Taalgericht vakonderwijs

• Mediawijsheid
• HBO
• Studiejaar 4

Vakgericht taalonderwijs

Context: Verbinding tussen nieuwe en bestaande kennis.

Interactie: taalgebruik tussen leerling onderling en leerling en docent om taalaanbod levend te maken.

Taalsteun: goede voorbeelden en actieve ondersteuning om vaktaal te leren.

Context

Opdrachten, leerstof en vakkennis in herkenbare situaties/context plaatsen.

Bestaande kennis koppelen aan nieuwe kennis

Betekenis in de lesstof door koppeling met dagelijks leven

Open luikjes, laat leerlingen 'kapstok' meenemen

Vakgericht taalonderwijs

Taalgericht Vakonderwijs

Taal <-> Vak

• Taal als middel om vakkennis over te brengen
• Taal = vakoverstijgend. 
• Lezen is niet beperkt tot Nederlands

Vakdoelen en taaldoelen naast elkaar aanbieden

Hoe ga je om met leerlingen met een lagere taalvaardigheid?
Hoe krijg jij deze leerling bij de les?

sprookje 

Er was eens een lieve, flinke houthakkersjongen. Hij heette Mullah en hij was niet gelukkig. De hele dag werkte hij in het grote, diepe bos. Samen met zijn broer. Elke avond maakten zij eerst een maaltijd. Daarna gingen zij slapen in hun hut, hoog in een sterke boom. Zo ging dat week na week, jaar na jaar. Maar Mullah wilde wel eens verandering. 

In een ver land woonde een prinses. Zo had iemand hem eens verteld. De houthakkersjongen maakte een lange reis over hoge bergen en grote zeeën.  In het verre land vond hij na lang zoeken de prinses. Wat was hij blij. Hij ging bij de prinses op bezoek.  Die was ontzettend aardig. " wil jij misschien trouwen?" vroeg hij. " dat is goed"  zei de prinses. Ze vertrokken uit het verre land en wonen nu samen in het grote bos samen met de broer van de houthakkersjongen.

Bewustwording

In de les geven leerlingen aan dat er een error optreedt bij het lezen van dit sprookje. 

Ben je er bewust van dat dit effect aanwezig kan zijn bij leerlingen bij het lezen van een tekst in een methode. Het gebrek aan kennis van bepalende inhoudswoorden werkt door in het begrijpen van een leertekst.

Maar hoe ondersteunen wij leerlingen in het voorkomen van een 'error'?

Hoeveel procent van de woorden in een tekst moet je minimaal kennen om een tekst te kunnen begrijpen?

1. 80%
2. 90%
3. 95%
4. 100%

Interactie

Geef ruimte in jouw les voor interactie. 

Leerlingen luisteren naar elkaar, spreken met elkaar over taal en vakinhoud.

Laat leerlingen spreken over betekenis van begrip: Stimuleer betekenisonderhandeling.

Neem leerlingen mee in keuzes in les

Taalsteun

Modeleren

Geef taalhulp.

• Schema's 
• Brainstormen
• Organizers
• Overzicht

Taalsteun

Geef heldere kaders

Bespreek instructies en taakdoelen

Doe voor hoe een leerling de opdracht kan aanvliegen

Bekijk jouw methode kritisch, kun je tekst anders verwoorden en aanpassen op leerlingtaal?

Hoe toegankelijk is jouw methode? 

Van DAT naar CAT??

--> 

DAT:

Dagelijks algemeen taalvaardigheid

Dagelijks spreektaal

VVD wil meer verantwoordelijkheid bij burgers leggen.

CAT:

Cognitief academisch taalvaardigheid

Vaktaal

VVD is een liberale partij

Op welke manier ondersteun jij nu de ontwikkeling van DAT naar CAT?

Vragen om bij stil te staan

Doen wij als taaldocenten al meer aan taalsteun?

Is het een goed idee om taalsteun te bieden door           bijvoorbeeld bij alle vakken op dezelfde manier te laten maken?

Hoe zien jullie de aandacht voor schooltaalwoorden voor je?

TVO

?!

estringa, T. (2020). Handboek taalgericht vakonderwijs. Bussum: CoutBronvermelding: 

Hajer, M., & Meinho.

Verder verdiepen - eigen lespraktijk 

Quickscan SLO

file:///C:/Users/bramt/Downloads/kijkwijzer-voor-taalgericht-vakonderwijs%20(5).pdf