10.2 Koloniën worden onafhankelijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Overzicht dekolonisatie na WO II:

• Na WO II dekolonisatie, o.a. in:
• Korea (1945, Japan)
• Vietnam (1945, Frankrijk)
• India (1947, Engeland)
• Palestina > Israel (Wansee-conferentie)
• Filipijnen (1947, VS)
• Nederlands-Indië (1949, Nederland)
• Cambodja (1953, Frankrijk)


• Marokko (1956, Frankrijk)
• Afrikaanse koloniën (1960 >)

Vietnam-oorlog: onderdeel van de Trumandoctrine?

Een kort overzicht, beginnend met een protestsong van Billy Joël

0

Ook de dekolonisatie van Vietnam werd onderdeel van de Koude Oorlog: 

• Voormalige Franse kolonie
• Ho Chi Minh strijd tegen Japanners (WO II)
• 1945: Ho roept Republiek Vietnam uit >
• Frankrijk bestrijdt Ho, gesteund door VS:
• Ho was een communist
• Containment + Domino-theorie belangrijk
• China en USSR steunen Vietcong (comm)
• Amerika verliest:
• - guerillatactiek communisten
• - Ho veel steun onder boeren
• - verzet in VS 

0

Vietnam

Een uitgebreid(er) verhaal.

Gevolgen Koude Oorlog in Azië: 

Dekolonisatie wordt onderdeel van de spanningen:

- in Nederlands-Indië kiest Amerika voor Soekarno (is anti-communist)

- in Vietnam kiest Amerika voor de Fransen en tegen Ho (is communistisch)

Situatie in Vietnam na WO II:

- Fransen willen gezag herstellen in Indochina 

- Ho Chi Minh begint guerilla-oorlog tegen Fransen

- Amerika steunt Frankrijk, vooral na 1949 (China onder Mao)

- Amerika richt ZOAVO op.

- 1954: slag bij Dien Bien Phoe: definitieve nederlaag Fransen!!!

- Conferentie van Genève

Conferentie van Genève:

- V.S./ SU / China / Eng / Fr / Laos/ Cambodja / Vietnam

- Uitkomsten:

   * tijdelijke verdeling Vietnam: noorden comm, zuiden kap.

   * na twee jaar vrije verkiezingen.

   * invoer van wapens/troepenversterkingen werden verboden

   * Zuiden mocht geen lid worden van Zoavo.

- Amerika weigert slotakkoord te ondertekenen........... 

Escalatie van de oorlog:

- verkiezingen niet gehouden, Vietnam bleef een verdeeld land

- verhuizingen 'over en weer'

- Amerika schoof Diem naar voren als president van Zuiden

- V.S. financieren opbouw leger en sturen 'adviseurs'

- Zuid-Vietnam lid van de Zoavo (1956)

- Diem ontwikkelt zich tot dictator:

Diem:

- katholiek, steunde grootgrondbezit, anti-abortus

- anti-communistisch, pro-Westers, anti-Frans

- hard optreden tegen onderwereld/boeddhisme.confusianisme

- oppositie verboden, ' zuiveringsacties'

- desastreuse landbouwhervormingen (boeren land ontnomen)

- later: ' agrovilles'

- na staatsgreep afgezet en vermoord (1963)

 

Verzet tegen Diem:

*  Nationaal Bevrijdingsfront (1960)

    - los van Ho

    - boeren uit het zuiden/militairen uit het Noorden

    - guerillastrijd, sabotage aanvoerlijnen en opslagplaatsen

*  Boeddhisten: zelfverbrandingen

reactie Amerikanen:

* toenemende betrokkenheid (dominotheorie, Eisenhower)

* 'Special Forces' (anti-guerillatactiek)

* 'Programma van de strategische dorpen'

* Napalm (Kennedy)

* 'Area bombing' gevolgd door Zuid-Vietnamese mil. (Johnson)

Gevolg: Steeds meer verzet, ook uit 'het Westen'

Boudewijn de Groot:

'Meneer de president'

0

Beslissende escalatie:     

     * president Johnson

      * Tonkin-incident, 1964

       * Tonkin-resolutie

Gevolgen Tonkin-incident

1. Oorlog werd totaal 

2. Ho Chi Minh steunt openlijk het NLF

3. toenemende stroom vluchtelingen

4. toenemend verzet:

     - studenten

     - oud-militairen

     - 'middle-class'

1968: Johnson niet herkiesbaar

0

0

documentaire Vietnam oorlog

Voor de liefhebber: 

een overzicht in 

2 uur 

0

Dekolonisatie van India en Pakistan

• 1947 einde aan Brits-Indië (Labourregering)
• Gandhi > geweldloos  verzet o.a:
• Zoutmars (1930): een fliminpressie

Dekolonisatie van India en Pakistan

• 1947 einde aan Brits-Indië (Labourregering)
• Gandhi > geweldloos  verzet o.a:
• Zoutmars (1930)
• probleem onafhankelijkheid:
• hindoes <> moslims > 2 staten:
• 1.  Pakistan zelfstandig (Moslim Liga)
• 2. India 
• volksverhuizingen
• 1948: Ganghi vermoord (fanatieke hindoe)
• Nehroe grote problemen:
• overbevolking/religie/armoede/China

Situatie in de kolonie voor WO II

• Nederland al actief in Azie vanaf 1602 (VOC)
• relatie met Indonesie liep van handelspartner naar kolonie
• In de 19e eeuw verstevigde Nederland haar greep op de kolonie
• verzoeken om meer onafhankelijkheid werden afgewezen
• Soekarno, leider nationalisten, streed voor zelfstandigheid

gevolgen WO II

Nederland wordt verslagen door Dld (mei 1940)

Nederlands-Indie wordt door Japan ingenomen (begin 1942)

Nederlanders in 

'Jappenkampen'

Houding van Soekarno mbt Japan

• Soekarno zegt steun toe:
• Hij hoopt hiermee onafhankelijkheid te krijgen
• Japan wil de grondstoffen (olie, voedsel) en
• traint Indonesische jeugd (Pemoeda's) ter voorbereiding op hun gevechten tegen de kolonisator 
• moment van machtsoverdracht wordt door de Japanners steeds uitgesteld totdat de Japanse verliezen toenemen (Amerika)

1945

• Japan zegt toe de macht op 17 augustus over te zullen dragen 
• 6 en 9 aug: atoombommen
• 15 aug: Japanse capitulatie
• Soekarno roept zelf de onafhankelijkheid uit
• Nederland is tegen

Houding Amerika:

• Amerika kiest zijde Soekarno omdat hij een bondgenoot is tegen communisme.
• Koude Oorlog speelt hier dus
• VS dringen aan op onderhandelingen
• Deze leidden tot niets
  

Gevolg: 2 politionele acties

• Militair ingrijpen in 1947 en '48
• Doel: orde en rust herstellen en de kolonie voor Nederland behouden.
• Amerika dwingt Ned om de macht over te dragen (Marshallplan intrekken)
• 1949: soevereiniteitsoverdracht:
• - Ridderzaal in Den Haag
• - Koningin Juliana
• -Hatta en Drees

Soekarno:

Collaborateur of

Verzetsheld? 

twee documentaires over de onafhankelijkheid van Nederlands-Indië