Woordraadstrategieën

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Lesprogramma

• Uitleg 
• Woordraadstrategieën

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• ken je verschillende woordraadstrategieën.
  
  

• kun je uitleggen hoe je verschillende woordraadstrategieën moet gebruiken.
  
  

• kun je bij voorbeelden herkennen en uitleggen welke woordraadstrategie je in moet zetten.

• kun je bij het lezen van een tekst de betekenis van lastige woorden achterhalen door woordraadstrategieën te gebruiken.

Hoe kan je de betekenis van een woord achterhalen?

Woordraadstrategie

Een woordraadstrategie is een handige manier om achter de betekenis van een woord te komen:

• synoniem
• omschrijving
• voorbeeld
• tegenstelling
• bekend woorddeel
• illustratie

Woordraadstrategie synoniem

Zoek naar een synoniem: een ander woord met dezelfde betekenis.

• Exact - Precies
• vreemde snuiter - rare snijboon - zonderling
• poep -drol

Vaak vind je, als je even verder leest in de tekst een synoniem voor een moeilijk woord dat je niet weet.

Woordraadstrategie omschrijving:

De schrijver geeft al een omschrijving (definitie) van het woord.

• Mijn oma is geholpen aan staar, een aandoening waarbij de lens is vertroebeld.
• Misofonie, mensen die zich ergeren aan bepaalde, op zich onschuldige, geluiden, zoals luid ademen en harde muziek uit oordopjes.

Woordraadstrategie: een voorbeeld zoeken:

Soms staan er in een tekst voorbeelden om onbekende woorden uit te leggen. Je weet dan meteen wat de schrijver bedoelt.

• Bij een voorbeeld vind je vaak de volgende woorden: bijvoorbeeld, zo is er..., zoals, denk maar aan..., neem
• Ook een dubbele punt kan aangeven dat er voorbeelden volgen: 'zij houden van balsporten: voetbal, volleybal, korfbal.'
  

In een tekst worden soms voorbeelden gebruikt om de betekenis van woorden uit te leggen.

- na een signaalwoord (bijvoorbeeld, zo, zoals, denk aan, ...)

- na een dubbele punt :

- voor een moeilijk woord of voordat een begrip wordt genoemd     

Woordraadstrategie tegenstelling vinden:

• Tegenstellingen zijn woorden die elkaars tegenovergestelde zijn.

• Als je een onbekend woord tegenkomt, kun je soms de betekenis begrijpen doordat er in de tekst een tegenstelling staat.

• Zoek je een tegenstelling? Let dan op de volgende woorden: maar, echter, toch, daarentegen.

Bijvoorbeeld:
Goedkoop - duur
begrijpelijk - onbegrijpelijk

Zoek een bekend woorddeel

Bekende woorddelen vind je in:

• samenstellingen (woorden die bestaan uit twee of meer zelfstnw, vb vakantiegeld
•  afleidingen (woorden met een voor-en/of achtervoegsel, vb leerzaam, zaam=geschikt om)
•  woorden met delen uit een andere taal vb detecteren van het Engelse to detect (ontdekken/opsporen) 

Bekijk de illustratie

Plaatjes, foto's, lijstjes, rijtjes of schema's.