Gebiedende wijs

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

- ik kan in een persoonlijke e-mail of brief de gebiedende wijs toepassen 

Gebiedende wijs

Imperativ

Wanneer gebruik je
de gebiedende wijs?

aan één persoon:

stam + e

Jens, mache Aufgabe 2.

aan meerdere personen:

stam + t

Kinder, macht Aufgabe 2.

aan meneer/mevrouw:

stam + en & Sie

Frau Maier, machen Sie Aufgabe 2.

aan één persoon:  stam + e

• Laufe, du bist fast zu spät!
• Mache die Tür auf, Anna.
• Schließe das Fenster, bitte.
• Warte auf mich!

Weetje!

In de spreektaal vervalt de 'e' heel vaak. Dus "mach die Aufgabe" ipv "mache die Aufgabe" bijvoorbeeld. Maar je kunt de 'e' niet altijd weglaten! Schrijf 'm daarom altijd op - mét 'e' kan altijd, zonder niet...!

aan meerdere personen:  stam + t

• Lauft, ihr seid fast zu spät!
• Macht die Tür auf, Kinder.
• Schließt das Fenster, bitte.
• Wartet auf mich!

beleefd verzoek:  stam + en + Sie

• Laufen Sie, Sie sind fast zu spät!
• Machen Sie die Tür auf, Frau Müller.
• Schließen Sie das Fenster, bitte.
• Warten Sie auf mich!
• Setzen Sie sich bitte.

Jana, ... die Tür auf, bitte!

1/6

1. mache
2. macht
3. machen Sie

... eure Bücher vor euch.

2/6

1. nehme
2. nehmt
3. nehmen Sie

... den Moment, Tobias!

3/6

1. genieße
2. genießt
3. genießen Sie

... sich, Herr Schneider.

4/6

1. setze
2. setzt
3. setzen Sie

... auf Frau Thole, Kinder!

5/6

1. warte
2. wartet
3. warten Sie

Sehr geehrte Gäste, ... herein!

6/6

1. komme
2. kommt
3. kommen Sie

Uitzonderingen: het werkwoord sein

• sei leise!
• seid leise!
• seien Sie leise!

Seid leise!

Uitzonderingen: sterke ww met e in de stam

• Lies Aufgabe 1.
• Lest Aufgabe 1.
• Lesen Sie Aufgabe 1

• Gib mir das Buch.
• Gebt mir das Buch.
• Geben Sie mir das Buch.

• Iss das Gemüse!
• Esst das Gemüse!
• Essen Sie das Gemüse!
  

Uitzondering!

Alleen het sterke werkwoord gehen trekt zich niets van deze uitzondering aan! Daar blijft in het enkelvoud de 'e' gewoon een 'e':

Gehe nicht weg! Ich liebe dich!

Scheidbare werkwoorden

opstaan ->

Sta op! ->

aufstehen

Stehe auf!

Steht auf!

Stehen Sie auf!

einpacken

ausgeben

mitgehen

abholen

fernsehen

vorlesen

Kinder, ... still!

1/3

1. sei
2. seid
3. seien Sie

... das Buch, es echt schön, Laura!

2/3

1. lese
2. lies
3. liest

... die Tür ..., Herr Wenke!

3/3

1. machen Sie ... auf
2. aufmachen Sie
3. aufmacht
4. macht auf

En nu jij! Maak de volgende open vragen.

Voorbeeld: schreiben (Jana, den Brief)

Antwoord: schreibe den Brief

Hans: geben das Buch

1/10

die Kinder: sein mutig

2/10

Jens und Jana: aufmachen die Tür

3/10

Max: anrufen Oma

4/10

Frau van Rij : sein vernünftig

5/10

die Schülerinnen: fahren nach Hause

6/10

die Gäste: sich setzen

7/10

Schreibaufgabe:

Schrijf een instructie, waarbij er een aantal (min. 3) opdrachten gedaan moeten worden. Bijvoorbeeld het raam of de deur sluiten/openen, een boek oppakken, iets op het bord schrijven, opstaan, gaan zitten etc.

Maak de instructie geschikt voor elk van deze gevallen:

Maak totaal 9 zinnen.

1 persoon: leerling

2 personen: leerlingen

1 persoon: docent

Und jetzt du...

- oefenen met de gebiedende wijs: 

Schrijf je schrijftaak in je notitieboekje !

De taak van volgende week

- b Leespagina:13 oefeningen 5.6

- E Schrijfpagina 27.in je boek

-doet de opdrachten online

exam.net = Schrijftaak A2

Ziele erreicht? 

• Ik ken de 3 vormen van de gebiedende wijs en kan ze in mijn brief toepassen

Alles !