Nederlands 3.1 dinsdag 08 december

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Nederlands

Welkom bij

Nederlands

Wat gaan we doen?

-  Terugblik op vorige week

-  Start maken met kijken en luisteren

Lesdoel

Aan het eind van deze les heb je kennisgemaakt met:

- het onderdeel kijken en luisteren.

- hoe je je oriënteert op een gesproken tekst;

- waar je op moet letten;

- de onderdelen lezen EN luisteren

Oriënteren op gesproken teksten

Voordat je gaat luisteren, kun je je op de tekst oriënteren. Zo heb je al een beeld van wat er aan bod gaat komen. Je kunt tijdens het luisteren de informatie dan beter volgen. 

(Compact handboek blz. 48)

Hoe oriënteer je?

• Gebruik alle beschikbare informatie, bijvoorbeeld een aankondiging of flyer.
• Bepaal wat de tekstsoort is. Bijvoorbeeld journaal, reclame, kinderprogramma etc. 
• Bepaal wat het onderwerp is
• Bepaal wie de spreker/sprekers zijn en wat de rol van de spreker is (gast, presentator, deskundige etc.)

Tekstsoorten en tekstdoelen

Elke tekstsoort heeft een tekstdoel aan zich gekoppeld.

Het journaal is informerend. 

Een reclame is altijd activerend.

Een consumentenprogramma (bijvoorbeeld keuringsdienst van waarde) wil informeren en waarschuwen. 

Aantekeningen maken

Tijdens het luisteren naar een gesproken tekst, kun je aantekeningen maken om de informatie beter te onthouden. Het helpt je ook om geconcentreerder te luisteren en minder afgeleid te raken. 

Je schrijft de belangrijkste informatie uit de gesproken tekst kort op. 

Vervolg..

Je laat eerst tot je doordringen wat er wordt gezegd en je bepaalt vervolgens wat er belangrijk genoeg is om op te schrijven.

- Gebruik steekwoorden, geen hele zinnen

- Houd genoeg ruimte in je aantekeningen, zodat je er nog iets bij kunt schrijven.

- Gebruik pijlen en opsommingstekens om verbanden aan te geven

- Gebruik afkortingen om tijd te besparen

Rol van beeld  

Informatie haal je niet alleen uit gesproken tekst, MAAR ook uit beeld.

Het verduidelijkt elkaar.

Oefenen

Het klokhuis
Hoe train je paarden voor Prinsjesdag?

Oriënteer je op de gesproken tekst. 

1. Wat is de tekstsoort?

2. Wat is het onderwerp?

3. Wie is de spreker/wie zijn de sprekers? 

4. Bedenk wat er waarschijnlijk in de tekst aan bod komt. 

Antwoorden

1. Het klokhuis is een informatief kinderprogramma. Het tekstdoel is waarschijnlijk informeren.
2. Het onderwerp is het trainen van paarden voor Prinsjesdag. 
3. Er zal een presentator van het Klokhuis aanwezig zijn en waarschijnlijk een deskundig iemand, bijvoorbeeld een paardentrainer.
4. Op basis hiervan verwacht ik informatie te krijgen over waarom paarden getraind moeten worden voor Prinsjesdag, hoe dat trainen in zijn werk gaat en wie de paarden trainen.

Samenhang

Een gesproken tekst bestaat uit verschillende delen. Die verschillende delen hebben met elkaar te maken; ze hangen samen met elkaar. Als je luistert probeer je de samenhang te begrijpen. Dit doe je door te letten op aanwijzingen over de samenhang. 

Aanwijzingen voor samenhang

In de introductie:

• Het onderwerp wordt aangekondigd
• Vaak wordt gezegd wat er aan bod komt
• Vaak wordt gezegd wie er aan het woord komt
• Vaak worden er al conclusies/resultaten genoemd

In de rest van de tekst:

• Signaalwoorden/Signaalzinnen
• Spreekpauzes
• Verandering van beeld

Belangrijke informatie

Sommige informatie in een gesproken tekst is belangrijker dan andere informatie. Er zijn aanwijzingen die je helpen de belangrijke informatie te herkennen:

• Signaalwoorden en signaalzinnen
• Nadruk op zinnen en woorden
• Herhaling van informatie
• Spreekpauzes
• Geschreven tekst

Aan de slag

Zie lesplanning!