Les 13 - Naar een parlementaire democratie (deel II)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Geschiedenis van de Democratische Rechtsstaat in Nederland

hoofdstuk 4 - Naar een parlementaire democratie (1848-1914) - deel II

Verzuiling

Welke persoon is de ongekroonde koning van de protestante zuil?

1. Kuijper
2. Thorbecke
3. Schaepman
4. Domela Nieuwenhuis

Kuypers partij, de eerste in ons land, was de....

1. SDB
2. ARP
3. RKSP
4. VDB

Noem de drie kwesties die de politiek bezig hield in de tweede helft 19e eeuw.

Huiswerk

Leren grote lijnen van H4

Maak 1, 4, 5

De Schoolstrijd heeft ertoe bijgedragen dat de leerplicht in Nederland later werd ingevoerd dan in andere West-Europese landen.

2p 28 Leg uit waardoor dat kwam.

(2pnt) Uit het antwoord moet blijken dat door de Schoolstrijd de politieke verhoudingen zo

gepolariseerd waren geraakt, dat elk mogelijk wetsvoorstel op onderwijsgebied door één van de tegenover elkaar staande partijen werd geblokkeerd.

Wat is de boodschap die de maker hier wil overbrengen op ons?

Bij welke politieke stroming kun je de maker van de spotprent dus logischerwijs indelen?

1. confessionelen
2. liberalen
3. socialisten
4. conservatieven

Op 30 oktober 1880 deed Ferdinand Domela Nieuwenhuis in het socialistische tijdschrift Recht voor Allen een oproep aan 'alle arbeiders van Nederland' om mee te werken aan een enquête over hun levensomstandigheden. Met deze enquête wilde Domela Nieuwenhuis een politieke boodschap overbrengen.

4p 17 Geef aan:

- welke politieke boodschap Domela Nieuwenhuis wilde overbrengen aan de rijke burgerij en bij welk kenmerkend aspect uit die tijd deze boodschap aansluit en

- welke politieke boodschap Domela Nieuwenhuis wilde overbrengen aan de arbeiders en bij welk kenmerkend aspect uit die tijd deze boodschap aansluit.

maximumscore 4

Kern van een juist antwoord is:

• Domela Nieuwenhuis wilde de rijke burgerij duidelijk maken dat de overheid meer aandacht moest krijgen voor negatieve gevolgen van de Industriële Revolutie / er maatregelen moesten worden genomen om de levensomstandigheden van de arbeiders te verbeteren 1

• Dit sluit aan bij '(de discussie over) de sociale kwestie' (of een

omschrijving daarvan) 1

• Domela Nieuwenhuis wilde de arbeiders duidelijk maken dat zij iets konden doen aan hun omstandigheden / zich moesten organiseren 1

• Dit sluit aan bij 'de opkomst van emancipatiebewegingen' (of een omschrijving daarvan) / 'de opkomst van de politiek maatschappelijke stroming socialisme' (of een omschrijving daarvan) 1

Wat is de boodschap die de maker hier wil overbrengen op ons?

Huiswerk

Leren grote lijnen van H4

Maak 6, 7, 9, 12