Groei in de Gouden Eeuw

Groei in de Gouden Eeuw
1 / 47
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisBasisschoolGroep 7,8

In deze les zitten 47 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Groei in de Gouden Eeuw

Slide 1 - Tekstslide

Dit thema is verdeeld over 3 onderdelen:
deel 1:
Van water naar land
deel 2:
Kunst en wetenschap
deel 3:
Bestuur van de Republiek
* inpoldering
* turfwinning
* Rembrandt van Rijn
* Spinoza
* Christiaan Huygens
* de 7 gewesten
* stadhouder 
* 1672 rampjaar

Slide 2 - Tekstslide

Wat weet je (nog)
over de vorige lessen?

Slide 3 - Woordweb

De Republiek overstroomt
Vroeger heette Nederland 'De Republiek'.
Er waren veel overstromingen. De dijken die ze toen maakten om het zeewater tegen te houden  waren gemaakt van houten palen. Je kon wel begrijpen dat dat niet sterk genoeg was.

Slide 4 - Tekstslide

Niet alleen de zee spoelde water het land op, maar ook de meren in Nederland. Daardoor liepen de steden gevaar, vooral in de provincie Noord en Zuid-Holland. Want daar waren toen veel meren.
In de 17e eeuw ontdekten de Hollanders dat ze het water op een andere manier konden bestrijden, namelijk door inpoldering.

Slide 5 - Tekstslide

inpoldering betekent
A
je laat water op een stuk land stromen.
B
je maakt van een stuk water een stuk land.
C
je doet heel veel zand langs de waterkant.
D
je plant bomen

Slide 6 - Quizvraag

Er zijn 2 voordelen van inpoldering.
Welke?
A
de molens konden graan malen én de vaarroutes werden veiliger
B
er werd meer geld verdiend én er kwamen meer havens
C
kans op overstromingen werd kleiner én er kwam meer land voor de landbouw

Slide 7 - Quizvraag

Welk meer werd als allereerst drooggelegd (ingepolderd)?

A
Tjeukemeer
B
Schermermeer
C
IJsselmeer
D
Beemstermeer

Slide 8 - Quizvraag

Deze man steekt 'turf' uit de grond.

Slide 9 - Tekstslide

Wat is turf ? En waar werd het voor gebruikt?
Je mag het opzoeken.

Slide 10 - Open vraag

Dus.....
Door de inpoldering kwam er meer land beschikbaar voor de landbouw. En de kans op overstromingen verminderde aanzienlijk.

Men ontdekte dat ze van veen uit moerasgrond  'turf' konden maken. 1 groot nadeel van deze turfwinning was dat er weer nieuwe meren ontstonden. En wanneer het dan stormde, sloegen stukken land langs de randen van de meren weg zodat die meren dan weer groter werden.

Slide 11 - Tekstslide

Kunst en wetenschap in de Gouden Eeuw!
deel 2

Slide 12 - Tekstslide

Zoek op:
Wie was Rembrandt van Rijn?

Slide 13 - Open vraag

Welke beroemde schilder leefde ook in de Gouden Eeuw?
A
Jan Steen
B
Vincent Van Gogh
C
Karel Appel

Slide 14 - Quizvraag

En er was nóg een beroemde schilder in de deze tijd.......
A
Frans Nek
B
Frans Hals
C
Frans Knie
D
Frans Kin

Slide 15 - Quizvraag

Nog meer belangrijke mensen uit de Gouden Eeuw:
Christiaan Huygens
Spinoza

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Video

Wat is de bekendste uitvinding van Christiaan Huygens?
A
de telescoop
B
de stethoscoop
C
de slingerklok
D
de molen

Slide 18 - Quizvraag

Dit is zo'n slingerklok.

Slide 19 - Tekstslide

In de Gouden Eeuw ook vluchtelingen, net als tegenwoordig!
Inmiddels alweer 2 jaar geleden kwamen er in Nederland veel vluchtelingen vanuit Oekraïne omdat het in dat land onveilig was omdat er oorlog was en nog steeds is. 
In de Gouden Eeuw kwamen er ook veel vluchtelingen naar de Republiek. Dat was 1 van de redenen dat Amsterdam zo hard groeide. Vanuit Frankrijk en de Zuidelijke Nederlanden kwamen er veel protestanten naar de hoofdstad omdat ze niet veilig waren in hun eigen land/stad/dorp en weet je waarom niet? Omdat hun geloof verboden was daar!!! Erg hé!

Slide 20 - Tekstslide

Ook kwamen er joden uit Spanje en Portugal naar de Republiek om dezelfde reden wat de protestanten hadden......om hun geloof! 
Ze kwamen naar de Republiek omdat daar alle geloven toegestaan waren en nu nog steeds zijn gelukkig!
Veel van deze vluchtelingen waren rijke kooplieden.

Slide 21 - Tekstslide

Baruch de Spinoza
* zoon van joodse vluchtelingen
* filosoof (dacht veel na over het leven en de maatschappij)
* schreef boeken over het leven en de maatschappij
*had ongewone ideeën

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Video

Het bestuur van de Republiek

Slide 25 - Tekstslide

De Republiek bestond vroeger uit 7 gewesten.
7 aparte landjes....Nu noemen we dit provincies. Kun jij 1 of meer van deze 7 'gewesten' noemen? Zoek maar op......

Slide 26 - Open vraag

Holland
Friesland
Overijssel
Stad en Lande
(Groningen)
Utrecht
Gelre
Zeeland
Elk gewest had z'n eigen regels
Elk gewest had z'n eigen wetten 
Elk gewest had z'n eigen bestuur
Elk gewest stuurde iemand naar de de Staten-Generaal in Den Haag om beslissingen te nemen en te overleggen met de anderen.
Werkten wel allemaal samen!
raadpensionaris
(belangrijkste bestuurder)

Slide 27 - Tekstslide

Wie is de baas?
Vorige week heb ik jullie al iets verteld over raadpensionaris en de stadhouder. Dit is best een ingewikkeld verhaal. Dus ik probeer het jullie nu duidelijk te maken hoe het zat......

Slide 28 - Tekstslide

De regering
De regering
Staten- Generaal
Stadhouder

raadpensionaris
baas van leger en vloot
belangrijkste bestuurder van gewest Holland en 
dus de belangrijkste man van de Republiek

Slide 29 - Tekstslide

De stadhouder was vooral de baas over
A
het leger en het volk
B
het leger en de vloot
C
het volk en de vloot
D
de vrouwen en kinderen

Slide 30 - Quizvraag

De belangrijkste man van het bestuur
De belangrijkste bestuurder van het gewest Holland was de raadpensionaris. En omdat Holland het machtigste gewest was, was deze raadpensionaris de belangrijkste man van de Republiek.
raadpensionaris en stadhouder moesten wel veel samenwerken
Maar toch kregen ze ruzie........

Slide 31 - Tekstslide

"Ik ben de stadhouder en ik wil oorlog!!!"
'Wij zijn de raadpensionaris en regenten en wij willen vrede!"
Dus veel ruzie tussen deze twee partijen!!

Slide 32 - Tekstslide

Stadhouder: "Ik wil graag een groot, sterk leger  om oorlog te voeren en om meer macht te krijgen, haha!"

Slide 33 - Tekstslide

Raadpensionaris en regenten: "Doe maar vrede want een groot leger is zo duur en bovendien gaat de oorlog ten koste van de handel. Er wordt zo veel minder geld verdiend!"

Slide 34 - Tekstslide

Nu nog een stukje over 'het RAMPJAAR'. In welk jaar was dat?

Slide 35 - Open vraag

rampjaar
1672
De Republiek werd aangevallen door Engeland en Frankrijk
Johan de Witt kreeg overal de schuld van en werd vermoord door het volk
grote paniek
Willem lll werd benoemd tot stadhouder.

Slide 36 - Tekstslide

Nog even wat vragen herhalen, dan zijn jullie klaar voor de toets!!

Slide 37 - Tekstslide

Jan de Wit werd.....
A
vermoord
B
toegejuicht
C
hernoemd
D
verbannen

Slide 38 - Quizvraag

De vluchtelingen die naar de Republiek kwamen, kwamen uit
A
Frankrijk
B
Zuidelijke Nederlanden
C
Spanje
D
Portugal

Slide 39 - Quizvraag

Welke beroemde schilders werkten in de Gouden Eeuw?

Slide 40 - Open vraag

Wat was de 1e polder die drooggelegd werd in de Gouden Eeuw?

Slide 41 - Open vraag

Bekendste uitvinding van Christiaan Huygens
A
telescoop
B
slingeruurwerk
C
auto
D
fototoestel

Slide 42 - Quizvraag

het nadeel van turfwinning
A
er moesten bossen geruimd worden
B
huizen werden gesloopt
C
er ontstonden nieuwe meren

Slide 43 - Quizvraag

Welk gewest was het belangrijkst?
A
Friesland
B
Zeeland
C
Overijssel
D
Holland

Slide 44 - Quizvraag

Belangrijkste taken van een stadhouder
A
opperbevelhebber van het leger
B
opperbevelhebber van de vloot
C
opperbevelhebber van de werklui
D
opperbevelhebber van de kinderen

Slide 45 - Quizvraag

Door welke 2 landen werd de Republiek in 1672 aangevallen?
A
Frankrijk en Duitsland
B
Duitsland en Engeland
C
Frankrijk en Engeland
D
Spanje en Portugal

Slide 46 - Quizvraag

Volgende week de toets!!

Slide 47 - Tekstslide