5.3 Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

De Koude Oorlog

5.3 het einde van de Koude Oorlog

Planning

  - Leerdoelen

-  Wat weten jullie al?

  - Uitleg

  - Huiswerk

Leerdoelen

• Je kunt vijf veranderingen noemen die Gorbatjov doorvoerde en uitleggen waarom hij dat deed.  
• Je kunt beschrijven welke gevolgen de politiek van Gorbatjov had voor de landen in Oost-Europa.  
• Je kunt uitleggen welke gevolgen het uiteenvallen van de Sovjet-Unie had. 

De Sovjet-Unie veranderd

Detente

Ontspanning in de jaren '70 tussen de Verenigde Staten 

en de communistische wereld

Van ontspanning 

naar grote spanning

eerste helft van de jaren '80

Doordat beide landen zich opnieuw gaan bewapenen

De Koude Oorlog ontdooit

tweede helft van de jaren '80

Waarom?

• Reagan wordt herkozen als president van de VS in 1984: hij kan nu iets vriendelijker richting de Sovjet-Unie zijn

• Nieuwe leider voor de Sovjet-Unie, Michail Gorbatsjov, brengt een ander geluid
  

Video

Kerncentrale Tsjernobyl

Kijkvragen

• Wat ging er mis in Tsjernobyl?
• Wat waren de gevolgen van de kernramp in Tsjernobyl?

Video

https://schooltv.nl/video-item/de-kernramp-bij-tsjernobyl-hoe-kon-dit-gebeuren

Michail Gorbatsjov

• Glasnost: openheid
  

• Perestrojka: economische hervormingen
  

• Bezuinigen op militaire activiteiten: minder wapens, minder soldaten. 

• Democratisch: zelf het bestuur kiezen

• Dus ook minder Sovjet-soldaten buiten de Sovjet-Unie
  

• Vergeet dit ook niet: wat betreft Gorbatsjov is de wapenwedloop voorbij. De Sovjet-Unie doet in ieder geval niet meer mee.
  

Gevolgen

• Gorbatsjov wil een betere relatie hebben met de Westerse landen

• Verschillende, belangrijke ontmoetingen tussen Reagan en de Gorbatsjov

• Eenzijdige ontwapening van de Sovjet-Unie
  

• Terugtrekking van de Sovjet-troepen uit Afghanistan

Het jaar 1989

Revolutiejaar 1989

De val van het communisme in Oost-Europa

Hongarije zet de grens 

met Oostenrijk open

mei 1989

Veel andere inwoners van Oost-Europese landen 

vluchten via Hongarije naar het westen.

Het IJzeren Gordijn gaan open... 

Deze Oost-Europese leider begrijpt wél de ideeën van Glasnost en Perestrojka: hij wil zijn volk meer vrijheid geven.

Val van de Berlijnse Muur

9 november 1989

Wat is er aan de hand?

• Bevolking van Oost-Berlijn en Oost-Duitsland wil meer vrijheid en openzetten van de grens

• ... maar de Oost-Duitse regering wil dit absoluut niet!
  

• Grote demonstraties tegen de regering in Oost-Berlijn
  

• Ook tijdens het 40e verjaardagsfeest van de DDR, in oktober 1989

Gorbatsjov is eregast...

...hij komt niet om feest te vieren, maar om de leiders van Oost-Duitsland te waarschuwen: de Sovjet-Unie helpt niet meer bij het neerslaan van demonstraties

Elke avond zijn er demonstraties in Berlijn

De druk op de Oost-Duitse regering neemt toe, 

terwijl de wereldpers kijkt naar de situatie in Oost-Berlijn

Val van de Berlijnse Muur

9 november 1989

Daarna gaat het snel...

Totale ineenstorting 

van het communisme in Oost-Europa

• 16 november 1989: communistische leider van Bulgarije wordt afgezet

• 28 november 1989: communistische partij van Tjecho-Slowakije staat haar macht af

• 25 december 1989: communistische leider Roemenië wordt terechtgesteld

• april 1990: vrije verkiezingen in delen van Joegoslavië

Duitsland herenigd

3 oktober 1990

Eind goed, 

al goed?

Nee, in sommige delen van het voormalige Oost-blok ontstaan grote en kleine problemen

• Economische achterstand 'Oost-Duitsers' t.o.v. 'West-Duitsers'

• Sommigen, niet alleen Oost-Duitsers, moesten wennen aan het kapitalisme (ongeveer 65% vond het communisme beter)
  

• Joegoslavische Burgeroorlogen (1991-2001)

De Sovjet-Unie valt uiteen

Einde van de Sovjet-Unie

25 december 1991

Sovjet-Unie wordt Rusland

• Hervormingen doen niks aan de economie. 
• Sovjet-Unie valt uiteen en er ontstaan nieuwe landen zoals Oekraïne 
•  Rusland wordt kapitalistisch en democratisch

Vladimir Poetin

Tot 1989

Na 1989

Amerika

• Nieuwe machthebber na de val van de Sovjet-Unie 
• Dachten dat de democratie gewonnen had... 
• Nu komen er weer spanningen tussen de VS en Rusland, mede omdat Rusland probeert de Amerikaanse verkiezingen te beïnvloeden.