2.2 Plein M

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Plein M | 2.2 Stromingen in de samenleving

In deze les:

• Uitbreiding van het kiesrecht
• Openbaar onderwijs
• Strijd voor het onderwijs
• Stromingen
• Aletta Jacobs
• Opdracht

Uitbreiding van het kiesrecht

• 1815, alleen rijke mannen stemmen
•  Veel kritiek en onvrede 
• 1917, algemeen mannenkiesrecht
• 1917, passief kiesrecht voor vrouwen
• 1919, algemeen kiesrecht
• Ontstaan Parlementaire Democratie

Actief kiesrecht = stemmen 

Passief kiesrecht = verkiesbaar stellen

Politieke stromingen

Stroming	Uitleg
Socialisme	Zij vinden dat de overheid op moet komen voor de zwakkeren in de samenleving
Confessionelen	Zij vinden geloof en de normen en waarden die daarbij horen belangrijk.
Liberalisme	Zij vinden vooral vrijheid belangrijk. De overheid moet niet te veel regelen.

Politieke partijen

Politieke partij	Afkorting	Stroming
Partij van de Arbeid, Socialistische partij	PVDA- SP	Socialisme
Christen Democratisch Appel, Staatkundig gereformeerde partij	CDA-SGP	Confessionalisme
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, Democraten 66	VVD-D66	Liberalisme

Openbaar onderwijs

• 19e eeuw, kinderarbeid!
• Wet die dat veranderde? Kinderwetje van.......
• 20e eeuw, openbaar onderwijs > dus niet elke school kreeg geld van de overheid

Lezen

blz 59 en blz 60

Basis: blz 54 en 55

"Hoe helpt onderwijs bij de emancipatie van arme mensen?"

Emancipatie > betekent gelijkheid

Strijd over het  onderwijs

• Gelovigen wilden ook hun eigen school
• Confessionelen: gelovige
• Maar kregen geen geld van de overheid 
• Richtten politieke partijen op
• 1917, onderwijswet: overheid betaald nu ook de bijzondere scholen

Links en rechts

Stromingen

• Liberalisme :Meer vrijheid voor burgers, eigen verantwoordelijkheid > minder overheid



• Confessionalisme: Geloof centraal, waarden kerk. Meer gemeenschap > overheid in nood
• Socialisme: Komen op voor zwakkere in de samenleving > meer overheid

Volksvertegenwoordiging, vertegenwoordigen het volk.

• Hoe? Door te stemmen kiezen wij de volksvertegenwoordiging > tweede kamer!
• Gemeenteraad.
• Provinciale Staten
• Europees Parlement

Huiswerk 

Opdracht 1-2-3

Stromingen politiek

3 politieke stromingen:

• Confessionalisme: geloof is belangrijk, alleen hulp overheid als niet anders kan.
  
• Liberalisme: weinig hulp van de overheid, eigen verantwoordelijkheid en vrijheid!
• Socialisme: veel hulp van de overheid, elkaar helpen!

Algemeen kiesrecht

Voor 1919 mochten alleen mannen in Nederland stemmen. Onder leiding van Aletta Jacobs hebben vrouwen hier jarenlang tegen gedemonstreerd. In 1919 kregen vrouwen ook het recht om te stemmen (algemeen kiesrecht).

Algemeen kiesrecht = passief EN actief kiesrecht!

Kiesrecht

Nederland kent kiesrecht voor iedereen: 

• Vanaf 1919
• Actief: Stemmen
• Passief: Verkiesbaar stellen

Kandidaat

• Lid van een politieke partij.
• Iemand op wie je kunt stemmen. 

Stel je je verkiesbaar: passief kiesrecht

Ga je naar de stembus: actief kiesrecht

Opdracht voor cijfer!

Oprichten politieke partij

Stap 1:  Bekijk op internet het partijprogramma van een aantal partijen:  VVD-SP-CDA-PVV-PVDA/GL: GOOGLE! 

- Je bedenkt welke standpunten jij belangrijk vindt en kunt een passende naam en slogan hierbij bedenken. Je kan het bijna nooit eens zijn met alle standpunten van een partij, dus zoek tussen verschillende partijen.

www.nemokennislink.nl

Dus wat ga je doen?

Je maakt een poster of een PowerPoint

• Naam vd Partij
  
• Slogan: pakkende zin! Bijvoorbeeld: Samen sterk!
  

• Logo
• Standpunten ( wat vind jij belangrijk) minimaal 5.
• Bij welke stroming hoort jouw partij? Liberalisme-Confessionalisme-Socialisme? Vrijheid of juist elkaar helpen?
• Welk onderwerp is voor jouw partij het belangrijkste, dit moet ik terug kunnen zien in naam of logo.
  

Voorbeelden onderwerpen standpunten

* Milieu

* Woningnood

* Gezondheidszorg

* Openbaar vervoer

* Vluchtelingen

* Defensie ( leger)

* Onderwijs

Kies er hier 5 van en bedenk het standpunt van je nieuwe partij op deze onderwerpen!

Vrijheid en eigen verantwoordelijkheid of elkaar juist helpen?

jongerenkieswijzer.nl

Abraham Kuyper

Hij richtte de ARP op een Christelijke politieke partij.

Dit was dus een confessionele partij > geloof!

Zo kreeg hij het voor elkaar dat er subsidie kwam voor Christelijke scholen, hij ruilde dit recht met de liberalen die graag kiesrecht voor vrouwen wilden. 

Lezen!

Bladzijde 61: Strijd voor gelijkheid

Maken:

Opdracht 4+5

Socialisten

Kwamen op voor de rechten van arbeiders.

PVDA > Socialistische partij!

Partij van de arbeid

Communisten

Ongelijkheid verandert alleen met een revolutie.

Wat was dat ook als weer een revolutie?

Conservatieven

Macht bij koning en adel, het moet zo blijven zoals het is. 

video.scholieren.com

5 politieke stromingen

Liberalisme > Vrijheid-Verantwoordelijkheid

Communisme > Revolutie, volk in opstand, dan gelijk

Socialisme > Voor elkaar zorgen, ook voor zwakkere

Conservatisme > Alles zo houden als het is, koning baas!

Confessionalisme > Geloof belangrijkste, leven naar deze normen en waarden

Rol voor de overheid?

Liberalisme > Klein!

Communisme > Groot!

Socialisme > Groot!

Conservatisme > Klein!

Confessionalisme > Alleen als het niet kan worden opgelost in gemeenschap van het geloof

Huiswerk

Opdrachten: 6-7-8-9

Volgende week herhaling 2.1 en 2.2

Toets: 12 december voor 2K1/2K2 en 2KM

13 december voor 2B1

video.scholieren.com