2M_Thema 5 bs. 1+ 2| Fenotype en genotype/ Chromosomen en genen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Thema 5 Erfelijkheid en evolutie

Basisstof 1: Genotype en fenotype 

Basisstof 2: Chromosomen en genen

Lesprogramma:

• Uitleg basisstof 1+2
  
• Opdrachten maken 

Leerdoel

1. Je kan uitleggen wat een chromosoom en wat een gen is.
2. Je kan uitleggen wat het verschil is tussen je fenotype en je genotype 
3. Je weet hoeveel chromosomen een lichaamscel heeft en hoeveel chromosomen een geslachtscel. 

Erfelijk materiaal

In alle cellen van ons lichaam zitten celkernen  

in de celkernen zitten chromosomen, 

hierin zit DNA. 

In het DNA is alles bepaald van ons lichaam. 

ALLES.

Chromosomen

• Lange dunne draden die in de celkern voorkomen
• Chromosomen komen in paren voor in lichaamscellen
• Een mens heeft 46 chromosomen (23 paar)

Een gen is een deel van een chromosoom dat de informatie bevat voor 1 erfelijke eigenschap.

Genotype

Je genotype de erfelijke informatie voor alle eigenschappen van het organisme (de mens bijvoorbeeld)

Je kunt ze niet veranderen!

Fenotype

Je fenotype komt tot stand door: 

Genotype + invloeden vanuit het milieu.

• in de zon zitten
• haar verven
• tattoo
• littekens etc.

Wat wordt bepaald door genotype of fenotype? Sleep de eigenschappen A t/m H naar genotype of fenotype. 

Genotype

Fenotype

Een wipneus

Stijl haar vanaf de geboorte

Piercings 

Behaarde bladeren

Een litteken

Wibi kan goed piano spelen

Eelt op je handen door hard werken

Blauwe ogen

Geslachtscellen

• Geen paren, maar zijn enkelvoudig.
  
• 23 chromosomen

• Zaadcel
• Eicel

De kern van de zaadcel en eicel smelten samen.

23 + 23 = 46 chromosomen 

Zet de volgende woorden van groot naar klein: Gen, Celkern, DNA, Chromosoom

Een lichaamscel van een
mens heeft ...

1. 23 chromosomen
2. 46 chromosomen
3. 92 chromosomen
4. verschillend aantal chromosomen

Wat is van invloed op je fenotype

1. genotype
2. genotype + leeftijd
3. invloeden milieu en leeftijd
4. genotype en invloeden uit milieu

Heeft een vlinder hetzelfde fenotype als de rups waaruit hij is ontstaan? En hetzelfde genotype?

1. alleen hetzelfde fenotype
2. alleen hetzelfde genotype
3. zowel hetzelfde fenotype als hetzelfde genotype

Wat verandert er wel en wat niet?

1. wel: genotype niet: fenotype
2. wel: fenotype wel: genotype
3. wel: fenotype niet: genotype
4. niet: fenotype niet: genotype

Aan de slag! 

Wat ga je doen:

Lezen: basisstof 1+ 2 

Maken: opdrachten in je werkboek

Hoe kwam je online?

ELO -> Leermiddelen -> Biologie voor jou -> Thema 5 -> Basisstof 5.1 en 5.2