Herhaling 8.1 + 8.2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Herhaling 8.1 + 8.2

leerdoelen doornemen 

oefenvragen

extra uitleg

Paragraaf 8.1 Bloed

• Je kunt de delen waaruit je bloed bestaat benoemen en van ieder deel de functie beschrijven.
  
• Je kunt uitleggen hoe je bloed stoffen door je lichaam vervoert.
  
• Je kunt beschrijven wat er door inspanning in je lichaam verandert.

Welk onderdeel van het bloed vervoert zuurstof?

Welk onderdeel van bloed zie je hier?

is onderdeel van het bloed

is geen onderdeel van het bloed

Rode bloedcel

Zuurstof

witte bloedcel

ijzer

Plasma

Water

Vet

sleep de juiste tekst of afbeelding naar het juiste onderdeel.

plasma-eiwitten

bloedplaatjes

opgeloste stoffen

water

Sleep de onderdelen van het bloed naar de juiste taak.

Bestrijden ziekte-verwekkers

Bloedstolling

Vervoer afvalstoffen en andere opgeloste stoffen

Vervoer zuurstof

Bloedplaatjes

Bloedplasma

Rode bloedcel

Witte bloedcel

Rode bloedcel

Witte bloedcel

Bloedplaatjes

Wat is de functie van hemoglobine?

1. Het aanmaken van antistoffen tegen ziektes
2. Het reguleren van de lichaamstemperatuur
3. Het vervoeren van zuurstof in het bloed
4. Het afbreken van voedingsstoffen in de maag

Welk mineraal is nodig voor de aanmaak van hemoglobine?

1. Calcium
2. Zink
3. Kalium
4. IJzer

Leg uit waarom je tijdens het sporten meer en sneller inademt dan in rust.

Verbrandingsformule: 

->

Glucose

Zuurstof

Energie

Koolstofdioxide

Water

Wat heb jij meer nodig tijdens het sporten voor verbranding?

Onderdelen bloed

BLOEDPLASMA

BLOEDPLAATJES

WITTE BLOEDCELLEN

RODE BLOEDCELLEN

onderdelen bloed

bloedplasma	rode bloedcellen	witte bloedcellen	bloedplaatjes
vervoert meerdere stoffen	vervoert alleen zuurstof en geen celkern	maken ziekteverwekkers onschadelijk en hebben celkern	zijn onderdelen van cellen en hebben een functie bij bloedstolling

Witte bloedcellen

(leukocyten) 

• Hebben wel een celkern.
• Hebben geen vaste vorm.
  
  
• 2 type witten bloedcellen:

       *Witte bloedcellen die         

        ziekteverwekkers
insluiten.  (vreetcellen)

      *En witte bloedcellen die     

        antistoffen produceren. 

Verbranding bij organismen

Ieder levend wezen doet altijd aan verbranding!

Verbranding is niet altijd even hoog; als je beweegt verbrand je meer/sneller

Elke cel doet aan verbranding

Meer van alles

Meer inspanning = meer verbranding

Meer verbranding = meer brandstof nodig

Meer verbranding = meer zuurstof nodig

Sneller en meer ademhalen

Snellere hartslag 

glucose wordt vrijgemaakt

Vragen over 8.1?

Paragraaf 8.2 Bloed stroomt

• Je kunt de drie soorten bloedvaten van een mens benoemen en hun kenmerken beschrijven.
• Je kunt de belangrijkste bloedvaten in je lichaam benoemen.
• Je kunt beschrijven langs welke route bloed door je lichaam stroomt.
• Je kunt de bouw van het hart en de route van het bloed door je hart beschrijven.
• Je kunt uitleggen hoe het hart klopt

Welke taak hoort bij welk bloedvat?

de bloeddruk is heel laag, en bloed gaat via deze bloedvaten naar het hart toe.

dikke wanden, en het bloed gaat vanaf het hart door dit soort bloedvaten naar organen toe

dunne bloedvaten, hier gaan stoffen van het bloed naar cellen en andersom

ader

slagader

haarvat

In de afbeelding zie je verschillende typen bloedvaten.

Wat is de naam van elk type bloedvat? Sleep de juiste naar erheen.

Slagader 

Ader

Haarvat

Welk soort bloedvat wordt beschreven.
Bloeddruk is erg laag en er vindt stofwisseling plaats

1. slagader
2. ader
3. haarvat

Welk bloedvat wordt beschreven.
Zeer hoge bloeddruk en dikke wand

Kleine bloedsomloop

Grote bloedsomloop

Bloedvaten die van het hart af komen en naar het orgaan toe gaan heten

Bloedvaten die van het orgaan af komen en naar het hart toe gaan heten

Bijvoorbeeld:

Bijvoorbeeld:

Ader

slagader

nierader

nierslagader

Welk bloedvat is zuurstofarm?

zuurstofarme bloedvaten

Aorta

Longader

Longslagader

Holle ader

Poortader

Nierslagader

In de onderstaande afbeelding  zijn schematisch de lever en een deel van de dunne darm van de mens met aan- en afvoerende bloedvaten getekend. De bloedvaten staan aangegeven met cijfers. De namen van de bloedvaten staan aan de rechterkant. Sleep nu de namen van de bloedvaten naar het juiste cijfer.

1

2

3

4

leverslagader

darmslagader

poortader

leverader

Sleep de namen naar de juiste bloedvaten 

Nierslagader

Longader

Leverader

Poortader

Aorta

Longslagader

Sleep het bloedvat naar de juiste naam.

Holle ader

Aorta

Longader

Long slagader

In de afbeelding is een doorsnede van een schematisch hart weergegeven. Sleep de onderdelen naar het hart.

Rechterboezem

Rechterkamer

Linkerboezem

Linkerkamer

Bloed stroomt het hart in

Bloed stroomt het hart in

Bloed stroomt het hart uit

Bloed stroomt het hart uit

In welk onderdeel van het hart stroomt er zuurstof rijk bloed binnen

1. linker kamer
2. linker boezem
3. rechter kamer
4. rechter boezem

De Linker boezem, longaders, longen, longslagaders en rechterkamer bevinden zich in de kleine bloedsomloop.

Welke route volgt het bloed in de kleine bloedsomloop? 

Kies uit:

Rechterkamer -                   

linkerboezem

longaders

longslagaders

longen

De aorta, holle aders, linkerkamer , organen en rechterboezem bevinden zich in de grote bloedsomloop.

Welke route volgt het bloed in de grote bloedsomloop? 

Kies uit:

Linkerkamer

aorta

holle aders

organen

rechterboezem

Voedingsstoffen zijn opgehaald in de darmen. Wat is het eerste bloedvat die het bloed tegenkomt?

1. darmader
2. darmslagader
3. holle ader
4. poort ader

Het hart klopt altijd 2 keer. Wat "klopt" er als eerst?

1. boezems
2. kamers

Wat gebeurt er als de aderkleppen niet goed functioneren?

1. Vorming van bloedstolsels
2. Verhoogde bloeddruk en hartritmestoornissen
3. Verminderde zuurstoftoevoer naar de organen
4. Terugstroming van bloed en spataderen

Wat is de taak van aderkleppen?

1. Voorkomen van terugstroming van bloed
2. Transporteren van zuurstof naar de cellen
3. Reguleren van de bloeddruk
4. Filteren van afvalstoffen uit het bloed

Bloedvaten

3 soorten bloedvaten:

• slagaders: dikke wand, hoge bloeddruk
  
• haarvaten: 1 cellaag dik, lage druk, stofwisseling 
• aders: dunne wand, kleppen, zeer lage druk

Het hart pompt bloed door de bloedvaten.

De namen van de bloedvaten komen vaak van de organen waar ze naartoe of vandaan lopen.

Kleine bloedsomloop

Namen bloedvaten

naam van orgaan + slagader/ader

Uitzonderingen

Deze bloedvaten verklappen niet waar ze heen gaan of vandaan komen:

• Bovenste en onderste holle aders
• Poortader
• Aorta

Onderdelen hart

Vragen over 8.2?