Thema 5 B2 Voelen, ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 5 

Waarneming, gedrag, regeling

B2

Voelen, ruiken en proeven

Wat gaan we doen?

• Herhalen B1
• Leerdoelen B2
• Uitleg B2: - Opperhuid en lederhuid

                        - Brandwonden
                        - Ruiken en proeven

• Maken opdracht 1 t/m 5 + nakijken
• Maken opdracht 5 t/m 8 (+9)
• Flitskaarten oefenen en Test Jezelf maken
• Differentiatie-opdracht: Samenhang opdracht 10
• Lesafsluiter B2

Je hoort heel zachtjes een hond blaffen in de verte.

Is de prikkel van geluid hoger dan de drempelwaarde?

1. Ja
2. Nee

Wat zijn een prikkel en impuls?

1. Een prikkel wordt opgevangen door zintuigen Een impuls is een signaal in de zenuwen
2. Een prikkel is een signaal in de zenuwen Een impuls wordt opgevangen door zintuigen
3. Een prikkel is een signaal in de zenuwen Een impuls is een signaal in de zintuigen
4. Een prikkel is een signaal in de zintuigen Een impuls is een signaal in de zenuwen

Wat verstuurt je hersenen naar je spieren om ze te laten bewegen?

1. Prikkel
2. Impuls

Oog
	Geuren
Tong

Neus

Smaken

Licht

Geluid

Oor

Prikkel

Zintuig

Leerdoel B2

5.2.3 Je kunt de bouw en functies van de huid beschrijven.

5.2.4 Je kunt benoemen hoe je verschillende geuren ruikt.

5.2.5 Je kunt benoemen hoe je verschillende smaken proeft.

In de huid, je grootste orgaan, liggen verschillende zintuigen waarmee je kunt voelen. Ruiken en proeven doe je met zintuigen in je neus en je tong.

Je hoort heel zachtjes een hond blaffen in de verte.

Is de prikkel van geluid aangekomen in de hersenen?

1. Ja
2. Nee, wel de impuls

Strikvraag: de prikkel komt niet aan maar de impuls

een prikkel wordt omgezet in een impuls

Heeft de neus van een hond een hogere of een lagere drempelwaarde dan jouw neus?

1. Hij is gevoeliger dus een hogere drempelwaarde
2. Hij is minder gevoelig dus een hoger drempelwaarde
3. Hij is gevoeliger dus een lagere drempelwaarde
4. Hij is minder gevoelig dus een lagere drempelwaarde

Huid

• De huid bestaat uit de opperhuid en de lederhuid. 
• Opperhuid bestaat uit hoornlaag en kiemlaag.
  
• Hoornlaag (dode, verhoornde celresten): bescherming tegen beschadiging, uitdroging en ziekteverwekkers (bacteriën).
  
• Kiemlaag (levende cellen): de onderste laag cellen deelt zich voortdurend en verhoornen. Hierdoor wordt de steeds afslijtende hoornlaag aangevuld.

Lederhuid

Lederhuid met zintuigen, zenuwen, pijnpunten, haarspiertjes, bloedvaten en zweetklieren:

• Haar met haarzakje (uitstulping van de kiemlaag) en talgklieren.
  
• Talg houdt de haren en de hoornlaag soepel.
  
• Zintuigen: warmte-, koude-, druk- en tastzintuigen.
  
• Tastknopjes liggen vlak onder de opperhuid. Drukzintuigen liggen dieper in de huid.
  
• Zweetklieren: produceren zweet. Door verdamping van zweet koelt het lichaam af.
  

Onderhuids bindweefsel.

• Hierin ligt vet opgeslagen. Het vet dient als reservevoedsel en heeft een isolerende werking.

Brandwonden

• Een beschadiging van de huid die wordt veroorzaakt door warmte, een chemische stof of elektriciteit.
• Bacteriën kunnen gemakkelijk binnendringen, waardoor een infectie kan ontstaan. 
• Meer vocht- en warmteverlies.

Eerste hulp

1 Koel de brandwond tien minuten met lauw, zacht stromend leidingwater.

Verwijder zo snel mogelijk kleding, sieraden en bij baby’s de luier.

Koelen vermindert pijn en haalt de hitte uit de wond. Zo wordt een brandwond niet erger.

2 Voorkom dat het lichaam te veel afkoelt. Koel daarom alleen de wond.

3 Bedek een open wond met plasticfolie, vet verband of een schone doek.

Door de wond te bedekken blijft deze schoon. Ook vermindert het de pijn.

4 Smeer niets op de brandwond.

Smeersels, zalfjes, balsems, tandpasta of andere middelen maken de wond erger. Gebruik ook geen betadine of jodium.

5 Waarschuw een arts bij grote blaren, een open wond en brandwonden door chemische stoffen of elektriciteit.

Ruiken

• Reukzintuig: zintuigcellen in het neusslijmvlies boven in de neusholte.
• Verschillende typen reukzintuigcellen zijn gevoelig voor verschillende geurstoffen.
  
• De hersenen vertalen het patroon van impulsen naar een geur.

De tong

• Aan de zijkanten van groefjes in de tong liggen smaakknopjes.
  
• In de smaakknopjes liggen smaakzintuigcellen.
• Er zijn smaakknopjes voor de smaken zoet, zuur, zout, bitter en umami.
• Het proeven van alle andere smaken komt tot stand doordat het reukzintuig dan geuren waarneemt.

Onzin!

Alle smaken worden overal geproefd op de tong!

Niet op specifieke plekken

Huiswerk B2

• Maak nu verder opdracht 1 t/m 5 op je Ipad of in je boek
• Kijk de opdrachten 1 t/m 5 na en verbeter de fouten of vul aan!
• Maak daarna de opdrachten 6 t/m 8 (+9)
• Kijk ook deze opdrachten goed na!

• Oefen de flitskaarten en maak de Test Jezelf van B2

Klaar? 

Neem de Samenhang door en maak opdracht 10

Lesafsluiter B2

5.2.3 Je kunt de bouw en functies van de huid beschrijven.

5.2.4 Je kunt benoemen hoe je verschillende geuren ruikt.

5.2.5 Je kunt benoemen hoe je verschillende smaken proeft.

Maak nu eerst de Test Jezelf en
lever hier de foto's in van de samenvattingsopdracht

Welke huidlaag is beschadigd als je tweedegraads brandwonden hebt?

1. Hoornlaag
2. Kiemlaag
3. Lederhuid

tastknopje

hoornlaag

kiemlaag

lederhuid

onderhuids bindweefsel

talgklier

zweetklier

haarzakje

bloedvat

drukzintuig

haarspiertje

pijnpunt