn allerlei nieuwe wegen  ......................... (aanleggen).
4. Heb jij die toetsen wel in lettertype Verdana grootte.............. (aanleveren)?
5. Tian heeft zojuist weer een half uur ............................................. (hiphoppen).
6. Nayla heeft de uitleg van het voltooid deelwoord  ...................... (begrijpen).
7. Wat is er................................................................................................. (gebeuren)?

   8. Is hij er vorige les wel ................................................................................... (zijn)?

  

zelfstandig werken

blz. 114 + 115

opdracht 3a+b, 4 t/m 6

afsluiting

We hebben deze les geleerd hoe je splitsbare werkwoorden  en werkwoorden met een voorvoegsel vervoegd als voltoid deelwoord.