H4.3 Het communisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Van oorlog naar oorlog

Het communisme 

Stalin: leider van de Sovjet-Unie

Geschiedenis - Basis 2 

Vanaf 1924 ging het beter met Duitsland. Hoe kwam dat?

1. De Verenigde Staten leenden Duitsland geld.
2. Duitsland betaalde de herstelbetalingen niet.
3. Engeland leende Duitsland geld.
4. Frankrijk wilde geen geld van Duitsland meer.

Zet de zinnen in de goede volgorde.

1

2

3

4

5

Bedrijven hebben te grote voorraden en moeten mensen ontslaan.

Bedrijven moeten nog meer mensen ontslaan.

Mensen lenen geld om spullen te kopen.

Nog meer mensen raken werkloos.

Werkloze mensen kopen weinig producten meer.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

...ken je de begrippenb communisme, dictator en propaganda. (R)

...weet je wat de Russische Revolutie van 1917 was. (R)

...kan je uitleggen hoe Stalin de leider van de Sovjet-Unie werd. (T1)

Wat is wat?

Dikgedrukt = een begrip

schuin = moeilijk woord

uitleg van begrip

Hierin staat de uitleg van het begrip. Schrijf het begrip en de betekenis op in je schrift.

uitleg van moeilijk woord

Hierin staat de uitleg van het moeilijke woord. Schrijf het op in je schrift.

uitleg

Hierin staat de uitleg over een bepaald onderwerp.

Het communisme

Karl Marx zag de ongelijkheid tussen mensen en wilde dat aanpakken. Hij bedacht het communisme. Hij zei dat bedrijven van de staat moesten zijn en dat alle rijkdom en bezit gelijk verdeeld moest worden. Dit mocht desnoods met geweld bereikt worden.

communisme

Politiek streven om alle rijkdom en bezit gelijk te verdelen. Zodat iedereen gelijk is.

blz. 102E

communisme

Een bestuursvorm waarbij alle macht en bezit gelijk verdeeld worden. 

Bijv. Je hebt twee koeien, de staat pakt deze af en geeft jou een beetje melk.

De Romanovs

Dit was de keizerlijke familie van Rusland. De man in het midden is Tsaar Nicolaas II. De vrouw die links naast hem zit is zijn vrouw, Alexandra. Ze hebben vier dochters en een zoon. 

De Russische Revolutie

Rusland werd voor 1917 bestuurd door de tsaar Nicolaas II. Hij had alle macht en was dus een absolute koning. Iedereen die het niet eens was met hem werd door de geheime politie opgepakt. 

In 1917 ging het erg slecht met Rusland:

• veel mensen hadden honger
• veel mensen leefden in armoede
• de Eerste Wereldoorlog had véél levens geëist

tsaar

Russisch woord voor keizer/koning.

absolutisme

Dat een koning alle macht heeft.

De Russische Revolutie

De Russen kwamen daarom in opstand. Ze wilden gelijkheid voor iedereen. 

In 1917 kwam de leider van de revolutionairen, Vladimir Iljitsj Oeljanov ofwel Lenin, terug uit zijn ballingschap om de opstand te leiden. 

De tsaar werd afgezet en vermoord. De communisten grepen de macht. In 1922 werd Rusland omgedoopt tot de Sovjet-Unie en bestuurd door één partij: de communistische partij. 

communisme

Politiek streven om alle rijkdom en bezit gelijk te verdelen. Zodat iedereen gelijk is.

Stalin

Toen Lenin in 1924 overleed werd Jozef Stalin de nieuwe leider van de communistische partij. 

Stalin wilde met niemand samenwerken en werd vanaf 1928 dictator. 

• bedacht de vijfjarenplannen: elke vijf jaar werd vooraf besloten wat en hoeveel de fabrieken gingen maken
• wilde de Sovjet-Unie snel groot en sterk maken

dictator

Alleenheerser die vaak regeert met steun van het leger en de (geheime) politie.

vijfjarenplan

Van te voren besloten plan hoeveel en wat fabrieken in de komende vijf jaar gaan maken. Er werd niet meer, maar ook niet minder gemaakt.

Grote terreur

Omdat Stalin niemand vertrouwde zag hij iedereen als tegenstander. Hij liet iedereen oppakken die het oneens was met hem en stuurde deze mensen naar werkkampen in Siberië.

Rechtszaken waren maar schijn. Overal waren spionnen en verklikkers. Niemand durfde meer iets tegen hem te ondernemen.

terreur

Macht uitoefenen door geweld te gebruiken of daarmee te dreigen.

Stalin: onze Grote Leider

Stalin maakte veel gebruik van propaganda. Daardoor werd hij door alle inwoners 'vadertje Stalin' genoemd.

Pas na de dood van Stalin (in 1954) kwamen er berichten naar buiten van de grote terreur die hij had aangericht. Meer dan 20 miljoen mensen waren gestorven.

terreur

Macht uitoefenen door geweld te gebruiken of daarmee te dreigen.

propaganda

Politieke reclame.

Wat is het communisme?

1. Het streven om alle rijkdom bij de fabrieksbazen te houden.
2. Het streven om alle rijkdom gelijk te verdelen.
3. Het streven naar gelijkheid.
4. Het streven om ongelijk te zijn. Ik heb meer dan jij.

In welk jaar kwamen de Russen in opstand tegen de tsaar?

1. In 1914, meteen met de Eerste Wereldoorlog.
2. In 1917, toen er al veel doden waren gevallen en mensen ontevreden waren.
3. In 1924, toen mensen doorkregen dat de oorlog niet zou eindigen.
4. In 1939, toen Hitler de macht in Polen greep.

Wat is geen oorzaak voor de Russische Revolutie?

1. Mensen hadden veel honger.
2. Mensen waren arm.
3. Er waren veel slachtoffers gevallen in de Eerste Wereldoorlog.
4. De communisten kwamen aan de macht.

Wie kwamen er in 1917 in Rusland aan de macht?

1. De tsaar bleef zijn macht houden.
2. De communisten.
3. De nazi's.
4. De fabrikanten.

Wat werd in 1922 de naam van Rusland?

1. De Sovjet-Unie
2. Tsarenland
3. Rusland
4. Siberië

Wat is een dictator?

1. Iemand die de macht deelt met anderen.
2. Iemand die zelf alle macht had.
3. Iemand die alleen heerst én de steun heeft van het leger en de (geheime) politie.
4. Iemand die de macht deelt met anderen en het volk laat beslissen.

Wat is propaganda?

1. Politieke reclame
2. Politieke steun
3. Politieke tegenstand
4. Politieke opstand

Waarom maakte Stalin graag gebruik van propaganda?

1. Om te laten zien hoe slecht hij kon regeren.
2. Om te laten zien hoe geweldig andere mensen waren.
3. Om te laten zien hoe geweldig hij was.
4. Om te laten zien hoe geweldig andere landen waren.

Waar werden mensen naartoe gestuurd als ze het niet eens waren met Stalin?

1. Naar een hotel om even lekker te ontspannen.
2. Naar het buitenland, dan waren ze van die persoon af.
3. Naar school om te leren hoe het wel moet.
4. Naar werkkampen in Siberië, om kei hard te werken.

Maak de goede combinaties tussen het begrip en de betekenis.

Begrip	Betekenis
	Alle macht en bezit gelijk verdelen.
	Iemand die alle macht heeft en gesteund wordt door het leger en (geheime) politie.
	Politieke reclame

communisme

dictator

propaganda

Begrippen uit deze les

• communisme
• dictator
• propaganda

• terreur
• absolutisme
• vijfjarenplan

Welk begrip?
Alle rijkdom en bezit gelijk verdelen.

1. Kapitalisme
2. Communisme
3. Socialisme
4. Fabrikantisme

Welk begrip?
Politieke reclame

1. Kapitalisme
2. Communisme
3. Propaganda
4. Reclame

Welk begrip?
Alleenheerser die vaak regeert met steun van het leger en (geheime) politie.

1. Democraat
2. Dictator
3. Koning
4. Minister-president

Jaartallen uit deze les

• 1917: Russische Revolutie
• 1922: Rusland wordt Sovjet-Unie
• 1924: Stalin komt aan de macht
• 1954: Stalin overlijd

Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde.

1

2

3

4

5

De Eerste Wereldoorlog breekt uit.

Mensen in Rusland komen in opstand.

Stalin komt aan de macht.

Rusland heet vanaf nu de Sovjet-Unie.

Stalin overlijd.

Personen uit deze les

• Tsaar Nicolaas II
• Lenin
• Stalin

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over de lesstof die je niet goed hebt begrepen.