Mitose en meiose

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Erfelijkheid

Wat moeten jullie weten?

 termen: chromosomen, meiose, gen, dominant/recessief, fenotype/genotype en

              heterozygoot/homozygoot, benoemen en uitleggen wat ze inhouden.

cel

celkern

chromosomen - erfelijkheidsdragers

gen - stukje erfelijke aanleg

Chromosomenparen 

mens: 23

kat: 19

hond: 39

Mitose / meiose 

78

78

78

78

39

39

39

39

39

39

De lichaamscel van een boom heeft 128 chromosomen. Deze boom doet aan gewone celdeling, hoeveel chromosomen hebben de dochtercellen?

De lichaamscel van een boom heeft 128 chromosomen. Deze boom maakt geslachtscellen, hoeveel chromosomen hebben de dochtercellen?

Een fruitvlieg heeft 8 chromosomen. Hoeveel paar chromosomen heeft hij?

Op de genen liggen verschillende codes voor bepaalde eigenschappen, bijvoorbeeld: bruin haar, blauwe ogen, lang haar, kort haar etc. Je krijgt genen van je moeder en van je vader, die samen bepalen hoe een bepaalde eigenschap tot uiting komt

Voorbeeld 

Bijvoorbeeld: 

Kort haar, lang haar

Dier met beide allelen lang haar = langharige vacht

Dier met beide allelen korthaar = kortharige vacht

Dier met een allel korthaar en een allel lang haar??? 

Dominant / recessief 

• Een van de twee allelen is meer overheersend (dominant) dan de ander. Eigenschap komt altijd tot uiting.
• Allel die minder overheersend is noemen we: recessief. Eigenschap komt alleen tot uiting wanneer er geen dominante eigenschap aanwezig is
• Voorbeeld: kort haar is dominant / lang haar is recessief
• Dominant allel wordt aangegeven met hoofdletter / recessief allel wordt aangegeven met kleine letter 

Kort haar is dominant, lang haar is recessief. Een dier heeft een gen voor kort haar en een gen voor lang haar. Welke lengte komt tot uiting?

1. Kort haar
2. Lang haar

Homozygoot / Heterozygoot 

Wanneer organisme twee gelijke allelen heeft = homozygoot

Wanneer organisme twee verschillende allelen heeft = heterozygoot 

HH is?

1. Homozygoot
2. Heterozygoot
3. Homozygoot recessief
4. Heterozygoot dominant

Hoe noemen we de variant van een gen dat altijd tot uiting komt in het uiterlijk als het aanwezig is?

1. Homozygoot
2. Heterozygoot
3. Recessief
4. Dominant

Welk genotype hoort bij welk begrip?

AA

Aa

aa

Homozygoot dominant 

Homozygoot recessief 

Heterozygoot

Genotype / Fenotype 

• Genotype = hoe bepaalde eigenschap in DNA staat

• Fenotype = waarneembaar, uiterlijke kenmerken, resultaat van genotype (milieufactoren)

Genotype

Fenotype 

Mathilde laat een permanentje zetten bij de kapper. Verandert hierdoor haar genotype en haar fenotype?

1. genotype wel fenotype niet
2. genotype niet fenotype wel
3. genotype niet fenotype niet
4. genotype wel fenotype wel

Kruissingsschema 

Opdracht: welke vachtkleur komt tot uiting?

Bruin = recessief 

Zwart = dominant