3 M&R / S&S - 4. De handel groeit weer.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Lesopzet

K: presentatie paragraaf 4

Z: maken paragraaf 4 (tm vraag 5)

Klaar? Ga verder met je studiewijzer.

Vorige keer...

• Je kunt omschrijven hoe de Islam zich verspreidde.

Deze keer...

• Je kunt uitleggen waarom de handel en de steden weer groeide. 
• Je kunt vier sociale lagen uit een middeleeuwse stad noemen en uitleggen wat een gilde was.

Meer eten

- Rond het jaar 1000 meer opbrengsten in de landbouw

- Oorzaak: meer grond klaarmaken voor landbouw (bossen kappen, drieslagstelsel)

-  Gevolg: teveel voedsel --> ruilen/verkopen op markten ÉN bevolking groeit

Landbouw opbrengst neemt toe. 

• Boeren gaan meer grond geschikt maken voor landbouw.  
• Uitvinding van de keerploeg.
• Gebruik van paarden.

Gevolgen

• De bevolking groeit
• Voedseloverschot werd geruild op markten.

Marktplaatsen

Waar de markt werd gehouden

Vaak op een plek waar veel mensen voorbijkwamen, bijvoorbeeld een rivier, brug of kasteel

Ambacht

Er was genoeg voedsel/oogst

Niet iedereen hoefde meer boer te zijn

Zij werden ambachtsman

Steden ontstaan

• De marktplaatsen werden steeds groter, want voor veel mensen was het handig om in de buurt van de ambachtslieden en handelaren te wonen.

• Langzaam ontstaan hieruit steden.
• Er werd een muur en gracht gebouwd voor bescherming.

Gevolgen

• Markten ontstonden bij kloosters, kastelen, kruispunten en rivieren.
• Ambachtslieden gingen hier ook wonen.  >
• Steden ontstaan.

Je kunt twee functies van een gilde beschrijven.

Gilden

Er kwamen erg veel ambachtslieden in sommige steden

Zij besloten te gaan samenwerken in verenigingen

Zo'n vereniging noemden ze een gilde

Ieder ambacht had zijn eigen gilde (vereniging)

Leren bij het gilde

• Eerst word je leerling bij een meester​
• Bevalt het jou en je meester goed dan kan je gezel worden​
• Ben je goed dan kan je een soort examen doen; de meesterproef​
• Geslaagd? Dan ben je een meester 
• Je mag dan zelf een werkplaats beginnen. ​

Functies van een gilde

1. Sociaal: Bij ziekte en overlijden kreeg het gezin hulp van het gilde.
   
2. Economisch: Het gilde controleerde ook de kwaliteit van de producten en stelde de verkoopprijs vast.

GILDEN

Je kunt vier sociale lagen uit een middeleeuwse stad noemen.

Stad

1. Rijke kooplieden, gilde meesters.
2. Winkeliers, ambachtslieden.
3. Mensen zonder vast werk.
4. Oude of zieke mensen.

Platteland

1. Heer is het belangrijkste.
2. Daarna vrije boeren
3. Horigen

Lesopzet

K: presentatie paragraaf 4

Z: maken paragraaf 4 (tm vraag 5)

Begin op blz. 143

Klaar? Ga verder met je studiewijzer.