Ethische dilemma’s - les 5: ethiek en waarden

• Thema-uur
• MBO
• Studiejaar 3

Welkom bij het
thema-uur ethiek

Deltion ICT Lyceum

Terugblik:
gesprekstafels

Lesdoelen
van deze les

▸ Je kunt uitleggen wat een dialoog is.

▸ Je kunt met elkaar in dialoog (gesprek).

▸ Je kunt reflecteren op het dialoog.

Inleiding:
ethiek en waarden

Normen en waarden

Waarden

Waarden zijn bepaalde dingen die iemand of een groep mensen belangrijk vinden.

Zo heb je bijvoorbeeld eerlijkheid, vrijheid of rechtvaardigheid als waarden. Waarden kunnen bestaan voor een hele samenleving, maar ook voor één individu.

Normen

Normen zijn specifieke regels over hoe we ons wel of niet moeten gedragen. Het zijn een soort gedragsregels.

Een voorbeeld van een norm is: als er geen plek meer is in de bus en er komt een oud(er) persoon binnen, dan sta je voor deze persoon op en vraag je of hij/zij op jouw plek wilt zitten.

Bespreek de begrippen met de definitie. Is het voor iedereen duidelijk?

Een waarde is iets wat een persoon of een groep belangrijk vindt in het leven, bijvoorbeeld vrijheid, gelijkheid of rechtvaardigheid.

Een norm is een idee over wat normaal is of een regel over hoe je je moet gedragen, bijvoorbeeld eerlijk zijn tegen elkaar, iemand bedanken als diegene je helpt, achteraan in de rij aansluiten.  

Voorbeelden

Wat ga je doen?

• Je gaat een lijst maken van 15 tot 20 verschillende waarden die het beste bij jou passen.
• Schrijf bij elke waarde waarom het voor jou belangrijk is of hoe je die waarde terugziet in jouw leven. Stel daarbij de vraag: "Hoe heeft deze waarde invloed op mijn handelen (gedrag en beslissingen)?"

Maken van een
waardenpiramide

Waardenpiramide
Maak een top 10 van jouw belangrijkste waarden en zet deze in de piramide, met de belangrijkste
waarde bovenaan.
Schrijf daarna in een verslag hoe deze waarden invloed hebben op je werk/stage/leven. En welke waarden botsen ethisch gezien weleens?

Vergelijken van de
waardenpiramides

Vergelijken
Vergelijk jouw waardenpiramide met die van verschillende medestudenten. Wat zijn de verschillen? En wat zijn de overeenkomsten?

❛In hoeverre vind je dat robots & AI menselijke handelingen moeten overnemen?❜

Je vrienden willen een feestje houden en vragen je om alcohol te kopen, omdat jij als enige oud genoeg bent. Je weet dat dit eigenlijk niet mag, maar je wilt geen spelbreker zijn en uit de groep worden gezet. Koop je de alcohol voor hen, of houd je je aan de regels en riskeer je dat ze boos op je worden?

Inleveren waardenpiramide

en verslag in Teams

Lever je eigen verslag in via Teams.

Let op: inspanning & aanwezigheid
= presentie voor deze les!!!

Afsluiting

Heb je nog vragen na deze les?

Wat vond je
van deze les?

😒🙁😐🙂😃